Monoton tarih kitaplarını bir kenara bırakın ve tarihe farklı bir açıdan bakın, önünüzdeki içeceğin içinden… Tom Standage tarafından yazılmış olan “Altı Bardakta Dünya Tarihi” adı itibari ile iddialı bir kitap. 6 ikonik içecek üzerinden dünya tarihini anlatmaya çabalıyor ve bence başarıyor. Her bölümde çok ilginç ve şaşırtıcı bilgiler bulunan bu kitaptan size çok fazla spoiler vermeden, ilginizi uyandıracak birkaç başlık paylaşacağım.

Tarihin İlk İçeceği: Bira

Tarihin önceliği çay veya kahve olmamış, ilk önce alkollü içecekler keşfedilmiş. Uzun zamandır tarihçilerin tartıştığı konulardan biri şu: İlk önce ekmek mi icat edildi, yoksa bira mı? Çoğu tarihçinin bu soruya cevabı bira. Çünkü elde edilmesi çok daha kolay. Tahılı öğütmeye bile gerek duymadan bira yapılabilir. Hollanda’daki Heineken Experience‘da bu ilk biranın bir benzerini tadabilirsiniz. 

Yunan Filozoflarının İçtiği Şarap

Önce Yunanistan’da yapılan sonra tüm dünyaya yayılan bir içecek şarap. Yunan düşünürlerin oluşmasında da önemli bir yere sahip. Yunanlıların şarap partilerinde felsefenin filizlendiği söyleniyor. Sonrasında Roma da şarap konusunda ustalaşmış. Roma’nın bir çok sisteminin nasıl şarap üzerinden ilerlediğini görmek gerçekten çok şaşırtıcı.

Viskinin Babasını Araplar İcat Etti Desem? 

Bir zamanların aydınları olan Araplar içkiyi damıtarak tıpta kullanmaya başlamış öncelikle. Sonraları bu içecek sağlığa yararından dolayı yaşam suyu adını almış ve hastalıklara deva niyeti ile kullanılmış. Bu yüksek alkollü olduğu anlaşılan damıtılmış içecek sonrasında en değerli içeceklerden biri haline gelmiş. Öyle ki, İngilizler Afrika’dan köle satın alabilmek için bu değerli içkiyi para olarak bile kullanmışlar. Peki ilk kokteyl nasıldı sizce?

Kahve Eşliğinde Devrim

Şu an alışkın olduğumuz bir lüks temiz suya kolaylıkla ulaşabiliyor olmamız. Geçmişte insanlar temiz suya erişim zorluğundan ötürü gün içinde su yerine bira veya şarap kullanmayı tercih ediyorlarmış. Çoğu insan gün boyu su yerine alkollü içecek tüketirken, yeni keşfedilen kahvenin insanları ayılttığı söylenebilir mi? Kahve kültürünün oluşturduğu kahvehaneler o zamanların interneti gibi işlev görmeye başlamış. Her türlü düşüncenin konuşulduğu, insanların sosyalleştiği bu mekanlar otorite için her zaman problem teşkil eder. Fransız Devrimi’nin kahvehanelerde alevlenen tartışmalar sonucunda bir fincan kahve eşliğinde başladığını söylesek yanılmayız sanırım.

Neden Çay Denildiğinde Akla İngilizler Geliyor?

Çayın keşfedildiği yer ve ilk üretim yeri Çin. İngiltere tarafından Çin’den ithal edilen çay, ülkede popüler hale geldikçe daha çok insan çay istemeye başlıyor. Çin’e kendi ürettiği sanayi mallarını satamayan İngiltere, Çin’de dolaylı olarak afyon tüketimini destekleyerek, çay karşılığı afyon vermeye başlıyor. Ancak bir süre sonra Çin’in afyon ithalatı, çay ihracatını aşıyor ve tarihe Afyon Savaşı olarak geçen savaş başlıyor iki ülke arasında. Hong Kong’un nasıl İngiltere kolonisi haline geldiğini öğrenmek için bu bölüm çok bilgilendirici. Her şey İngiltere’nin çay sevdası ile başlıyor. Amerikan bağımsızlığına giden yolda da çayın bir rolü olduğunu söylesem? Boston Çay Partisi olarak anılan bir olaya göz atmak isteyebilirsiniz.

Küreselleşme ve Coca-Cola

Coca-Cola bir kocakarı ilacı olarak ağrı önleyici, kuvvet verici ilaç olarak satılmaya başlanıyor. Satış patlamasında tıbbi özelliklerinin atılıp, serinletici içecek olarak herkese hitap etmesi büyük önem taşıyor. Herkesin sevdiği içecek olarak Coca Cola, Amerikan değerlerini yansıtan bir içecek haline geliyor zamanla. Öyle ki, uzak ülkelere giden Amerikan askerlerinin en özlediği şey Coca-Cola oluyor. Peki küresel olarak üretilmeye ve pazarlanmaya giden yolda neler oluyor?

Kitap bir dünya tarihi vadetse de, Avrupa-Amerika temelli tarih anlatılıyor. Dünyayı değiştiren önemli dönüm noktalarında içeceklerin etkisinin ne olduğu tartışılıyor. Beklediğimden çok daha fazla etkisinin olduğu kesin. Keşke içecekler üzerinden Türkiye tarihini anlatan bir kitap yazılsa! Özellikle çay bölümünün çok ilginç olacağını düşünüyorum.

Kitabı incelemek için tıklayın.

Kapak fotoğrafı: Instagram / @banabicaybikitap

İlginizi çekebilir: YogiMagger’dan Çay Türleri