Dövme sanatçısı Erensu Ekmekciler, dövme sanatına olan ilgisinin nasıl başladığını ve sanat eğitiminin dövme tasarımlarına nasıl yön verdiğini bizimle paylaşıyor. Dövmenin yalnızca bir estetik tercih değil, aynı zamanda derin bir hikaye anlatımı aracı olduğunu vurgulayan Erensu, kişisel deneyimlerin ve sanatın bu süreçteki önemini detaylandırıyor. Geleneksel sanatlarla dövme arasındaki ilişkiyi ve dövme sanatının zamanla nasıl evrildiğini konuştuk. Dövme sanatına dair merak edilen pek çok noktaya değindiğimiz bu keyifli sohbeti kaçırmayın. Hadi gelin, röportaja yakından bakalım.

Öncelikle röportaj teklifini kabul ettiğin için teşekkür ederim. theMagger okuyucularına kendinden bahseder misin? Dövme sanatına olan ilgini nasıl keşfettin?

Ben teşekkür ederim. Kısaca kendimden bahsetmek gerekirse, 92 doğumlu, balık burcu, sanatçı ve akademisyen bir aileden gelen, çocukluktan beri sanatla iç içe büyümüş biriyim. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Seramik ve Cam Tasarımı Bölümü mezunuyum. Dövmeye olan ilgim, ilk dövme yaptırdığım gün başladı diyebilirim. Bilmiyorum, sohbeti, süreci aşırı keyifli geldi, bu tarz bir işim olsa keyif alırdım dedim. 🙂

Sanat eğitiminin dövme tasarımına ve o tasarımı uygulamana nasıl etkisi oldu? Geleneksel sanat eğitimi, dövme sanatına nasıl bir perspektif kazandırıyor?

Tüm duyular gibi, görme duyumuz da zamanla gelişiyor. Tabii bu noktada sanat eğitimi, ekoller, teknikler, bolca örnek görmek bu gelişimi hızlandırıyor. Geleneksel sanat eğitiminin kapsadığı konular, dövme tasarımının şekillenmesini tamamen etkiliyor. “Işık nereden geliyor? Gölgeleme nasıl olmalı? Tasarımın yoğunluk dengesi nasıl olmalı?” gibi sorular dövme tasarımında da önemli. Dövme tasarımı yaparken ya aklınızdan çizersiniz ya da bir referans görseliniz olur. Eğer referans görsel ile ilerleyecekseniz, o görselin seçimi bile sanat eğitimiyle ilişkili. Görseldeki denge, ışık-gölge, estetik… Hatta iyi bir referans görseliniz olursa dövme de iyi olur diyebilirim. 🙂 Ayrıca sanat eğitimim sadece okuldan değil. Dövme serüvenimde, usta-çırak ilişkisi ile beni yetiştiren Emrah Özhan’ın da katkısı büyük.

Hangi dövme tekniklerini kullanmayı tercih ediyorsun? (El işi, gölgeleme, renk kullanımı, minimalist yaklaşımlar, vs.)

Teknik olarak tam anlamıyla isimlendiremiyorum. Çünkü kullandığım gölgelendirme tekniği, birkaç ana tekniğin karışımı. Önceleri noktalama tekniği ile başlayan gölgeleme yöntemim, zamanla birkaç farklı teknikle birleşti. Yani birkaç tekniğin harmanı diyebilirim. Aynı zamanda tarzım, “fine line” diye adlandırılan, temiz ve ince çizgiler üzerine kurulu. Pek renk taraftarı değilim, olacaksa da minimal olmalı bence. Dövmelerin arka planlarında geometrik ögeler kullanmayı seviyorum; dövmelere boyut kazandırıyor.

Daha önce denemek istediğin ancak henüz gerçekleştiremediğin bir dövme stili veya konsepti var mı?

Tabii ki var. Ancak iğneler, boyalar gibi malzemeler ve yapılarındaki kısıtlamalardan kaynaklı olarak henüz hayata geçiremedim. Belki boyalardaki yapı ilerleyen süreçte gelişirse, aklımdaki fikirleri gerçekleştirebilirim. 🙂

Bir dövme tasarımını hayata geçirme sürecinden bahseder misin?

