Galerilerde her daim sanat eseri ile izleyici arasında görünmeyen bir sınır olabiliyor. İş birçok disiplini kendi içinde barındıran ve dönüşebilen performans sanatına geldiğinde olay başkalaşıyor. Karşınızda rolünü defalarca oynamış, senaryoya bağlı bir oyuncu yok. Sanatçı ve bilinmeyen, sadece ipuçları veren süreci var. Artnivo.com, Performistanbul ve İstanbul Performans Art son yıllarda kişisel olarak ilk defa karşılaştığım etkileyici bir etkinliği izleyici ile buluşturdu.

Burçak Konukman, Gülhatun Yıldırım ve Pınar Derin Gençer’in bir eşzamanlı ve takiben üç ayrı solo performansından oluşan 3+1‘in ilk performansı 27 Şubat akşamı gerçekleşti. Bembeyaz galerinin 3 bölgesine 3 sanatçı konumlanmıştı. Pınar Derin Gençer saçlarından siyah balonlarla duvara sabitlenmiş yerde oturuyordu, önünde mektuplar ve saksıya ekilmiş tek bir balon vardı. Burçak Konukman galerinin vitrininde resmi bir çalışan, iş adamı kıyafeti ve çantası ile sabit bir şekilde duruyordu. İzleyiciler hareketli olduğu için kırmızı elbisesi ile Gülhatun Yıldırım’a yönelmişti.

Gülhatun Yıldırım teller ile mekanda bulunan 3 kolonu sınır çizercesine tanımlamaya başladı. Tanımlanmamış Bölge isimli 2 saat sürecek bu performansında çizginin önemini canlı ve 3 boyutlu olarak vurguluyordu. Tek bir ince telin,ince çizginin nasıl duvar ördüğünü, alan tanımladığını, bölme gücünü hissettirdi bana her dönüşünde.

Burçak Konukman vitrinden galeri alanına doğru yöneldiğinde çantasından çıkardığı kravatları, süregelen işleri, görüşmeleri, kişileri, yeni günü betimlercesine birbirine bağlayarak uzun bir ip oluşturdu ve bir anda çekici ve çivisi ile galerideki sessizliğe büyük bir darbe vurdu. Duvara sabitlediği kravatlar ile birbirine bağlı şirketler arası zincirlere, hiyerarşiye sembolik bir gönderme gibiydi. Gitgide karmaşıklaşan ve karmaşıklaştıkça en alt tabakadaki çalışanı ezen,boğan bir yapının sembolü gibi durdu öylece.

Pınar Derin Dinçer ise sabit şekilde otururken bir yandan bir şeyler mırıldanıyordu. Duyamadığımız bu sesler belki bir dua, belki önünde duran Nazım Hikmet’in Piraye’ye yazdığı mektuplardan kesitlerdi. 10 mektup ve 10 balon arasında bağ kurmak ve saksıya ekilmiş 11. balonu bir umut olarak görünce mırıldandıkları bende bir dua ve monolog hissi oluşturdu ve on birinci mektubun geleceği günü oturmuş bekleyen kadın yavaş yavaş umutlarından koptu.

Pınar Derin Gençer, Between You and Me

Birbirinden etkileyici 3 performansı bir arada izlemek keyifli bir deneyimdi. Performans sanatının gücü unutulmaz bir deneyim yaşatmaktır. Canlı olduğu için baktığınız bir resim ve fotoğraftan çok daha fazlasını hissettirebilir izleyiciye ve zihinde daha unutulmaz bir anı bırakabilir. Sanatçının, o an sizi kendi bulunduğu boyuta davet etmesi ile daha hafızalarda yer edici bir gücü olduğunu düşünüyorum.

Binlerce kelime ve his kısa süreliğine izleyici ile buluşuyor ve performans sanatı video kaydı, fotoğraflama ile ölümsüzleşiyor. Artnivo.com, Performistanbul ve İstanbul Performans Art’ın sıradaki etkinlikleri için sosyal medya hesaplarını takip etmeyi unutmayın.

Performans sanatının tanımı için, performans sanatı deyince akla gelen ilk isimlerinden Marina Abramovic’i izleyebilirsiniz: