Kutlama yemeği denildiği zaman hangimiz uzun mumlar, şık sunumlar, kurallara uygun bir masa düzeni hayal etmiyor? Eğer kraliyet ailesinin Noel yemeğine davetli değilsek tam anlamıyla kurallara uygun bir kutlama yemeği masası ile karşılaşmamız pek yaygın olmayabilir. Bunun yanı sıra pek çoğumuz evde hazırlayacağımız yılbaşı sofrasının gerçek bir kutlama sofrası gibi olmasını hayal ediyoruz. Peki ama nasıl? Bu sorunun cevabını bize “The Butler’s Guide To Running The Home and Other Graces” isimli kitap veriyor. Amazon.com’da bulabileceğiniz bu kitap İngiliz uşak Stanley Ager ve Fiona St. Aubyn tarafından yazıldı ve büyük, resmi bir İngiliz evinin nasıl yönetileceğini anlatıyor. Yaşamının 30 yılını İngiltere’nin Cornwall kentinde bir kale olan St. Michael’s Mount’taki bir aileye hizmet ederek geçiren Stanley Ager, kariyerine uşak olarak başladı ve baş uşaklığa kadar yükseldi. Kitabını kariyeri boyunca edindiği tecrübelere dayanarak ve eski işvereninin torununun yardımı ile ilk olarak 1980 yılında yayınladı. Beni heyecanlandıran kısmı ise kitabın tarihsel danışmanlığının Downtown Abbey manastrı üzerinde çalışan tarihçi Alastair Bruce tarafından yapılıyor olması.

The Butler’s Guide To Running The Home and Other Graces | Fotoğraf: Amazon.com

Kutlama Yemeği Kuralları

Stanley Ager iyi bir sohbetin kutlama yemeğinin özü olduğunu, yediğimiz içtiğimiz şeylerin ve masa düzeninin ise bizi neyin beklediğinin bir kanıtı olduğunu savunuyor. Benim fikrime göre de iyi bir gece geçirmenin ilk kuralı içinde bulunduğumuz ortamdaki sohbetin kalitesi kesinlikle. Şimdi sizinle kendinizi sanki Downtown Abbey’de bir kutlama yemeğinde hissettirecek altın kuralları paylaşacağım. Kim bilir belki masada yanınıza Kemal Pamuk gibi bir Türk karakter ya da Bay Crawley gibi bir centilmen denk gelir. 🙂

Masa Düzeni

Yazar Stanley Ager’a göre şatolardaki gibi resmi bir yemek düzeni için ihtiyacınız olan ilk şey beyaz masa örtüsü (yüzyıllardır değişmez bir kural). Bu örtünün altına örtünün kaymasını engelleyecek yün bir beze de ihtiyacınız var. Masa örtüsü mutlaka zemin ve masa arasında ortada asılı olmalı. Bir diğer değişmez kural da beyaz kumaş peçeteler. Bu peçeteler 60’a 66 cm büyüklüğünde ve Bishop’s Mitre tarzında katlanmalı. Nasıl katlayacağınızı aşağıdaki videoda bulabilirsiniz.

youtube play youtube play

Yazar Ager, masa düzeninin dengeli olması gerektiğini ve merkeze koyduğunuz parça ve şamdanların da uyumlu olması gerektiğini söylüyor. Doğruluk için ise bir mezura kullanmanızı öneriyor.

downtown-abbey-masa-duzeni
Kitapta Geçen Masa Düzeni | Fotoğraf: The Butler’s Guide 

Şamdanlar ve Masanın Ortası

Downtown Abbey ya da asillerin kurallarına göre yemek masanızın ortasında meyve ya da çiçeklerden faydalanabilirsiniz. Ancak unutmayın ki sadece birini seçebilirsiniz. Yani hem meyve hem de çiçek koymanız hoş karşılanmaz. Eğer çiçek kullanacaksanız seçtiğiniz çiçeklerin kokusunun çok baskın olmamasına da dikkat etmeniz gerekiyor.

downtown-abbey-masa-isiklandirmasi
Downtown Abbey Masa Işıklandırması | Fotoğraf: Netflix.com

Kutlama masasının loş olması ve tek ışık kaynağının mum ışığı olması öneriliyor. Kullandığınız mumlar uzun beyaz ve şamdandan biraz daha uzun olmalı. Şamdanların yerleşiminin sohbeti engellememesine de dikkat edilmesi gerekiyor. Yemek odasında servisi kolaylaştırmak için daha fazla ışığa ihtiyaç varsa bunu yan lamba gibi küçük loş ışıklarla çözmek de yeterli olabilir.

Oturma Planı

Eğer bir şatoda yaşamıyorsanız “oturma planı-düzeni” kavramı ile sadece düğününüzde karşılaşabilirsiniz. Ancak eğer resmi bir yemek organize ediyorsanız bu kavram çok önemli bir yere sahip.

downtown-abbey-oturma-duzeni-2
Downtown Abbey Oturma Düzeni | Fotoğraf: Netflix.com

Yazar Ager’a göre oturma düzeni yemeklerin çok önemli bir parçası. Misafirleriniz tam karşıda oturmalı ve onlar oturmadan önce sandalyeler masadan bir buçuk metre uzakta olmalı ki insanlar rahatça oturabilsin. Konuklarınız tek sayıda ise ev sahibi masanın başında, masanın her iki tarafında ikişer misafir ve sonunda da iki misafir oturmalı.

