Başlığı okuduğunuzda aklınızdan geçenleri tahmin ediyorum. Yaklaşık 10 yıl önce “Bollywood” denildiğinde benimde zihnimde farklı şeyler canlanmıyordu açıkçası: rengarenk sarilerle dans eden, şarkı söyleyen bir grup Hintli, en az 3 saat süren çoğunlukla aşk temalı, biraz duygusal biraz durağan bolca şiirlerin yer aldığı filmler…

Klasik filmlerde bu sahnelerin fazlasıyla yer aldığı; Hintlilerin dansı, müziği çok sevdikleri, duygularını da filmlerde, şarkı ve danslar ile gösterdikleri şüphesiz. Öte yandan, 2000’li yıllar ile birlikte yeni vizyona giren filmler, bu sözü edilen klişelerden epey uzaklaşıyor. Bu filmlerde yer alan bir çok sahne, belli başlı temel öğeleri korumaya devam ederken, bambaşka bakış açıları ve işlenen konular ile klasik filmlerden ayrılarak giderek daha fazla dikkat çekiyor.  

Dünyanın en kalabalık ikinci, yüzölçümü açısından yedinci büyük ülkesi, yirmi iki farklı resmi dil ve en çok Müslümanının yaşadığı ülkeler arasında üçüncü sırada olan Hindistan, dünyanın en büyük Hindu, Sih, Jainist nüfusuna da sahip. Kültürel çeşitliliği, mistik dokusu, hatırı sayılır bir üne kavuşan mutfağı, Diwali (ışık), Holi (baharın gelişi), Dussehra, Durga Puja, Navaratri, Janmashtami festivalleri ile kuşkusuz dünyanın en renkli ülkelerinden de biri. Peki böylesine renkli bir coğrafyanın en az Hollywood kadar ünlü Bollywood kültürü daha yakından bir incelemeyi hak etmez mi?

Hele ki Hindistan’da 1969 yılından bu yana çok sevilen usta oyuncu Amitabh Bachchan, “Bollywood Kral’ı” olarak da nitelenen Shahrukh Khan, ülkemizde de çok sevilen Aamir Khan gibi oyuncuların yer aldığı ve ülkenin sosyo-kültürel yapısını yansıtan, toplumsal olayları konu edinen filmlerse…

Bollywood Film Önerileri

Pink | 2016, Aniruddha Roy Chowdhury

“Pink”, 2016 yapımı, Aniruddha Chowdhury  yönetmenliğinde, başrolünde Hindistan’ın en ünlü oyuncularından Amitabh Bachchan’ın yer aldığı bir Bollywood filmi. Oldukça ses getiren bu filmde Bir grup gencin bir konser sonrası üç genç kıza sarkıntılık etmesi ve suçlu duruma düşen kızların avukatlığını yapan Deepak Sehgal’in savunması konu ediliyor. Filmde, Avukat Sehgal, erkekler için son derece normal karşılanan, eğlenmek, dışarda istediği gibi vakit geçirmek, istediği gibi giyinmek gibi seçimlerin, kadınlar söz konusu olduğunda değişen algıları güçlü bir şekilde tenkit ediyor.

Günümüzde kadınlara yönelik giderek artan şiddet ve istismar olaylarına dikkat çeken film, bu yönü ile başlı başına etkileyici. Yalnız benim değil, izleyen herkesin derinden etkileneceği kısım ise şüphesiz Amitabh Bachchan’ın yalın, aynı zamanda sarsıcı performansı ile devleşen şu cümleleri: “Hayır, Sayın Hakim. Onlar “Hayır” demişlerdi. Erkekler istediği gibi özgürce her istediğini yaparken, bizim bu şekilde kadınları yargılamamız doğru olamaz. “Hayır” bir açıklamaya ihtiyaç duymaz, bunu söyleyen her kim olursa olsun. Bir insan “hayır” derse bu hayır’dır.” Bu sözler ile usta oyuncu kadınlara bakışı eleştirirken, filmin ana noktasını da çarpıcı bir şekilde özetliyor.

IMDb Puanı: 8.1/10

Article 15 | 2019, Anubhav Sinha

Anubhav Sinha’nın yönetmenliğini yaptığı “Article 15”, Hindistan Anayasası’nın 15. Maddesi’nin kast sistemini kaldırmasına rağmen, sosyal hayatta durumun böyle olmadığını açıkça yansıtan bir film. Dalit kastına mensup iki küçük kızın ölümü ile başlayan soruşturma, göreve atanan ve toplumda en üst sınıf olarak görülen “Brahman” kastına mensup polis memurunun bölgede yaşadığı süre boyunca karşılaştığı olayları ve bu süre zarfında ülkedeki sosyal yapıya yönelik kazandığı derin bakış açısı anlatılıyor.

Ayushmann Khurrana’nın başarıyla canlandırdığı polis memuru olaylar karşısında kimi zaman aşırı olarak nitelenecek tepkiler göstermekte ve söz konusu kast sistemini eleştirmekte haksız değil. Nitekim karşısında su bile içmesinin “yasak” görüldüğü Dalit – Dokunulmazlar olarak adlandırılan kast sisteminin en altında yer alan grup- ve diğer kast sınıfları ile ilişkisinde yaşadıklarından ne kadar etkilenmiş olduğunu, sevdiği kadına “Sana çiçekler getirmek isterdim; ama etrafımızda o kadar kötü şeyler oluyor ki sana gülümsemem bile günahmış gibi geliyor” cümlesinde iliklerinize kadar hissetmek mümkün. Toplumsal yapıya kökleri derinden kazınmış kast sistemini apaçık görüp tanıyabileceğiniz bu film de izlenmeyi hak eden filmler arasında yer alıyor.

