Caz festivalleri, ister yazın geniş ve açık havada olsun, ister kışın samimi ve kapalı mekanlarda olsun kitleleri iyi müzikle buluşturan, ruhlarını özgür kılan etkinlikler. Caz sevmediğini düşünenlerin bile festivallerde fikrini değiştirecek keşifler yapabilecek olması bir yana, artık dünyanın neredeyse tüm caz festivalleri sadece klasik anlamdaki cazla sınırlı kalmamayı prensip edinmiş durumda. Festivaller, funk’tan reggae’ye, hip-hop’tan blues’a, hatta pop ve rock müziğe kadar birçok müzik türü ve alttürünü buluşturan dev organizasyonlar olarak bulundukları şehirlerle özdeşleşiyorlar. Ben, çeyrek asırı aşkındır İstanbul’un en güzel etkinliklerinden biri olan İstanbul Caz Festivali dışında herhangi bir caz festivalini takip edemedim henüz. Ama Avrupa’daki bazı caz festivalleri yakın gelecekteki seyahat planlarımı şekillendirmeye başladı bile! İşte aklımı çelen, Avrupa’daki en iyi caz festivallerinden birkaçı:

Avrupa’daki Caz Festivalleri

Montreux Caz Festivali | İsviçre

Tarih derslerinde adını sıkça duyduğumuz Montreux’nün tek özelliği Montrö Antlaşması’nın imzalandığı yer olması değil. İsviçre’nin Cenevre Gölü kıyısındaki bu güzel kenti, dünyanın en ünlü caz festivalleri arasında sayılan Montreux Jazz Festival’a ev sahipliği yapıyor. 1967’den beri düzenlenen festival, Montreal Caz Festivali’nden sonra dünyanın en büyük caz etkinliği olarak biliniyor. Festivalin kurucuları René Langel, Claude Nobs ve İsviçreli caz piyanisti Géo Voumard, Atlantic Records’dan Ahmet Ertegün ve Nesuhi Ertegün’ün büyük yardımını almışlar. Montreux Jazz Festivali’nin 1967’deki ilk versiyonu sadece üç gün süren ve Montreux kumarhanesindeki sahnede gerçekleşen festivallerden oluşan bir etkinlikken bugün fuar alanları, kafe, gece kulübü, restoran ve parklarda gerçekleşen dev bir etkinlik konumunda. 1970’lerde caz dışındaki birçok müzik türüne de göz kırpmaya başlayan, 1990’larda Quincy Jones’un katkıları sayesinde uluslararası üne kavuşan festival bu yıl 28 Haziran – 13 Temmuz tarihleri arasında Quincy Jones, Thom Yorke, Yann Tiersen, Tom Jones, Sting, Janet Jackson, Janelle Monáe, Terence Blanchard ve Bobby McFerrin gibi isimleri konuk ediyor. Festivalin ayrıca cumartesi ve pazar günlerine özel Montreux Jazz Tekneleri başlıklı bir yan etkinliği de var; 15.00 – 18.30 saatleri arasında gölde hareket halindeki teknelerde caz dinlemenin keyfi, eminim bir başka oluyordur.

Festival websitesi

Love Supreme Caz Festivali | İngiltere

Love Supreme Jazz Festival, görece yeni ve görece kısa süreli bir festival olsa da Avrupa’daki en iyi caz festivalleri arasına kolayca girebiliyor. 2013’ten bu yana İngiltere’nin East Sussex bölgesindeki Glynde Place’te her temmuz ayının ilk hafta sonunda, üç gün süreli bir caz festivali bu. Sadece caz değil, funk, soul, blues ve hip-hop türlerine de yer veriyor. Festivale katılamayıp o sırada Londra’daysanız da üzülmeyin, festivalle eşzamanlı olarak Camden’daki The Roundhouse’ta da paralel etkinlikler düzenleniyor. Üç gün boyunca az tanınmış, lokal İngiliz caz sanatçılarını keşfetmek, ardından dev sahnede dünyaca ünlü isimleri izlemek bir başka oluyor. Bu sene 5 – 7 Temmuz hafta sonunda gerçekleşecek Love Supreme Jazz Festival’ın programının dikkat çekici isimleri arasında Ms. Lauryn Hill, Gladys Knight, The Cinematic Orchestra, Jamie Cullum, Snarky Puppy, Jimmy Cliff, Chick Korea, Gogo Penguin ve Madeleine Peyroux var. (Not: İngiltere kırsalı. Yağmurluğunuzu unutmayın!)

Festival websitesi

Kopenhag Caz Festivali | Danimarka

Kopenhag’da caz denince akla, aslında öncelikle her yıl şubat ayında düzenlenen Vinterjazz etkinliği geliyor. Ama biz madem yaz festivallerinden gidiyoruz, buraya onun atası olan ve aynı organizatörler tarafından düzenlenen Kopenhag Caz Festivali’ni ekleyelim. Kopenhag’ın en eğlenceli yerlerinden Tivoli’de 1964’te bu isimle düzenlenen konser serisi, 1979’da kurumsallaşmış ve Kuzey Avrupa’nın en önemli caz etkinliği haline gelmiş. Bu yılki tarihleri 5 – 14 Temmuz olan festivalin dinleyicileri, Gladys Knight, Alfa Mist, Eliane Elias, Joshua Redman, Yussef Days, Mariza, Oumou Sangaré gibi sanatçılarla buluşacak. Bence Kuzey Avrupa’nın en güzel şehri olan Kopenhag, yazın ziyaret edildiğinde gerçekten çok güzel bir deneyim yaşatıyor. Sadece kanalların kenarındaki meydanlarda konser dinlemekle kalmayıp kanal turuyla şehri ve mimarisini keşfetmeyi, bazıları hâlâ orada olan konserlerden seçseniz de seçmeseniz de Tivoli bahçelerine bolca vakit ayırmayı ve orada doyasıya eğlenmeyi de unutmayın!