Tasarımı hayata geçirme sürecini, dövme fikrinde net olanlar ve kararsız olanlar olarak ikiye ayırabilirim. Bazı durumlarda dövmeden beklenen, sadece bir duygunun veya soyut bir düşüncenin somutlaştırılarak kağıda ve ardından deriye aktarılması olabiliyor. Bu gibi durumlarda, kişiyle birlikte online bir ön görüşme yapıp fikir alışverişi yaptıktan sonra tasarım fikrini netleştiriyoruz ve randevu oluşturuyoruz. Ardından randevu gününde, hazırlanan tasarımı uygulamaya geçiyoruz.

Dövme tasarımlarında özgünlüğü nasıl koruyorsun? Yenilikçi ve farklı tasarımlar oluşturmak için nasıl bir yaklaşım izliyorsun?

Herkes için yeni bir tasarım… Bir önceki dövmeden farklı olsun diye yapmıyorum, dövmenin uygulanacağı bölgenin kas yapısı ve kullanacağım ögenin ihtiyacına göre şekillendiriyorum. Aynı zamanda dövme yaptırmak isteyen kişilerin hikayeleri, yaşadıkları ve beklentileri, dövmenin özgünlüğünün büyük bir parçası.

Müşterilerle iş birliği yaparak nasıl tasarımlar oluşturuyorsun ve onlarla iletişim kurarken en çok önem verdiğin noktalar neler?

Burada en önemli nokta, karşınızdaki kişinin ne istediğini iyi anlamak. Önce onu anlamalı, isteklerini değerlendirmeli ve daha iyi olabileceğini düşündüğünüz bir şey varsa bunu aktarmalısınız. Bu süreç tamamen karşılıklı bir etkileşim.

Dövme sanatı eskiden dışlanan bir sanat olarak görülürken, günümüzde daha kabul gören bir hale geldi. Ancak hala geleneksel sanat dallarından farklı mı görüyorsun? Eğer öyleyse, dövme sanatını geleneksel sanatlardan ayıran nedir?

Evet, hala ayrılıyor. Örneğin, üniversitelerde dövme ile ilgili ne bir bölüm var ne de bir ders. Bu, hem kültürel hem de global bir durum. Belki bir başlangıç, her şeyi değiştirebilir. Küçük bir not: Bir üniversiteden dövme üzerine bir ders açılması için teklif aldım. Bu tarz gelişmelerin yaygınlaşması, dövmenin diğer sanat dalları ile yakınlaşmasının başlangıcı olabilir.

Dövme, bir kişinin kimliğini ifade etmek için güçlü bir araç olabilir. Bu konuda ne düşünüyorsun?

Yaptırılan dövmenin tarzı ve konusu, kişinin beğenileri, düşünce biçimi ve karakteri hakkında bilgi veriyor. Dövmenin anlamı, kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Dövmeniz bir anlam taşıyabilir ya da taşımayabilir; bu tamamen kişisel bir tercih. Ben dövmelerimi hatırlatıcı olarak görüyorum. Dövmelerimi her gördüğümde, yaptırdığım dönemdeki düşüncelerimi, inançlarımı ve hislerimi yeniden keşfediyorum.

Gözlemlerine ve deneyimlerine göre, toplumun dövme hakkındaki görüşleri zaman içinde nasıl değişti? Bu değişimin dövme sanatına etkisi nedir?

Büyükanne-büyükbabadan anne-babaya ve onlardan da çocuğa uzanan her kuşakta keskin fikir değişimleri oluyor. İnsanlar zamanla her şeye alışıyor. Ön yargıyla bir şeyi reddederken, sürekli görerek onu kabullenmeye, hatta sevmeye başlıyorlar. Örneğin, uzun yıllar dövmeden hoşlanmayan, sonrasında 75 yaşında dövme yaptıran insanlar var. Bu süreçte dövme de değişti. Rekabet arttı, güzel sanatlarda okuyan öğrenciler dövmeyle tanıştı. Dövme yapan insanlar, müşterilerinin isteklerine daha iyi yanıt verebilmek için çaba gösterdi. Sonuçta, “böyle dövmeler de var” dedirttiler.

Röportajı bitirmeden önce eklemek istediğin bir şey var mı? Ayrıca dövme yaptırmak isteyenler sana nasıl ulaşabilir?

Sorular çok keyifli ve gerçekten güzel düşünülerek hazırlanmış, bu röportaj için ben de size çok teşekkür ediyorum. 🙂 Dövme yaptırmak isteyenler, Instagram üzerinden ulaşabilir veya [email protected] adresine e-posta gönderebilirler.

Kapak Fotoğrafı Kaynağı: Erensu Ekmekciler

İlginizi çekebilir: Ezgi Cenk’ten Mert Bilgin İle Dövme Sanatı Üzerine Sohbet