Zaman kavramı yıllardır hepimizin merak ettiği bir konu olmuştur. Sadece bizim değil, büyük uygarlıkların, dünya çapındaki bilim insanlarının hatta küçük çocukların bile ilgisini hep taze tutmuştur. İlk saat, tarihler milattan önce 400’leri gösterdiğinde Mısırlılar tarafından kullanılmaya başlanmış ancak bundan yüzyıllar sonra göreni kendine hayran hayran baktıracak görkemiyle Astronomik Saat, orta Avrupa’nın göz bebeği Prag’a kondurulmuştur.

Yukarıda da söylediğim gibi orta Avrupa’nın göz bebeği Prag, Vltava Nehri’nin iki yakasına kurulmuş, ziyaret edeni de kendine aşık etmeden yollamayan bir şehir. Rivayetlere göre Hitler bile bu eşsiz şehre dokunmaya kıyamamış, tahribatını bi’ tık azaltmış. Şehre adım attığınız an, şehrin büyüsüne kapılmamak mümkün değil. Size uzun uzun favori şehirlerimden olan Prag’ı anlatmak isterdim ancak bugünkü konumuz hikayesi dilden dile dolaşan Astronomik Saat!

Astronomik Saat Efsanesi

Şehrin aynı zamanda merkezi olarak geçen Old Town’da bulunan Astronomik Saat, 1410 yılında saat ustası Hanus tarafından yapılmış. Bu özelliğiyle dünyanın çalışan en eski saati unvanıyla yaşamına devam eden Astronomik Saat, üzerindeki dekorasyonu ve özellikle döneminin gök bilimi hakkında sağladığı ipuçlarıyla Prag’daki önemli turistik mekanlardan.
Yapısı ve özellikleriyle aynı zamanda matematikçiler, astrologlar hatta büyücüler tarafından kullanılabilen bu saatin efsanesi ise en az dekorasyonları kadar ilginç.

Söylenenlere göre Çek kralının emriyle usta Hanus’a yaptırılan bu saat, ülke ve dünya çapında çok yankı uyandırmış. Göreni kendisine hayran bırakan mimarisi ve zekayla işlenmiş dekorlarıyla, Çek kralı için adeta gövde göstergesi oluvermiş Astronomik Saat. Ünü dilden dile dolaşırken diğer ülke krallarının da aynı saati istemesi ve Hanus’a artan talep üzerine, her güzel eserin mimarına yapıldığı gibi Çek kralı gözlerine mil çektirerek kör etmiş Hanus’u. Yaşanan bu dehşet verici olaydan sonra Hanus kendini Astronomik Saat’in tepesinden aşağıya atarak intihar etmiş ancak yanına intikamını almayı da unutmamış: Ölmeden önce Astronomik Saati bozmuş! Rivayetlere göre bozulan saat 50 yıl boyunca kimse tarafından onarılamamış. Zeka dolu bir intikam nasıl olur? İşte böyle olur!

Astronomik Saat’in Mesajları

Beni her izlediğimde heyecanlandıran kısma gelecek olursak yapımından 80 yıl sonra saat üzerine eklenen bazı dekorlardan bahsetmek istiyorum.
Her saat başı saatin sağ ve sol üst kısmındaki heykellerden biri olan İskelet heykelinin elindeki çanı çalıp kum saatini çevirmesiyle başlayan gösteride, heykeller mesajlarını verirken yukarıda açılan pencerelerden İsa’nın 12 Havarisi geçiş yapar.

Bu seremonideki heykellerin aslında insanlığa vermek istediği mesajlar vardır: İskelet heykeli elinde tuttuğu kum saati ile her canlının bir gün ölümü tadacağını, hayatın gelip geçici olduğunu ve ölümün ansızın her an gelebileceğini temsil eder. Yahudi heykeli elinde bulunan para kesesiyle açgözlülüğü, elinde ayna tutan heykel kibri ve kendini beğenmişliği, son olarak dördüncü heykel ise elinde tuttuğu mandolinle zevki, sefayı, eğlenceyi temsil eder. Burada insanlığa verilen mesajın, bu kötücül duyguların insanda barınmaması gerektiği, çünkü en sonunda hakikat olan tek şeyin ölüm olduğu söylense de siz, hayat felsefenize göre istediğinizi yapın nasılsa sonunda ölüm var şeklinde de yorumlayabilirsiniz! 

Yüzyıllardır zamana meydan okurcasına tarihi dokusunu kaybetmeden şehrin göbeğine olanca görkemiyle köklenmiş Astronomik Saat, her gördüğünüzde, işleyişini her duyduğunuzda insanı inanılmaz bir heyecana sürüklüyor.

Doya doya gezip şehrin tüm güzelliklerini tadayım, mimari zevklerle harmanlanmış sokaklarda gezeyim, şehir beni her adımda büyüsü altına alsın diyorsanız güzeller güzeli Prag şehrini listenizin en başına eklemelisiniz. Hem belli mi olur belki, gizemli mesajlarla dolu Astronomik Saat ile hayatınıza mistik bir renk katmış olursunuz?

Kapak Fotoğrafı: Öyküm Kütük

İlginizi çekebilir: Duygu Balkan’dan Prag’ı Anlamak