İstanbul sanat piyasası, ARTINTERNATIONAL’dan sonra yılın ikinci ve son önemli büyük sanat fuarı olan Contemporary Istanbul çağdaş sanat fuarında buluşuyor. Bu sene 10.yılını kutlayarak İstanbul’da gelenekselleşmiş ve hala süren en eski sanat fuarı olan Contemporary İstanbul (CI), 12-15 Kasım tarihlerinde İstanbul Kongre Merkezi ve Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı’nda ziyaretçilere açık olacak.

Bu yıl 24 ülkeden 102 galeri ve 700’den fazla sanatçı katıldığı CI, sadece galerilere değil; yeni medya sanatını inceleyebileceğiniz Plugin, çağdaş İran sanatı örneklerinin sergileneceği Contemporary Tehran ile Uzakdoğu’nun özgün ve çağdaş sanat eserlerinin yer alacağı Australia China Art Foundation’a ev sahipliği yapıyor. Son yıllarda dünya sanat piyasasında da hızlı bir yükselişte olan İran sanatının İstanbul’a gelmesi, İstanbul için önemli bir gelişme. Türkiyeli ziyaretçiler olarak tanıdık olduğumuz minyatürlerin çağdaş yorumlamalarından, IŞİD’in yıktığı heykelleri farklı teknolojik materyaller kullanarak yeniden üreten Morehshin Allahyari’nin eserlerine kadar farklı ve ilginç işleri Harbiye’deki fuar alanında görebileceğiz.

Yetenekli Türk sanatçılar ile tanışın!

Dünyadaki önemli sanat platformlarından Artsy’nin de belirttiği* gibi bu sene fuardaki işlere üç ana tema hakim; geleneksel el sanatlarının kurallara/normlara karşı çıkmak için kullanımı, dijital kültür ile geleneksel sanatın evliliği, insan figürü ile asırlık meşguliyete yeni özgün materyal ve formlar ile meydan okunması.

Kuralları sorgulayan, meydan okuyan işler olarak Kezban Arca Batıbeki’nin feminist işleri, Türk evlilik kültürüne eğildiği serisiyle Sinan Tuncay ve aynı konseptte aşkın engel tanımadığını gösteren Sena, inanılmaz kağıt işleri ile 80 darbesini ve sonrasını sorgulayan sergisinden işler olan Serkan Yüksel, son dönem Türk sanat piyasasının yükselen ismi Burhan Kum ve bu sene fuarın en popülerlerinden herkesin yakından tanıyabileceği karikatürist Bahadır Baruter’in Mukadderat işleri, Türk sanat dünyasında neler olduğunu merak ediyorsanız görmeniz gereken sanatçılar.

Ay bir çekilir misiniz, resim çekemiyorum!

Tabii, görmeniz gerekir diyoruz ama illa ki kadrajdan değil… Dönemin hastalığı olan “Insta’ya atmak için” fotoğraf çekmekten anın tadını çıkaramamak tabiiki sanat fuarlarında da var. Nasıl resim çekeceğiz diye ağzımızın tadıyla yemek yiyemiyorsak, konser izleyemiyorsak, sanat eserlerine de bakamıyoruz. Bu sene en çok fotoğraflanan Yaşam Şaşmazer’in işi önünde ünlüler dahil mühim bir fotoğraf sırası var… VIP ön gösterimde bir ünlümüzü “çocuğuyla esere bakıp konuşuyormuş gibi çekilmesi” için uzun süre bekledik mesela!

Yaşam Şaşmazer

Mesajlı neon ve aynalı işlerin özellikle kadınlar arasında Insta popülerliği sanat fuarlarının tartışılmaz kaidesi son 2 yıldır. Haftasonu fuarı gezecek kadın arkadaşlarıma buradan Gallery İlayda’da sergilenen Ardan Özmenoğlu’nun neonlu boy aynası işi için fotoğraf sırası rezerve etmelerini tavsiye ederim. Aynanın önüne geç bak, saçını düzelt, poz olmadı hadi birkaç kez daha, ay Merve siz de gelsenize beraber çekilelim!… Bir neon pozu kolay verilmiyor şekerim!

