Bazı günler canımız bir film izlemek ister. “Öyle bir film olsun ki yaşadığımı hissettirsin ama aynı zamanda yaşamı düşündürtsün.” diyenler için karşınızda Woody Allen. “Bir filmi değerli kılan tek şey, kafayı dağıtması” olduğunu düşünen, beyazperdenin son büyük komedyenlerinden Woody Allen’ın meşhur filmlerine ve şahsına münhasır kişiliğine bu yazıda hep beraber göz atalım. 

Woody Allen Filmleri

Annie Hall (1977)

1976 senesinde Rolling Stone röportajında  Ken Kelly Woody Allen’ı tasvir ederken ” […] berrak bir paranoya havuzuna benzer gözleri, kendi kendini azarlar gibi duran yarı somurtuk bir çehresi vardı […].” diyor. Filmlerinde kendi yazdığı ve canlandırdığı karakterler ile benzerlik gösteren bu anlatım 1978 yılında En İyi Film dalında Oscar kazanmış Annie Hall filminde canlandırdığı Yahudi, eşinden boşanmış komedyen Alvy Singer için de geçerli. New York’ta yaşayan Singer’ın Diana Keaton’ın canlandırdığı Annie Hall adlı karakter ile ilişkisine odaklanan film beş Oscar ödülüne aday gösterildiğinde (dört tanesini kazanıyor) Allen her hafta katıldığı jazz dinletisini kaçırmamak için ödül törenine katılmamayı tercih ederek kazandığı ödülleri ertesi gün gazeteden öğreniyor.

Manhattan (1979)

“Kırlarda küçük bir evde, hatta hoş bir evde yaşayacağıma ölürüm.” diyen  New York aşığı olduğunu bildiğimiz yönetmenin Manhattan adlı filmi 42 yaşındaki bir adamın 17 yaşında biri ile flört ederken en yakın arkadaşının metresine aşık olmasını anlatıyor. Film, Fransa’da En İyi Yabancı Film Dalında Cesar ödülünü kazanır. Filmin kadrosunda Diane Keaton, Meryl Streep, Michael Murphy gibi ünlü isimler yer alıyor. 

 Hannah and Her Sisters (1986)

İki Şükran Günü arasında geniş bir ailenin içe içe geçmiş, toplum tarafından kabul görmüş çerçevede düşünüldüğünde çarpık denebilecek ilişkilerine odaklanan film üç Oscar Ödülü, bir Altın Küre En İyi Film Ödülü, bir Amerika Yazarlar Sendikası Ödülü ve BAFTA En İyi Yönetmen ve En İyi Orijinal Senaryo ödüllerini alıyor. “Annemi ve babamı seviyorum. Onları seviyorum. Ama onlardan kabul görmekle ilgilenmedim. Çok küçük yaşlardan beri yapacak başka işlerim oldu.” diyen yönetmenin insan ilişkilerini yansıttığı ton izleyiciyi güldürmekle beraber kendi ilişkilerini düşünmeye itiyor. 

Mighty Aphrodite (1995)

1980’de Mia Farrow ile ilişkisi başlayan “Seks ve ölüm, en gözde iki takıntım” diyen yönetmenin 1992 yılında Mia Farrow’un evlat edindiği kızı Soon-Yi Previn ile aralarındaki ilişki olması bir skandala sebep oluyor. Basın tarafında kuşatmalar altında kalan, yazma odasında ise üretken olmayı sürdüren Allen, Mighty Aphrodite adlı filminde Allen’ın canlandırdığı Lenny’nin evlat edindiği çocuğun bir deha olduğunu öğrenmesi ile çocuğun biyolojik annesini aramaya başlamasını ve bulmasını konu alıyor. Çocuğun annesi rolü ile Mira Sorvino En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu dalında bir Oscar ve bir Altın Küre kazanıyor. 

Anything Else (2003)

“Bir şeyden zevk almam imkansız, çünkü her şeyin ne kadar geçici olduğunun farkındayım hep.” diyerek hayata dair fikirlerini filmlerine işlemeyi seven Allen’ın yazıp yönettiği ve oynadığı Anything Else entellektüel insanların chick flick ihtiyacına hitap eden bir film olarak geçiyor. American Pie’dan bildiğimiz Jason Biggs, Christina Ricci, Danny DeVito gibi başarılı isimler kadroda yer alıyor. 