Festival websitesi

North Sea Caz Festivali | Hollanda

Hollanda’nın en önemli ve en büyük etkinliklerinden biri olan North Sea Jazz Festival, 2006’dan beri Rotterdam’da düzenleniyor ama aslında çok daha köklü bir festival. 1976’da ilk kez Lahey’deki Statenhal adlı alanda düzenlenmiş ve Lahey’le özdeşleşmiş bir festivale dönüşmüş. Fakat Statenhal 2006’da yıkılınca, festival de başka bir şehre taşınmak zorunda kalmış. North Sea Jazz Festival, dünyanın kapalı alanda gerçekleşen en en büyük caz festivali olarak biliniyor. Asıl sahnesi Ahoy adlı büyük salon olan festival, Rotterdam’daki birçok sahneye yayılan, 3 gün boyunca yaklaşık 1200 sanatçının katıldığı ve günde 25 bin ziyaretçi çeken bir etkinlik. Bu yıl 12 – 14 Temmuz hafta sonunda Rotterdam’a caz ve cazın birçok farklı alttürünü getirecek bu festivale yolunuz düşerse Jacob Banks, Macy Gray, Jamie Cullum, Michel Camilo, Mokoomba, Gladys Knight, Jorja Smith, Kamasi Washington, My Baby ve Bobby McFerrin gibi isimleri dinleyebileceksiniz.

Festival websitesi

Umbria Jazz Festival | İtalya

Yazın İtalya’da olmak kadar güzel bir seyahat deneyimi olduğuna inanmayanlardansanız, sizin festivaliniz bu. İtalya’nın tek bir şehri yerine tüm bir bölgesinin adını taşımasının nedeni, festivalin programındaki konser ve etkinliklerin Perugia şehriyle sınırlı kalmayıp Umbria‘daki irili ufaklı şehir ve kasabalara da sıçrıyor oluşu. 1973’ten beri düzenlenen festival, sadece İtalya’nın değil tüm dünyanın en önemli caz etkinliklerinden biri kabul ediliyor. Festivalin ayrıca Aralık – Ocak döneminde gerçekleşen, Umbria Jazz Winter Festival adlı bir kış etkinliği de var. Bu yaz 12 – 21 Temmuz tarihleri arasındaki festival, Perugia ve tüm Umbria’nın sokaklarını, meydanlarını ve konser alanlarını Allan Harris & Diana Krall, Michel Camilo, Chick Korea, Snarky Puppy, Kamasi Washington, Thom Yorke, Terence Blanchard, Charles Lloyd, Dianne Reeves gibi isimlerin müziğiyle dolduracak. Eğer yolunuz Temmuz’da İtalya’ya düşecekse, bilet bulamasanız / almasınız bile sokaklardaki ücretsiz konserler için takvime mutlaka göz atın derim.

Festival websitesi

İstanbul Caz Festivali | Türkiye

Ve İstanbul…

İstanbul Caz Festivali yirmi altıncı kez şehre cazı getirmeye hazırlanırken, İstanbul Caz Festivali’nden bahsetmemek olmaz. 1994 yılından beri İKSV tarafından düzenlenen festival, bugüne kadar Eric Clapton’dan Nick Cave’e, Sting’den Norah Jones’a, Paul Simon’dan Elvis Costello’ya, Tori Amos’tan Björk’e, Seal’den Grace Jones’a dünyaca ünlü yıldızları ağırladı. Yaşım gereği bu konserlerden birçoğunu kaçırdım, ama bazılarına bir şekilde bilet bulup tanık oldum ve bu yüzden kendimi çok şanslı hissediyorum. İstanbul Caz Festivali sadece dünyaca ünlü yıldızları İstanbul’daki bizlerle buluşturmakla kalmıyor, Türkiye’den caz sanatçılarını tanımamızı ve dinlememizi, Avrupa’nın, Latin Amerika’nın caz sahnelerinden yeni keşifler yapmamızı sağlıyor. Festival, bugüne kadar Tünel Şenliği, Avrupa Caz Kulübü, Genç Caz, Gece Gezmesi, Parklarda Caz gibi bazıları bu yıl da devam edecek projeler ve etkinliklerle festival içinde festival deneyimi yaşattı. 26. İstanbul Caz Festivali, RYMDEN, Kamasi Washington, Joss Stone, Jacob Collier, Snarky Puppy ve Makaya McCraven gibi isimlerle, Volkswagen Arena, UNIQ İstanbul, Zorlu PSM, Beykoz Kundura, SSM, Feriye gibi mekanlarda 29 Haziran – 18 Temmuz tarihleri arasında. Ben her yaz olduğu gibi, bu yaz da en az bir konser diyorum, siz de kaçırmayın!

Festival websitesi