Yaklaşık 10 yıldır televizyon sektörü için çalışan bir TV set, dekor, sahne tasarımcısıyım. Sayısını hatırlamadığım kadar çok toplantıya girdim, sektörde çalışan insanların fikirleri ve yaklaşımları hakkında az çok fikir sahibi olduğum söylenebilir. İlk toplantıda Hollywood standartlarında havada uçuşan fikirler, bütçelerin çıkması ile bir anda yok olup en ucuz yöntem seçilir genelde.

Daha önce Türkiye’de çekilmiş en sanatsal klipler diye bir liste hazırlamış ve sanat yönetmenliğinin, yeni fikirlerin önemini vurgulamıştım. Yazıyı okumadan isterseniz ülkemizde çekilmiş harika kliplerin listesine bir göz atın…

Günümüz teknolojisi artık çoğu şeyi daha kolay ve uygulanabilir hale getirdi. Akıllı telefonlarımız ile stop-motion filmler hazırlamamız bile mümkün. Kaldı ki dünya müzik sektörü birçok video ile her şeyin bütçe olmadığını bizlere defalarca hatırlattı. Şu an 811 milyon defa izlenen Gotye – Somebody That I Used To Know klibinin bütçesi mi var acaba? Bugün doğru temalar ile hazırlanmış birçok müzik videosunda yaratıcılık ve yapılan şeye inanmışlığın kişiler üstüne oturması tamamen doğru yolda olmanın ürünü. Sibel Alaş’ın ressam Ertuğrul Ateş sanat yönetmenliğindeki klibinin uzaktan yakından benzerinin günümüzde çekilememesinin ardındaki nedenin “bütçe” olması bana çok inandırıcı gelmiyor. Katıldığım toplantıların çoğu, şu yabancı şarkıcının bu klibinden şu sahneyi alalım, bu klipten o sahneyi alalım şeklinde oluşan fikir kolajlarından ibaret. Klipler bir fon önünde, anlamsızca danslar, sokak, diskotek görüntülerinden ibaret oldu. Samimiyetimle söyleyebilirim ki en beklenmedik isimler bile saçma sapan cümleler kurarak yönetmenleri bile yönlendirebiliyor. Styling denilen, aslında film sektöründe “kostüm tasarımı” olması gereken olay ise tamamen zırvalaşmış durumda. Türkü söyleyen bir kişiyi ekranlarda her an Lady Gaga’lanmış bir imajla görme nedenimiz de bu. Sektörün kesinlikle 3 büyük sorunu var;

1- AMAÇ yok
2- VİZYON yok
3- EĞİTİM

Durum böyle olunca diğerlerine göre daha az popüler olan ve büyük ihtimalle daha az kazanan müzik insanlarının daha özgün işler peşinde olduğunu görüyoruz ve seviniyoruz. Düşünsenize yıllar önce harika klipler çekmiş Emel Müftüoğlu bile bundan 20 sene önce Abdullah Oğuz gibi büyük bir isim ile çektiği ve ödüller aldığı klibi yıllar sonra yeniden çekiyor ve durumun vahimliği ortada! (bakınız Hovarda)

Klipler ciddi anlamda amaçsız. Güzel çıkalım, barda çekelim dans edilsin, anlamsız imajlara bürünelim, Amerika’yı yeniden keşfetmemize gerek yok mantığı. Ortada verilmek istenen bir mesaj olmayınca vizyona ihtiyaç kalmıyor. Sinan Çetin gibi bir isimle harika klipler çekmiş Nazan Öncel’in günümüzdeki kliplerinin ne kadar berbat olduğunu söylememe gerek yok sanırım. Sizi seviyorsak ve bizim için varsanız, kendinizi ve müziğinizi bize sunarak sayemizde para kazanıyorsanız bari biraz bizi besleyin! Adını bile kullanmak istemediğim bir şarkıcı yıllar önce Bodrum’da bir gece klübünde zenne ve trans bireyler arasında, marjinal imajlar ile anlamsız bir klip çekmişti ve yıllar sonra Gaga konserine giden bireyleri hedef almıştı.

Tasarım, sanat ve moda birbirini sürekli besleyen sektörlerdir ve bunların hepsini bir araya getirebilen yegane medyum olan fotoğrafçılık ve video sanatı tüm bunlardan beslenerek bir çok sektöre iş imkanı sağlayabilecek güce sahipken, günümüzde tamamen birbirini yok eden bir sektöre dönüşmüş durumda. Sezen Aksu gibi bir ismin bile koskoca müzik kariyerinde kaç etkileyici klibini sayabilirsiniz? Oysa Sinan Tuncay’ın yönettiği VAY şarkısının klibi ne kadar geleceğe miras…

athena ses etme klibi
Athena’nın “Ses Etme” Klibi Üzerine

Neyse ki iyi şeyler de oluyor! ATHENA, Beyoğlu bölgesinde doğmuş, büyümüş bir müzik grubu. Kendileri medyada daha fazla görünürlükleri ile son dönemde politik bir sessizliğe bürünmüş gibi görünseler de son klipleri ile LGBTİ dünyasının kalbini kazandılar. Bugün Facebook’ta onlarca arkadaşım, yönetmenliğini Gönenç Uyanık’ın (DEPO FiLM) üstlendiği Ses Etme kliplerini paylaştılar. Klipte ATHENA yok. Konu var, vermek istedikleri mesaj var, ülkenin geceleri ortaya çıkan portreleri var, o gecelerde olanlardan izler, anlar var. Kesinlikle harika bir klip. Soyunan bir erkek bedeninin neyi giyindiğini, neye dönüştüğünü gösteren, bizi bu birey ile gecelere sürükleyen harika görüntüler ile dolu. Tüm abartı makyaj ve imajlara rağmen hiçbir şey izleyiciye batmıyor çünkü anlamsızca bir araya gelen bir şey yok, her şey kendi mantığı içerisinde. Final sahnesinde, aynı gecede yaşadığı anlara göndermeler yaparak bir gecede ne çok şeyin değişebileceğini tokat gibi yüze vuran bir çalışma olmuş. Kürkün yere düşme sahnesi, saçların savrulma sahnesi, gecenin diğer anlarına verilen referanslar oldukça etkileyici. Düşünüyorum da okuduğum onca yorumdan sonra ne kadar özgürlüğü özlemişiz!

athena-ses-sb
Athena’nın “Ses Etme” Klibi Üzerine

Youtube yorumları ne yazık ki yasak bu yüzden bu yazı üzerinden tebrik etmek istedim. Umarım bu sektörde yıldız olarak parlamaya devam eder bütün ekip ve bizi şarkı ile bir yerlere sürükleyen böyle nice müzik videoları izleriz…