Match Point (2005)

Oyuncu seçimlerini ilginç bir kişiliği olan birini bulur bulmaz işe alan ünlü İtalyan yönetmen Fellini ile benzerlik gösteren Allen’ın Scarlett Johansson ile çalıştığı ilk film olan Match Point yönetmenin aynı zamanda İngiltere’de geçen ilk filmi. Hayatı boyunca şanslı olan tenisçi Chris yakın arkadaşı olan Tom’un kız kardeşi ile evlilik aşamasındayken Tom’un nişanlısı ile tanışır ve hayatı değişir. Flört kısa sürede takıntıya döner. “Ne kadar öğrenirseniz o kadar takıntılı oluyorsunuz.” diyen yönetmen aşk ve takıntıyı karmaşık karakterler ile yalın bir dille anlatarak başarılı bir filme imza atıyor. Filmin kadrosunda yer alan diğer başarılı isimler arasında Jonathan Rhys Meyers, Emily Mortimer, Matthew Goode bulunuyor. 

Scoop (2006)

Londra’da Amerikalı bir gazatecilik öğrencisinin “Tarot Kartı Cinayetleri” olarak bilinen bir seri cinayet olayını araştırmasına odaklanan film ikinci Woody Allen-Scarlett Johansson iş birliği olarak izleyenlerle buluşuyor. Film montajına dair “İlk depresyon atağı ilk montajı yaptığınızda geliyor, filmin kafanızdakinden ne kadar farklı olduğunu görüyorsunuz” diyen yönetmen başarılı bir montaj ve kurgu ile aynı anda hem romatik hem polisiye hem de komediyi bir arada sunuyor. Filmde Hugh Jackman’ın da yer aldığını unutmayalım!

Vicky Cristina Barcelona (2008)

“Hayat, kendi hayatım ile sanat arasındaki ayrım çizgisi o kadar belirsiz, o kadar ince ki bu benim için takıntı haline gelmiş bir tema” diyerek bu filminde birbirinden iki farklı kadın olan Vicky ve Cristina’nın çıktıkları tatilde tanıştıkları ressam Juan ve Juan’ın kaotik eski karısı ile yaşananları hayata, sanata ve takıntılara değinerek anlatıyor. En İy Yardımcı Kadın Oyuncu dalında Oscar kazananan Penelope Cruz, beraber üçüncü filmleri olan Scarlet Johansson, Javier Bardem filmin başrolünde yer alıyor. 

Whatever Works (2009)

Hemen hemen her yıl bir film çıkaran yönetmen üretkenliği hakkında “Burada ve şimdinin korkusundan alıkoyuyor insanı” diyor. Saate bağlı çalışmak yerine günde sadece üç ile beş saat arası çalışan yönetmen bunun çok verimli olduğuna önemli olanın bunun sürekliliğine inanarak “Verimliliği sağlayan şey her gün daktilonun başına oturmaktır” diyerek tekrar New York’da geçen bir film çekiyor. Kendisinden apayrı bir karakter ile tanışan orta yaşlı, yükse IQ’ya sahip, boşanmış Boris’ın saf  Melodie ile tanışmasını ele alan filmin kadrosunda Larry David, Evan Rachel Wood, Henry Cavill gibi isimler yer alıyor. 

You Will Meet a Tall Dark Stranger (2010)

“Uyarıcı bir şeylerin olmamasına dayanamıyorum, kaygılar çabucak gelip yerleşiyor.” diyen Allen tekrar Londra’da geçen bir film ile karşımıza çıkıyor. Oyuncu kadrosu Anthony Hopkins, Naomi Watts, Antonio Banderas gibi isimlerden oluşan You Will Meet a Tall Dark Stanger karısı Helena’yı bir telekız için terk eden Alfie ve çiftin kızları Sally’nın de kendi eşi Roy ile yaşadığı sıkıntıları ele alıyor. 

Midnight in Paris (2011)

Sinematografik anlamda Woody Allen’ın en başarılı bulduğum filmlerinden olan Midnight in Paris nişanlısı ile evliliğe hazırlanan yazar Gil’in Paris caddelerinde gezindiği bir gece yarısı kendini Fitzgerald, Hemingway’ın dünyasında bulması ile yaşadığı fantastik komedileri ele alıyor. “Gerçeklikten nefret ediyorum, ama bilirsin işte, insan akşam yemeğinde güzel bir bifteği başka nerede yiyebilir ki?” diyen ünlü yönetmen bu filminde gerçeklik ve kurgunun gücünü başarıyla izleyiciye sunuyor. Uzun yıllar Manhattan’ın Doğu Yakası’nda bir kulüpte New Orleans cazında uzmanlaşmış bir grupta her pazartesi gecesi klarnet çalan Allen’ın, “Film yaparken en büyük hazzı müzikleri yerleştirirken alıyorum” sözleri boşa değil. Filmin soundtrackleri filmi güçlendirmekle kalmıyor dinleyicilere gizli bir hediye veriyor. 

