Sürdürülebilirlik, atıksız yaşam, ileri/geri dönüşüm konularında yakın zamana kadar bilinçsizdim, hatta itiraf etmek gerekirse duyarsızdım. Atılacak bireysel adımların faydasız olduğunu düşünüyordum. Şimdi ise çıkan her atığa bunu nasıl kullanabiliriz gözüyle bakar oldum.

İlk farkındalığım, şirketimdeki atık kutuları için son derece yanlış bir efor sarf edildiğini fark etmemle oldu… Tek bir atık kutusunda yarısı dolu su şişeleri, dibinde içecek kalmış karton kahve bardakları, yemek artıkları olan tek kullanımlık tabaklar, yapışkanlı post-itler, fişler hatta maskeler bile görüyordum. Saydıklarımın hiçbiri maalesef dönüşemiyordu. Üstelik yanında bulunan geri dönüşebilecek olanları da dönüşemez hale getiriyordu.

Şirketime bu konuda ayrıştırmaya gitmemizin hatta nelerin dönüşebileceği ile ilgili açıklama yazabileceğimizi söylediğimde “zaten bunları ayrıştıran insanların olduğu, bunun onların sorumluluğu olduğu” belirtildi. Ki hala bu çarpık mantığı anlayamıyorum. Ardından sorgulama sürecim arttı ve farklı alanlarda küçük, bireysel çözümler aramaya başladım. Benim uygulamaya başladığım minik çözümlerim işte bu şekilde oldu.

Atıksız Yaşam Önerileri

Filtre Kahve Atığından Gübre

Filtre kahve demledikten sonra çıkan atığı ne yapacağımızı bilememekten kaynaklı bir çözüm arayışımız başlamıştı. Bitkilere kompost olarak vermek istiyorduk fakat bu konuda ne tam bilgimiz vardı ne de evdeki narin bitkilerimize zarar gelmesini istiyorduk😇 Araştırmalarımız sonucunda, kahve telvesinin organik bir atık olması sebebiyle toprağın kalitesini arttıracağını öğrendik fakat kafeinli ve asidik yapısı sebebiyle olduğu gibi kullanılamıyordu. Kahve atığından gübre yapmak son derece hassas bir konu. Bu yüzden aşağıdaki adımları izlemenizi tavsiye ederim.

Öncelikle alkali seviyesinin olması gereken düzeye gelmesi için en az 3 ay iyice kurumasını beklemek gerekiyor. Biz bunun için çıkan kahve atıklarını bir kavanozda biriktirmeye başladık. Bekleme süresinin ardından büyük bitkilere 1-2 çorba kaşığı olacak şekilde gübre olarak kullanılabilir. Daha fazla vermeniz toprağın kalitesini düşüreceği gibi bitkinizin zarar görmesine de neden olabilir. 

Meyve Kabuklarından Temizlik Sirkesi

Portakal, limon, mandalina, nar gibi meyvelerin kalın ve çöp olarak atılan kabuklarından temizlik sirkesi yapmak çok iyi fikir. Özellikle salgından ötürü her türlü öte beriyi suda bekleten, dezenfekte etmeyen çalışan bireyler olarak bu yöntemi kullanmayı düşünebilirsiniz.

Saydığım tüm meyveler için yöntem aynı. Kabukları çok iyi yıkayıp, kavanozun içine doldurun. Kabukların üzerine gelecek şekilde su koyup, içerisine 5-6 adet çiğ nohut ve 1 çay bardağı elma sirkesi ilave edin. Kavanozu sık sıkı kapatın. Ardından birkaç hafta kabukların erimesini bekleyin. Suyu süzüp temizlik amaçlı kullanabilirsiniz. Bu sirke yemeklere kullanmak için uygun değil. Onun için elma ya da üzümü tercih edebilirsiniz.

Plastik Çatal-Bıçağı Red

Sanırım en hızlı yaygınlaşan adım, plastik atık konusunda oldu. Özellikle dışarıdan yemek söylerken “çatal-bıçak-pipet getirmeyin” seçeneğini seçen ve kendi kişisel malzemelerini kullanan çevremde pek çok kişi var. Ben şimdilik evden bir çift çatal-bıçağı çekmeceme atmakla işi çözdüm ama yakın zamanda güvenlik açısından daha uygun olmasından ötürü- ahşap olanlarından edinmeyi ve hep yanımda taşımayı düşünüyorum.

Kendi Termosunu Taşımak

Kendi termosunuzu/’mug’ınızı taşımak biraz ağır ve zor gelse de atıksız yaşam için çok güzel bir adım. Üstelik bazı yerler bununla ilgili kampanyalar yapıyor, içeceğinizi kendi termosunuzda istediğinizde indirim alabiliyorsunuz. Elinizi yakmayacak, sızdırmaz, hafif ve uzun ömürlü olacak bir termos mug işinizi görecektir.

Yaşam alanlarından çöp kovalarını kaldıran ve 100% atıksız yaşama geçen insanları çok takdir ediyorum ve fakat şehir yaşantısında sıfır atık anlayışının şu an tamamen mümkün olamadığını biliyorum. Su şişemizi ve bez çantamızı yanımızda taşımak, karton kutuda süt almamak, pipet kullanmamak, gereksiz tanıtım broşürlerini almamak, kısacası gereksiz ve aşırı tüketimden kaçınmak ise bizim tercihimiz. Dünya için küçük, kendim için büyük atıksız yaşam adımlarını işte bu şekilde atmaya başladım, umarım sizlere de fikir olur. Güncel paylaşımlar için takip edebilirsiniz. İyilik ve güzellikle🌱

Kapak Fotoğrafı: Unsplash/@ocilie

İlginizi çekebilir: Pınar Ertürk’ten Atıksız Bakım