Brezilya’nın Rio de Janerio şehrinde verdiği konserden dönerken, 2009 yılında Air France Havayolları’na ait uçağın Atlas Okyanusu’na düşmesi sonucu yaşamını yitiren dünyaca ünlü arp sanatçımız anısına ilk olarak 2020 yılında düzenlenen Ceren Necipoğlu İstanbul Uluslararası Arp Festivali’nin ikincisi, 14-19 Ocak 2025 tarihleri arasında gerçekleştirilecek. Sanatçının anısına, ablası Ayşe İmre Tüylü’nün önderliğinde düzenlenen ve bir kez daha dünya çapındaki müzisyenleri İstanbul’da ağırlayacak festival, konserlerin yanı sıra iki farklı yaş kategorisinde arp yarışmaları, oda müziği yarışmaları, ustalık sınıfları, söyleşiler ve çalıştaylara da ev sahipliği yapacak. Festivalin İstanbul İngiltere Başkonsolosluğu ve Pera Müzesi’ndeki iki özel konser haricindeki tüm etkinlikleri ise Atatürk Kültür Merkezi’nde düzenlenecek. Ben de bu kapsamda Ceren Necipoğlu İstanbul Uluslararası Arp Festivali Direktörü Ayşe İmre Tüylü ile gerçekleştirdiğim bu röportajda müzikseverleri bu yıl nelerin beklediğini, festivalin amacını ve gelecek hedeflerini konuşma fırsatı buldum. Keyifli okumalar dilerim. Şimdiden güzel festivaller.

2009 yılında elim bir uçak kazasında hayatını kaybeden dünyaca ünlü arp sanatçımız anısına düzenlenen Ceren Necipoğlu İstanbul Uluslararası Arp Festivali’nin ikincisi 14-19 Ocak 2025 tarihleri arasında gerçekleştirilecek. Dilerseniz ilk olarak “paylaşarak öğrenme” misyonu üzerinden festivalin önemini biraz daha geniş bir kapsamda konuşalım.

Bana bu soruyu sorduğunuz için teşekkür ederim. “Paylaşarak öğrenme” Ceren’in adeta yaşam felsefesi olmuştur. Kendi öğrencileri ile katıldıkları ulusal ve uluslararası tüm etkinlikler, genç sanatçıların deneyimlerine katkı sağlamış, gelişmelerine ve beğeni toplamalarına da olanak vermiştir. Bu tür girişimlerin genç müzisyenlerin yetişmesindeki etkisine büyük önem veren Ceren, özellikle arp dünyasında farklı şeyler yapmanın, memleketimizin ezgileri ile arpının müziğini birleştirmenin sınırsız gayreti içindeydi. Yolculuğu boyunca buna önem verdi, bu değeri hep paylaştı. Aynı zamanda Ceren müzisyen ve besteci dostlarıyla da düşüncelerini içtenlikle paylaşırdı; bu yüzdendir ki, ithaf edilen eserlerin gitgide azaldığı şu dönemde, birbirinden değerli sanatçılar tarafından, bu alçakgönüllü müzisyene onlarca eser ithaf edilmiştir.

Festival ilk olarak 2020 yılında düzenlenmişti ve beş yıllık aranın ardından bu kez daha kapsamlı bir programla bir kez daha dünya çapındaki müzisyenleri İstanbul’da ağırlayacak. Festivalin ikinci edisyonu için araya neden bu kadar uzun süre girdi?

Bunun en büyük sebebi hepimizin bildiği gibi pandemi süreci. Yaklaşık iki sene boyunca alışılagelmişten çok farklı bir süreç yaşadık tüm dünya olarak. Bu süre zarfında çevrim içi birtakım etkinliklerimiz oldu. Festivalimiz oldukça geniş kapsamlı olduğu için çok ciddi bir ön hazırlık süreci gerektiriyor. Tamamen bizlerin bireysel çabaları ve sponsorlarımızın desteği ile hayata geçen festivalimizin ikincisinin de en az ilki kadar başarılı olabilmesi için Ocak 2025’te karar kıldık.

Gelelim Ceren Necipoğlu İstanbul Uluslararası Arp Festivali’nin bu yılki programına. Festival bu yıl müzikseverlere neler sunacak? İlk edisyondan farklı olarak bizi neler bekliyor?

Festivalimizin ikincisi ilkinden hem bir gün daha uzun sürecek hem de daha yoğun ve geniş kapsamlı bir programa sahip. Öncelikle festival mekanımız İstanbul’un göz bebeği Atatürk Kültür Merkezi. Tüm yarışmalar, ustalık sınıfları, çalıştay ve söyleşiler AKM’de gerçekleşecek. İlk festivalde sadece iki tane sanatçımız ile ustalık sınıfımız varken, bu sefer beş sanatçımız ile ustalık sınıflarımız olacak. Hepsi tamamen doldu. Ustalık sınıflarımız ilkinden farklı olarak sadece arpa değil, aynı zamanda oda müziğine de yönelik olacak. İlk festivalde üç çalıştayımız olmuştu, bu sefer altı tane çalıştayımız, iki tane de söyleşimiz var. Toplam beş akşam üç farklı mekanda konserlerimiz olacak ve bu konserlerimizde hem jürilerimizden performans gösterecek olanlar var hem de çok başarılı konuk sanatçı ve gruplarımızı ağırlayacağız.

Festivalde bu yıl konserlerin önemli bir bölümü de müzikseverlerle ücretsiz olarak buluşacak. Bu hiç kuşku yok ki festivalin daha geniş kitlelere ulaşması bakımından çok önemli. Ve bunda da festivali destekleyen kurum ve kuruluşların da bir katkısı mevcut sanıyorum.

Kesinlikle. Bu vesile ile ben başta T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na, Atatürk Kültür Merkezi’ne, British Council’e, İngiltere Başkonsolosluğu’na ve Pera Müzesine bir kez daha sizlerin huzurunda sonsuz teşekkür ediyorum.

Festivalde bu yıl ilk kez Türkiye’de konser verecek isim veya oda müziği toplulukları, Türkiye’de ilk seslendirilişini yapacak eser(ler) ve proje(ler) olacak mı?

Elbette olacak. Solo Arp jüri başkanımız Sioned Williams ve Solo Arp jürimiz Anne-Sophie Bertrand ilk kez Türkiye’de konser verecekler. Aynı zamanda seslendirecekleri eserlerin de pek çoğunun Türkiye’de ilk seslendirilişine tanık olacağız.

Bu yılki festival sadece konserlerle sınırlı değil. Bunun yanında ustalık sınıfları, atölye çalışmaları ve söyleşiler de birbirinden kıymetli isimleri geleceğin arpistleri ile buluşturacak. Bu yönüyle festival çok önemli bir sosyal sorumluluk görevini de üstleniyor. Dilerseniz bir de buna değinelim.

Kesinlikle öyle. Bizim amacımız bir taraftan ülkemiz ve şehrimizin kültür sanat alanındaki konumunu pekiştirmek, diğer taraftan genç müzisyenlerimizi dünyaca ünlü sanatçılar ile bir araya getirip, onların önünde yeni ufuklar açmak ve sanatsal gelişimlerini desteklemek. Böylece Ceren’in misyonunu sürdürüp daha geniş kitlelere yaymayı hedefliyoruz.

Festivalin direktörü olarak programı oluştururken özellikle dikkat ettiğiniz noktalar neler oldu?

Bizim odağımızda hep gençlerimiz var: “Nasıl onlar için daha faydalı oluruz?” diyerek tüm programlarımızı oluşturduk. Farklı ülkelerden ve disiplinlerden dünyaca ünlü sanatçıları bir araya getirdik ve onlardan en fazla yararlanabilmelerini sağlayacak şekilde tüm planlarımızı oluşturduk. Bu noktada ben tüm jüri ve sanatçılarımıza da teşekkürü bir borç biliyorum, zira onlar da bu hususta en az bizim kadar istekliydiler ve İstanbul’daki yarışmaların dışındaki tüm zamanlarını ustalık sınıfları, atölye çalışmaları ve söyleşiler ile gençlerimize adadılar.

Esasında arp üzerinde yaşadığımız bu coğrafya için son derece önemli bir müzik aleti. Nitekim bugünkü modern arp, Anadolu coğrafyasında 11’inci ve 14’üncü yüzyıllar arasında “çeng” adıyla varlık gösteriyordu ve farklı kültürlerde evrilerek bugünkü halini aldı. Peki bugün geldiğimiz noktada ülkemizde arp ne kadar değer görüyor? Hiç kuşkusuz birçok kıymetli sanatçımız var fakat gelecek adına da umutlu olmalı mıyız?

Aslında yakın zamana dek arp toplumun her kesimince bilinen bir çalgı değildi. Teknolojinin ilerlemesi ile insanların daha çok karşısına çıkar oldu. Ama arpın herkesçe tanınmasında ne yazık ki Ceren’in vefatı çok etkili oldu. Ceren’in hayattaki en büyük arzularından biri arpı ve müziğini hem Türkiye’ye hem de dünyaya tanıtmaktı. Ne yazık ki bu hayali onun kaybıyla gerçekleşti. Ben bu anlamda festivalin de bu konuda kıymetli bir araç olduğuna inanıyorum ve gelecekten de bu anlamda umutluyum.

Ceren Necipoğlu İstanbul Uluslararası Arp Festivali için önümüzdeki yıllar için hedefleriniz neler? Festivali farklılaştıracak stratejileriniz mevcut mu?

Hedefimiz festivalimizi aynı formatta her üç yılda bir tekrarlamak. Daha kısa dönemde festivalimizle bağlantılı çeşitli etkinlikleri planlayacağız, tıpkı pandemi döneminde yaptığımız çevrim içi etkinlikler gibi. Yarışmalarımızı kazananlara vereceğimiz ödülleri de bu sefer daha zenginleştirdik, nakit para ödüllerinin yanı sıra tüm birincilerimiz İstanbul’da Borusan Müzik Evi’nde konser verecekler. Ayrıca her kategoride birbirinden farklı özel ödüller de var. Ayrıca sizin de bahsettiğiniz gibi festivalimiz öncesinde değerli bestecimiz Berkant Gençkal’a 18-24 yaş solo arp yarışmalarının repertuvarında yer alması için bir eser sipariş ettik; kendisi de bizi kırmadı ve MC Escherin Basamakları adlı eserini festivalimiz için besteledi. O eserin de dünya prömiyerini Young Artist kategorisinde ikinci aşamaya kalan genç arpistlerimiz seslendirecek.

Son olarak festival takipçilerine neler söylemek isterseniz, bir mesajınız var mı?

Tüm takipçilerimizi festivalimize bekliyoruz; dinleyici olarak tüm etkinliklerimize ücretsiz olarak katılabilirler.

14-19 Ocak 2025 tarihleri arasında gerçekleştirilecek 2. Ceren Necipoğlu İstanbul Uluslararası Arp Festivali’ne dair merak ettiğiniz diğer tüm ayrıntılara festivalin web sitesi üzerinden ulaşabilirsiniz.

Kapak Fotoğrafı: Ela Tüylü

İlginizi çekebilir: Enes Kudu’dan Cem Babacan ile: Piyanonun Sınırsız Olanakları Üzerine