Mayıs ayında bir pazar günü yağmurla ve kapkaranlık bir havayla uyandıktan sonra en çok istediğim şey göz alabildiğine yeşilin içinde olmaktı. Açık havada derin derin nefes alabilmek… Başardım! Bunu Ankara’da Kalecik’te buldum. Önce kısa bir Hayyam şiiri ile sizi Tafali’yle, Kalecik Karası’yla tanıştırmak istiyorum. Fonda Fazıl Say… Rotamız: Tafali Bağları.

Fazıl Say…

“Kim demiş haram nedir bilmez Hayyam? Ben haramı da helali de karıştırmam, Senle içtiğim şarap helaldir. Sensiz içtiğim su bile haram“

Ankara’nın görece uzak ve küçük bir ilçesi olan Kalecik, eşsiz bir üzüm çeşidi olan Kalecik Karası ile ünlüdür. Bence Kalecik, Ankara’nın güzel yanlarından bir tanesi olmaya aday, özellikle Tafali’den sonra. Eski dönemlerde çeşitli nedenlerle varlığı tehlikeye giren Kalecik Karası, neyse ki münferit girişimlerle canlanmış. Bizi de peşinden sürükleyecek kadar hem de! Kalecik Karası coğrafi işaretli bir ürün ve başka bölgelerde de yetiştiriciliği yapılıyor olsa da, adını da aldığı Kalecik onun ana vatanı.

Uzun ve seyri güzel bir yoldan vardığımız Tafali Bağcılık’ta tattığımız Tafalis’i ve bağların tarihini artık sahiplerinden, onu var edenlerden dinleyelim.

Öncelikle sorularımı yanıtlamayı kabul ettiğiniz için çok teşekkür ederim. Tafali’s’in hikayesini dinlemek için ayrıca sabırsızlanıyorum. En baştan başlayabilir miyiz? Tafali Bağcılık ve Tafali’s nasıl başladı hayatına?

Merhaba! Tafali Bağına hoş geldiniz. Biz, Tafali Bağının kurucuları Alime Cicerali ve Fatma Yiğit. İkimiz de ziraat mühendisiyiz. Uzun yıllar Tarım Bakanlığı’nın çeşitli birimlerinde çalıştıktan sonra 2002 yılında emekli olduk. Bu sırada, yok olmaya yüz tutmuş Kalecik Karası üzümünü, kendi teruarında yeniden canlandırmak üzere başlayan çalışmalardan haberdar olduk. Bu heyecanla bağcılığa ve Kalecik Karası yetiştirmeye başladık. Bağın ilk yıllarında üzümün bir kısmıyla yaptığımız şarabı ailelerimiz ve dostlarımızla paylaştık. Hem bağlarının hem de şaraplarının beğeni görmesi üzerine 2019’da Tafali Butik Şaraphane’yi kurduk. Bugün şarap üretim kapasitesi yaklaşık 5000 lt olan bu butik şaraphanede her yıl yaklaşık 3700 kg üzüm işliyoruz.

Bağların bakımı çok ciddi bir özveri gerektiriyordur eminim. Burada disiplini, düzeni, özenli çalışmayı nasıl sağlıyorsunuz?

Bağcılık hiçbir zaman rutin bir iş değil. Her yıl yeni kararlar, yeni denemeler yapılıyor. Bu sırada da bölgedeki diğer üreticilerle iyi ilişkilerimiz, alışverişlerimiz de bizi bolca besliyor.

Şehir insanları olarak başladığımız bu iş bizi toprak insanlarına dönüştürdü. 2003 yılından bu yana, bağ bakımıyla ilgili tüm tarımsal faaliyetlerde bilfiil çalışıyoruz. Kalecik Karası, Ankara’nın Kalecik ilçesinde, Kızılırmak’ın iz bıraktığı toprakların mücevheri gibi. Kalecik Karası da bu bölgenin coğrafi işareti olan bir ürünü. Dağlarla çevrili bu yer, İç Anadolu bölgesinin iklimine kıyasla, havaların daha ılık olduğu bir mikro klima bölgesi. Bu nedenle bu üzümü burada yetiştirmek önemli. Yaklaşık 40 dönüm üzerinde yer alan Tafali Bağı’nda yalnızca Kalecik Karası yetiştiriyoruz.

