Ritüel denince aklınıza neler geliyor? Bayram sofrasına uyanılan sabahlar, düğün ziyafetleri, yılbaşı için kurulan masalar, yıl dönümü kutlamaları… Dikkat ettiniz mi? Ritüellerin çoğu bir masa etrafında gerçekleşiyor. Bu bir tesadüf değil, masada toplanmanın törensel büyüsü. Yemek ritüellerimizin geçmişi ise Orta Çağ’a kadar uzanıyor. Örneğin, 1688 yılında ressam Jan Steen “Mutlu Aile” tablosunda, sofranın nasıl bir ritüel yarattığını oldukça etkileyici bir şekilde resmediyor. Daha eskiye, ilklere gittiğimizde ise 1306 yılından günümüze hala ününü koruyan “Son Akşam Yemeği” tablosu hemen gözümüzde canlandı değil mi? Ana ritüelimiz, asırlardır taze ve yaşattığı duygular 1306’dakinden farklı değil. Şimdi bu ritüeli onurlandıran bir sergiden bahsedeceğiz size.

12 Şubat 2023 tarihine kadar Piyalepaşa’da yer alan MERKUR Art Gallery’de görebileceğiniz “Ritüel” sergisinde, Karaca ürünlerinin tasarımcılarından Fran Aniorte, antik Akdeniz törenlerinden ilham aldığı eski bir ritüeli günümüze taşıyarak yeniden yorumluyor. 

Sanatçıya göre; bir sofra etrafındaki yemek ritüelleri hem geçmişimizin, hem de bugünümüzün bir parçası. Türkiye’de meze ve İspanya’da tapas, vazgeçilmez sofra buluşmalarının ve yemek paylaşımlarının kültürel önemini temsil ediyor. Fran Aniorte’nin sergisinde yer alan enstalasyonlar, seramik, ahşap ve camlar çağdaş törensel objeleri temsil ediyor. 

Organik şekilli ve elle boyanmış detaylarıyla hareket ve akışkanlık hissi yaratan büyük heykelsi masa serginin dikkat çeken eserleri arasında yer alıyor. Masanın üzerinde yer alan nesneler ve heykeller ise bir bütünselliği anlatıyor. Metamorfoz ve enerji kavramını araştıran bir dizi büyük seramik panel ve yuvarlak seramik duvar parçaları ile Aniorte’nin desenleri ve çizimlerinin çoğu, her şeyin kaynağı olduğuna inandığı kozmik enerjiyi temsil ediyor. Masa etrafındaki arkadaş toplantılarının, iyi yemekle bir araya gelindiğinde büyülü bir deneyim olduğuna inanan sanatçı, çalışmalarıyla özel bir enerji yaratıyor.

“Ritüel” sergisi, sanatçının Barcelona’daki kökleriyle İstanbul deneyiminin görülmeye değer bir sonucu olmuş. Karaca’nın sponsor olması ise hem Karaca koleksiyonlarındaki Aniorte imzasını, hem de Karaca markasının yıllardır sofra ritüellerimizin en önemli parçalarını oluşturma halini pekiştirmiş…

Büyüleyici Sofralar ve Törensel Deneyimler

Sanatçının daha önce 2021 yılında “Mediterraneo” sergisinde de karşılaştığımız Akdeniz tonları, biçimleri ve desenleri, yeni Ritüel sergisinde de karşımıza çıkıyor. Fakat bu defa daha renkli ve köklerimizi araştıran formlarda… Her bir parça adeta “buluntu” hissi veriyor. Sanki bu tasarımlar tasarlanmamış da çağlar öncesinde beklediği yerden gün yüzüne çıkarılmış gibi. Bu durum sergiyi gezerken bizi de birer kaşif yapıveriyor. Aniorte estetikle işlevselliği birleştirdiği kozmik sofrada, yemek ritüellerimizin kökeniyle bağlantıya geçmemizi sağlıyor.

Cam materyali kullanılarak tasarlanmış eserleri ve tablo niteliğindeki tabakları görmek için 12 Şubat’a kadar MERKUR Art Gallery’i mutlaka ziyaret edin.