Hepimizin doğuştan sahip olduğu bir vücut tipi bulunur, Ayurveda’da bu kavrama dosha adı verilir ve üçe ayrılır. Vata, Pitta ve Kapha. Ayurveda’ya göre yaratılış; eter, hava, ateş, su ve toprak olmak üzere beş elementten meydana gelir, insanoğlu da bu beş elementi içinde barındırır. Her birimizin evrenin mikro düzeyde yansıması olduğunu ve bir o kadar da benzersiz olduğumuzu düşünecek olursak, bu elementler her birimizde farklı oranlarda dağılım gösterebilir. Gelin, bu doshaları ve etkilerini hep birlikte inceleyelim.

Ayurvedik Sisteme Göre Beden Tipinizi Keşfedin

Vata Dosha

Vata Dosha, hava ve eter elementlerinin birleşimden oluşur ve hareketten sorumludur. Temsil ettiği ana ilkeler ise kuru, hareketli, soğuk, hafif ve değişkenlik olarak tanımlanır. Bir şey ters gittiği zaman sorunu önce kendinizde arar ve “Nerede yanlış yaptım?” diye sorar mısınız? Narin bir beden yapısına, düzensiz sindirim sistemine sahip, enerjik, hızlı hareket eden, rutini sevmeyen bir mizacınız mı var?   

Eğer bu sorulara yanıtınız evet ise büyük ihtimal beden tipiniz Vata olabilir. Bedende Vata dengesizleştiği zaman gaz, şişkinlik, kabızlık, ciltte kuruluk, korku ve endişe hissedilebilir. Dengelemek için beden tipinize uygun rutinler (uyku-yeme rutinleri) oluşturabilir, sakinleştirici nefes egzersizleri ile hiperaktif sinir sistemini sakinleştirebilir, mümkünse açık havada doğa yürüyüşleri yapabilirsiniz. Bedeni hem içeriden hem dışarıdan sıcak tutarak kan dolaşımı ve sindirim sistemini destekleyebilirsiniz. Zencefil, kakule ve tarçın gibi ısıtıcı özelliklere sahip baharatlar kullanabilirsiniz.

Pitta Dosha

Pitta Dosha, ateş ve su elementlerinin birleşimden oluşur ve dönüşümden sorumludur. Temsil ettiği ana ilkeler: hafif yağlı, hareketli, sıcak, hafif ve değişken bir yapıdadır. Bir şey ters gittiği zaman karşınızdakine “Nerede yanlış yaptın?” diye sorar mısınız? Orta yapılı bir beden yapısına, güçlü bir sindirim sistemine sahip, hedef odaklı, lider yapıya sahip bir mizacınız mı var?

Eğer bu sorulara yanıtınız evet ise büyük ihtimalle beden tipiniz Pitta olabilir. Bedende Pitta dengesizleştiği zaman mide yanması, reflü, enflamasyon oluşabilir. Asabi ve sabırsız hissedebilirsiniz. Dengelemek için bedeninizi serin tutarak hindistan cevizi, taze kişnişi taze nane, gül çayı gibi serinletici besinler ve baharatlar, kavun, karpuz gibi serinletici ve sulu meyveler tercih edebilir fermente gıdalardan uzak durabilirsiniz.

Kapha Dosha

Kapha Dosha, su ve toprak elementlerinin birleşiminden oluşur ve istikrardan sorumludur. Temsil ettiği ana ilkeler: nemli, durağan, serin, ağır ve sabit olarak nitelendirilir. Bir şey ters gittiği zaman kendinizle ya da karşı taraf ile yüzleşmek yerine görmemezlikten gelmeyi tercih ediyor olabilir misiniz? İri kemikli ve güçlü bir bedene, yavaş metabolizmaya sahip, ağırkanlı, sakin, istikrarlı  bir mizacınız mı var?

Eğer bu sorulara yanıtınız evet ise büyük ihtimalle beden tipiniz Kapha olabilir. Bedende Kapha dengesizleştiği zaman iştahsızlık, hazımsızlık, uyuma isteği hissedebilirsiniz. Dengelemek için sümüksü dokuya neden olan süt, peynir, yoğurt ve dondurma gibi besinlerden uzak durarak karaciğeri temizleyen ısırgan otu ve enginarı tercih edebilirsiniz. Yavaşlayan metabolizmayı hızlandırmak için aktif spor, sauna ve hamam gibi aktivitelere zaman ayırabilirsiniz.

Yukarıda paylaşılan örnekler gerçek dosha’nızı belirlemek için ana kaynak niteliğinde görülmemeli. Dilerseniz bu link üzerinden bünyenize dair teste ulaşabilirsiniz. Ancak, bünye tipinizi belirlemenin en sağlıklı yolu, konusunda uzman bir danışmanın nabız yolu ile teşhis koyması olacaktır.

Kapak Fotoğrafı: Jared Rice (Unsplash.com)

İlginizi çekebilir: Seren Alceh’den Ayurveda ile Sonbahara Hazırlık