IMDb Puanı: 8.2/10

My Name is Khan | 2010, Karan Johar

Üçüncü sırada,  Bollywood’da başarılı işlere imza atan, sevilen yönetmen Karan Johar’ın filmi 2010 yapımı “My Name is Khan” yer alıyor. “Bollywood’un Kralı” olarak görülen Shahrukh Khan ve bir diğer sevilen oyuncu Kajol’un başrollerini paylaştığı bu filmde Asperger sendromlu Müslüman bir Hintli olan Rızvan Khan, ABD’de yaşayan bir Hindu’ya, Mandira’ya aşık olur ve evlenirler. Fakat soyadının “Khan” olması Mandira ve onun ilk evliliğinden olan oğlu için çeşitli sorunlara yol açar. Bunun üzerine Mandira’nın Rızvan’a, “ABD Başkanı’na gidip soyadının Khan olduğunu ve terörist olmadığını söylersen seni affederim” demesi ile Rızvan Khan’ın bu yoldaki mücadelesi başlar. Rızvan Khan’ın eşine duyduğu sevgi ve toplumdaki önyargılar onu bu yola çıkarır ve bu süreçte karşılaştığı olaylar, farklı gruplara yönelik önyargıları bir kez daha gözler önüne serer.

Filmin en etkileyici ve beni de Shahrukh Khan’ın oyunculuğu ile büyüleyen kısmı “Soyadım Khan ve ben bir terörist değilim.” cümlesi ile biten mücadelesinin, engelli bir bireyin yapabileceklerini göstermesi yanında, farklılıklara ilişkin önyargıların ve ötekileştirmeye yönelik sorunları da güçlü ve etkileyici bir şekilde yansıtması.

IMDb Puanı: 8/10

Rang de Basanti | 2006, Rakeysh Omprakash Mehra

“Çizginin dışında” olarak nitelenebilecek filmlerden biri de Rakeysh Mehra’nın yönetmenliğini yaptığı başrollerini Aamir Khan, Sharman Joshi ve Kunal Kapoor’un paylaştığı “Sarı rengi” anlamına gelen “Rang de Basanti”. Oyuncuların performansı yanında konusunun işlenişi, tarihi sahneleri ve hemen her cümlede yarattığı tesir ile bu filmin izlenip etkilenilmemesi neredeyse imkansız.

Sahneler ve ana fikrin işlenişi yanında, ele aldığı konu da epey ilgi çekici. Sue, İngiliz bir araştırmacıdır ve Hindistan’da görev yapmış dedesinin güncesinde okudukları sonucu Hindistan’ın İngiltere’ye karşı bağımsızlığı için çabalayan ve sonunda idam edilen gençleri konu alan bir belgesel çekimi için Hindistan’a gider ve oyuncu seçmeleri ile işe başlar. Bu süreçte tanıştığı 5 genç ile gelişen dostluğu ve belgesel çekimi sırasında yaşadıkları filmin ana noktasını oluşturur. Belgesel çekimi boyunca arkadaşların başına gelen bir takım talihsiz olaylar, gençleri ülkedeki bazı şeyleri sorgulamaya iter ve böylece çekimler sırasında öngörülmedik olayların yaşanmasının yolu açılır.

Filmin başında hayata karşı umursamaz tavırları, batı kültürüne olan ilgileri, düzenin değişmeyeceğine inanan düşünceleri ile tanıdığımız bu gençler, belgesel çekimi sırasında ülkenin tarihine ilgi göstermeye, o dönemde yaşananları hissetmeye başlar ve adeta o kişilere “dönüşürler”.

Kendi açımdan baktığımda, karşılaştıkları birtakım olaylar sonucu, güncede sözü edilen bağımsızlık savaşçısı ana kahramanların hissettiklerini ve düşüncelerini benimseyerek içselleştiren bu gençlerin, şimdi günümüz Hindistan’ında, belki bu sefer bağımsızlık için değil; ama düzende görülen aksaklıkları, adaletsizlikleri düzeltmek için harekete geçmesinin, filmi farklılaştıran temel nokta olduğunu söylersem yanlış olmayacaktır. Öyle ki, bu etki giderek içlerine sirayet ederken, eylemleri de bu düşünceler çerçevesinde şekillenir ve belgeselde çekilen sahneler bu defa günümüz Hindistan’ında gerçek hayatta farklı bir amaç için tekrar yaşanırken, ülke çapında da büyük bir etki bırakır. Gençlerin yanlış gördüklerine karşı mücadelesi, sözü edilen bu tarihi kişiliklerin kendi benliklerinde tekrar yaşamasını sağlarken, başka insanlara da hissettirilmesi ve harekete geçme fikri son sahnede ustaca canlandırılmış. Çocuk sorar: “Baba ne yapıyorsun? “Babası cevap verir: “Mango tohumu ekiyorum. Bir tane ekersen binlercesi yetişir.”

IMDb Puanı: 8.2/10

Kapak Fotoğrafı: News18.com

İlginizi çekebilir: Sine Magger’dan En İyi Bollywood Filmleri