To Rome with Love (2012)

“Hep derim, kendim ile büyük olmak arasındaki tek şey kendimim.” diyen Allen birbirinden ilginç karakterlerin kendi isteklerinin önüne geçemeyerek aldıkları karar doğrulsunda yaşadıkları olayları bu sefer Roma’da ele alıyor. Filmde oyuncu olarak da yer alan yönetmen kamuoyunun onu filmlerinde çizdiği karakterden ayıramağı bir oyunculuk sergiliyor. Kadroda yer alan diğer isimlerden bazıları Penelope Cruz, Jesse Einsenberg, Elliott Page, Alec Baldwin, Alison Pill, Roberto Benigni, Greta Gerwig. 

Blue Jasmine (2013)

“Ben mükemmelliyetçinin tam tersiyim. Gayri mükemmeliyetçiyim.” diyen Allen Blue Jasmine filminde uzaktan mükemmel bir hayata sahip gibi görünen New York sosyatesinden Jasmine adlı karakterin hayatını trajikomik bir tonla ele alıyor.  Üç dalda Oscar’a aday gösterilen filmin başrol oyuncusu Cate Blanchett En İyi Kadın Oyuncu dalında Oscar ödülü kazanıyor. 

Magic in the Moonlight (2014)

Yönetmenin 44. filmi olan Magic in the Moonlight 1920’lerin Güney Fransa’sında geçiyor. Film,  Colin Firth tarafından canlandırılan ünlü bir sihirbaz olan Stanley ve Emma Stone tarafından canlandırılan genç medyum Sophie’nin gelişen ilişkisini anlatıyor. 

Irrational Man (2015)

“Yakın arkadaşlarımın yanında eğlenceli olurum, ama genelde sakin ve ciddiyimdir. Şaklabanın tam tersiyim.” diyerek varoluşsal kaygılarını anlatan yönetmen bu filmde Joaquin Phoenix tarafından canlandırılan Abe adlı bir felsefe profesörünün orta yaş bunalımını ile benzeri bir takım krizler yaşamasını ve hayatının gidişatının değişmesini konu alıyor. Filmde Joaquin Phoenix’e Emma Stone’da eşlik eden isimlerden. 

Cafe Society (2016)

Cafe Society 1930’larda Bronx-New York’tan Los Angeles’a taşınan bir adamın evli bir kadına olan aşkını anlatıyor. Ünlü seri Twilight filminde yer alan Kristen Stewart Bella rolüne başvurmasının ardından ilk kez bu filmde tekrar bir başvuru sürecine girerek filmde yer alıyor. Ünlü oyuncunun filmde rol almasının temel sebebi ise Woody Allen’ın Adventureland filmindeki oyunculuğunu beğenmesi. Adventureland filminde de yer alan Jesse Eisenberg ile bu filmdede kamera önüne geçerek iyi bir kimya tutturmayı başarıyorlar. Kadroda yer alan diğer isimlerden bazıları Steve Carell, Blake Lively, Todd Weeks.

Wonder Wheel (2017)

Hayatın içinde haraket edebilmeyi seçen Allen bu sefer Coney Adası’nda 1950’lerde geçen bir film ile karşımızda. Oyuncu olma hayalinden uzak bir hayat süren garson Ginny ve eşinin zorlu bir hayatı vardır. Bir yandan cankurtan Mickey’den hoşlanan Ginny’nin hayatı eşinin kızı Carolina’nın peşindeki gansterlardan kaçmak için çıkagelmesi ile değişir. Kate Winslet, Juno Temple, Justin Timberlake filmde yer alan ünlü isimler yer alıyor. 

A Rainy Day in New York (2019)

“Sahip olduğum en iyi şey kendimdim.” diyerek başarılı bir kariyer inşa etmeyi sürdüren yönetmen bu sefer yine en iyi bildiği yer olan New York’ta. Timothee Chalamet ve Elle Fanning tarafından canlandırılan genç bir çiftin haftasonu için New York’a gelmesini konu alan film kadrosunda Liev Schreiber, Selena Gomez, Jude Law, Rebecca Hall, Suki Waterhouse yer alıyor.  Robert E. Kapsis-Kathie Coblentz derlenen Woody Allen röportajlarından oluşan kitabı Woody Allen’ı anlamak isteyen herkese öneririm. 

Kapak Fotoğrafı: NBC News

İlginizi çekebilir: Sine Magger’dan Woody Allen’ın Oynadığı Filmler