Kalecik Karası mor renkli ince kabuklu lezzetli bir üzüm. Onun şaraba dönüşme hikayesini de merak ediyorum. Üretim süreci nasıl ilerliyor kısaca bahsedebilir misiniz?

Eylül ayında yapılan hasat, ailelerimiz için şölen gibi geçer. Tüm eller keyifle çalışır. Tafali’s Kalecik Karası Kırmızı Şarap ve Tafali’s Kalecik Karası Roze Şarap bağın içindeki butik şaraphanede, yalnızca Tafali Bağı’nda yetiştirilen üzümlerden, üzümün kabuğundaki vahşi mayayla yapılır. Fermantasyon sonrası kendi cazibesiyle akan şıra kullanılır, pres yapılmaz. Üretim sürecinde yalnızca kaba kâğıt filtre kullanılır, hayvansal durultma ajanı kullanılmaz. Çilek, ahududu, böğürtlen aromalarını damakta bırakan neşeli bir şaraptır. Orta gövde, orta asit ve orta tanenlidir. Kanatlı hayvan etleri, kırmızı et, şarküteri ürünleri ve gövdeli sert peynirlerle uyumludur.

Sanırım markanın tasarımı size ait, Tafali’s etiketini siz yapmışsınız. Hem Tafali’s ismini, hem de marka tasarımı sürecinin nasıl geliştiğini bizimle paylaşabilir misiniz?

Tafali, ikimizin isimlerinin ilk bölümleri kullanılarak ürettiğimiz bir marka. Etiket tasarımcımız, Işın Nur Cicerali aynı zamanda bir ressam. Etiketimizi iki kadın girişimcinin doğayla buluşmasından ilham alarak tasarladı.

Rose şarabınızı Kümes’te tatma fırsatı bulduk hafta sonu. Gerçekten enfesti. Hem de Kümes’in konumu, sıcaklığı bizi evimizde hissettirdi. Biraz Kümes’ten bahsedelim mi nasıl karar verdiniz böyle bir mekan oluşturmaya?

Teşekkürler. Bağımızın küçük bir bölümünü, buraya ziyarete gelen misafirlerimizi ağırlamak için düzenledik. Burası eskiden kümesin bulunduğu yerdi, o yüzden adını Tafali – KÜMES koyduk. Tabi ki tavuklarımızdan da vazgeçmedik, onların kümeslerini hem biraz daha aşağıya taşıdık hem de genişlettik.

Şili Meydanı’ndaki Stüdyo Pizza’da Tafalis’i bulabileceğimizi öğrendik. Lezzetli bir pizza ve şaraptan daha iyi bir ikili yok bence. Bundan sonra yeni tatlar, yeni fikirler hayata geçirmeyi düşünüyor musunuz?

Tafali Butik Şaraphane’de limitli şişe ve butik üretim anlayışını benimsiyoruz. Tafali’s Şaraplarını Ankara’da Stüdyo Pizza’da, İstanbul’da ve İzmir’de bazı restoran ve şarap butiklerinde bulabilirsiniz. Bize göre, butik şarapçılıkta şarabın ahengi, gövdesi, aromasının yanı sıra her şişedeki yaşanmışlık da ona değer katıyor. İçtiğiniz bir şarabı beğendiğinizde, bunun için bir insana teşekkür edebilmek güzeldir. Bu ilişki hem tüketici hem de üretici için çok özeldir. Bu nedenle biz yerel ve butik üretici olarak çalışmaya devam edeceğiz, yeni iş birliklerine açığız.

Ankara’daysanız Tafali Bağcılık’a yolunuzu düşürün mutlaka. Şehirden çıkıp nefes aldığınızı hissedeceksiniz. Mevsim uygunsa bağlarda üzümleri o kıymetli yakut tanelerini bağlarda göreceksiniz. Daha ne istenir ki?

Kapak Fotoğrafı: Canan Keles

İlginizi çekebilir: Esra Özocak’tan Barel Bağ Evi