Heykeller arkadaşımız değil…

Anlıyorum, hepimiz yapıyoruz, sosyal medyada bir resim paylaşmak istiyoruz. Ama en çok like’ı alacak pozu yakalamaya çalışırken sanat fuarında olduğumuzu hatırlayıp sakin olmakta fayda var. Bu sene ARTINTERNATIONAL’da küçük bir rezalet yaşandı ve ziyaretçiler, poz vermek adına oldukça pahalı heykellere sürekli elleştiği için heykellerin önüne bant çekmek zorunda kalındı. Ne oldu? Sosyal medyada fotoğraflar bantlı çıktı… Kıyafetinin rengine uyan işle poz vermek olsun, geçen fuarlardan örnek vermek gerekirse yüzücü heykellerinin yanında suya atlıyormuş gibi yapmak, efendime söyleyeyim ağlayan heykellerinin yanında üzgün suratlı durmak gibi görünüşe bakılırsa ziyaretçilerin %92’sine çok komik gelen ve yine sıra bekleyerek olsa da (evet, üzgün suratlı poz verme sırası…) yapılmaktan bıkılmayan hareketler var ama unutmayalım, bu heykeller, resimler sanat eseri ve birileri onlara binlerce lira ödeyip evine götürdüğünüzde el izlerinizi görmek istemiyor.

Geçen senenin de yıldızlarından Peter Demetz

Pahalı mı? Ne kadar?

Sanat fuarları, o senenin önemli işlerinin satılmak için sunulduğu bir vitrin olarak satış amaçlı yapılsa da, alıcı değil bakıcı sanatseverler de bu fuarları gezmekten zevk alıyor. Zaten Türkiye’de soğuk duran sanat piyasası ve yer yer bir şey sorsanız sizi geçiştirecekmiş gibi duran galeri sahiplerine merak edip de fiyat sormak zor iş. Bu sene ilk kez karşılştığım bir olay olarak, birçok eserin üzerine fiyat konulmuş. Böylece, bu sanat piyasası nedir, cep mi yakar can mı yakar her gezenin bir fikri olabilir. Eser fiyatları galeriler ve koleksiyonerler arasında bir sır olmaktan çıkması uzaktan sevenler ama açılamayanlar için sanat eseri alımına nereden başlayabilirim için güzel bir yanıt olmuş.

Fiyatların konmasının yanısıra, bir güzel haber de uygun fiyatlı özel edisyonlar. Bu seneki fuarda koleksiyonerler için de işleri satılan belli sanatçılar, CI Editions projesi kapsamında daha geniş kitlelere ulaşmak üzere özel edisyonlar yapmışlar. CI Editions, bir malikanesi olmasa da sanat eseri sahibi olmak isteyenler için ulaşılabilir fiyatlarda sanat eseri sunuyor. Edisyonlar, seçilen sanatçılar tarafından CI Editions’a özel seriler olarak üretilmiş. Bu seriler, ilk defa fuarda görülecek, orijinal eserleri tekrardan üretilmeyecek ya da var olan baskılar tekrar satılmayacak.

En “cool” bölüm, yeni medya bölümü Plugin

Eğer yıl içinde galeri geziyorsanız ya da ARTINTERNATIONAL’a gittiyseniz, aslında Contemporary Istanbul’da sergilenen birçok işi önceden görmüş oluyorsunuz. Dolayısıyla sanatı takip edenler için en “cool”, etmeyenler içinse bence en ilginç bölüm, yeni medya bölümü olan video sanatının yeni örnekleriyle tanışabileceğiniz Plugin bölümü.

Ürün tasarımcısı Bilge Nur Saltık ve mimar Nesile Yalçın tarafından yaratılan, kullanım deneyimi tasarımcısı Gerçek Karakuş tarafından desteklenen, kreatif stratejist Neslihan Akman tarafından kürate edilen cam yerleştirme işi

Bu X-CHANGE teması altında gerçekleştirilen Plugin, geniş bir yelpaze ile bağımsız sanatçılar, mimarlık & tasarım stüdyoları, araştırma üniversiteleri, maker space atölyeleri, oyun laboratuvarları, dijital sanat kolektifleri ve proje alanlarına yer veriyor. Kendin-yap akımına dayalı üretim pratikleri, atık ve boşa harcanan malzemelerin yeniden kullanımı ve mutasyona neden olan etkileşim ilişkilerini kapsayan Plugin’de en dikkat çekici iş, Onur Sönmez’in mantar-makine ilişkisini araştırdığı Franz işi. Basit bir elektronik düzenek olan Franz, elektronik ama fedakar. Mantar yetişmesi için ortama nem veren Franz, emek verdiği mantarlar yetiştikten bir süre sonra nemden ölecek…Hazal Döleken, Ahmet S. Kaplan ve Mert Uzbaşlı’nın DE-Fusion işi önüne giderek İstanbul mimarisinden esinlenerek tasarlanan ışık entalasyonu önünde hareket etmenizi ve beden hareketlerinizin ışığa yansımasını görmenizi de tavsiye ederim. Herkese iyi gezmeler!

Topkapı, Valide Sultan Dairesi’ne ışık dalgaları ile açılan kapı: DE-Fusion