Ev sahibi genellikle masanın başına oturur. Bu yüzyıllardır günümüze kadar gelen bir gelenek. Ancak Downtown Abbey dizisinde Lord Grantham’ın bazen masanın ortasında eşi Cora’nın karşısına oturduğunu görüyoruz. Bu durumun tamamen televizyonun kendi kuralları olmasından kaynaklandığını savunuyor yazarımız.

downtown-abbey-oturma-duzeni
Oturma Düzeni| Fotoğraf: Netflix.com

Şeref konuğu ise mutlaka ev sahibinin yanında oturmalı. Eğer şeref konuğu yanında beklenmedik bir misafir getirirse o misafir evin baş ucunda oturmalı. Masadaki diğer misafirler ise ilgi alanlarına göre düzenlenmeli. Yazar Ager’ın söylediği gibi: “Yaşlı adamlar vahşi gençlerin yanında oturmak istemezler.”

Şarap ve Kokteyller

Resmi bir yemek davetinde içkilerin servisi ve sunumu tahmin edeceğimiz gibi oldukça önemli. Akşam yemeğinden önce şeri veya kokteyl içerebilen, ancak asiditesi nedeniyle kesinlikle şarap içermeyen bir kokteyl saati düzenleyebilirsiniz.

crawley-downtown-abbey
Matthew Crawley | Fotoğraf: Netflix.com

Şarap sunumu için Ager’ın ipuçları ise şöyle:

  •  Yemek sırasında birden fazla şarap çeşidi olmalı: balıkla beyaz şarap, etle kırmızı şarap ve tatlıyla ise şampanya servis edilmeli.
  • Yemek bittikten sonra kahve servisi yapın. Kahveden sonra şeri ve porto gibi tatlı şaraplar servis edin. Ager özellikle turuncu Curaçao’yu tavsiye ediyor.
  • Ager ayrıca şarabın açıldıktan sonra her zaman boşaltıldığını (berrak, genellikle cam bir kaba döküldüğünü) söylüyor. Dekantasyon görsel olarak çekicidir, şarabın tortu ile karışmasını önler ve şarabı iyice havalandırır. Oksijen almasını sağlamak için şarabı yavaşça (çok yavaş) dökün.
  • Aşağıdaki fotoğrafta Carson’ın şarabı tortu için süzdüğü görülüyor. Bunu bir keten mendil veya gazlı bez parçası kullanarak sürahinin hunisi üzerine koyarak ve ardından şarabı kaba dökerek yapabilirsiniz.
carson-sarap-sunumu
Şarap Sunumu | Fotoğraf: Netflix.com

Geleneksel Menü

Resmi Downtown Abbey kutlama yemeğinde yaklaşık 22 çeşit yemek bulunuyor. Bu yemekleri özetlemek gerekirse;

  • Başlangıç olarak geleneksel bir çorba, 1920’lerin İngiltere’sinde su teresi çorbası (Watercress Soup) tercih ediliyor.
  • Ara sıcak olarak menü ile uyumlu bir yemek, Downtown Abbey aşçısının tercihi ise Mousseline soslu haşlanmış somon (Poached Salmon With Mousseline Sauce) .
  •  Ana yemek olarak yazarımız Boeuf Bourguignon’u tercih ediyor.
  • Garnitür, dönemden dolayı İngilizlerin tercihi haşlanmış Fransız yeşil fasülyesinden yana.
  • Son olarak da tatlı, Downtown Abbey malikanesinin en sevileni ahududulu Mereng puding.

Yemeklerin Servisi

Ev sahipleri için görgü kurallarının en önemseneceği kısım ise kesinlikle yemeklerin servisi ile ilgili olanı. Tarihte olduğu gibi günümüzde de yemeklerin servisi ev sahibinin görgüsü hakkında çok fazla ipucu veriyor.

1920’lerin İngiltere’sinde ise kurallar çok daha sıkı. Bu kuralların bir kısmı artık geçerliliğini korumuyor. Ager’ın kendi tecrübelerinden yola çıkarak özetlediği kuralları sizinle paylaşıyorum:

  • Misafirlerle konuşmayın, göz temasından kaçının.
  • Masanın etrafında saat yönünde yürüyün.
  • Servis yapmak için belinizi bükün ve servis tabağını konuğun kendilerine kolayca servis yapabilmesi için uygun bir yüksekliğe indirin.
  • Misafirlerin teninizi görmemesi için beyaz eldiven giyin veya servis elinizi peçeteye gizleyin.

Belki Downtown Abbey’de bir kutlama yemeğine davet edilmeyecek olabiliriz ama artık bu masada hangi kuralların geçerli olduğunu biliyoruz…

Kapak Fotoğrafı: Netflix.com

İlginizi çekebilir: Food By Melito’dan Bridgerton Yiyecekleri