Film, dizi izlemek tabii ki çok eğlenceli ancak ben belgesel izlemeyi daha çok seviyorum. Hem bir şey izlemek hem de izlerken birçok şeyi öğrenmek beni mutlu ediyor. Uzun zamandır izlediğim belgesellerin çok azını hatırladığımı o an bana çok ilginç gelen olayları bile unuttuğumu fark edince zaten yazmayı çok seven biri olduğum için hemen kendime bir defter aldım. Ders çalışır gibi belgesel izlemeye başladım. Sürekli durdurup not alıyorum, önemli yerleri tekrar tekrar okuyorum, arada defterimi açıp en başından şöyle bir göz gezdiriyorum ve bu sayede belgesellerde öğrendiğim bilgilerin birçoğunu hatırlıyorum. En sık izlediklerim arasında ise çevre belgeselleri var.

Tabi bunu yaparken tek izliyorum çünkü bu yöntemle izlerken yanınızda birisi olursa muhtemelen sinir krizi geçirir. Geçen gün yine “belgesel defterimi” kurcalarken neden izlediklerimi yazmıyorum diye düşündüm. Ben hep bir konuda yazmak, konuşmak için o konuda hatırı sayılır bir şeyler bilen biri olmak gerektiğine inanırım ve açıkçası size burada yönetmen, görüntü kalitesi, yapımcı şirket gibi konulardan bahsedemeyeceğim içinde dizi, film, belgesel gibi konularda yazmaya çekindim. Ama sonra fark ettim ki asıl önemli olan izleyicinin ne düşündüğü yani film eleştirmenleri tabi işini yapsın ama izleyicinin geri dönüşünü almadan ne işe yarar ki bütün bunlar.

İşte bende sektöre yeni bir soluk getirmek adına hiç yapılmamış bir şey yaparak burada sizlere izlediğim belgeseller hakkında naçizane (yazar burada çok da yükselmemesi gerektiğini anlıyor) kendi düşüncelerimi yazmak istedim. Korkmayın yorumlarım giriş kısmı kadar uzun olmayacak. O halde hazırsanız karantinada ikinci kez resmi olarak başlamışken sizlere şahane önerilerle geldim.

Çevre Belgeselleri

Mission Blue

Bu belgesel, okyanus bilimci Sylvia Earle’nin okyanusları aşırı avlanma ve zehirli atık gibi tehditlerden kurtarmak için yürüttüğü kampanyayı anlatıyor. Sylvia Earle bir okyanus bilimci. Sylvia 4000 metre derine daldığında bile çöp bulduğunu söylüyor. Bu belgeselde bahsedilmiyor ancak dünyanın en derin noktası olan Mariana Çukuru’na bile inildiğinde plastik poşet bulunuyor. Ayrıca 2012 yılında ünlü Kanadalı yönetmen James Cameron’un en derin noktaya dalarken kullandığı deniz altı aracının kolunu da Sylvia Earle’nin kurduğu şirket üretiyor. Bu belgeseli izlerken gördüklerimden sonra bugün ne yaşıyorsak müstahak bize demeden duramadım. Sadece yüzgeçleri için yakalanıp yüzgeçleri kesildikten sonra canlı ve kanlar içinde okyanusa bırakılan köpek balığının görüntüsü bunlardan sadece biri. Adını mercanlardan alan Mercan Adaları’n da resiflerin yok olan görüntüsü de var. Neyse ki bu belgeseli izlerken göreceğiniz her şey bu kadar kötü değil. Bir kadının onlarca erkeğin arasında var olma çabasını ve bunu nasıl başardığını da göreceksiniz aslında. Ve bir kez daha imkanlar eşit olduğunda neleri başarabildiğimizi fark edeceksiniz. 2014 yapımı belgesel 1 saat 34 dakika. Benim çevre sorunlarına ilgi duymaya başladığımda ilk izlediklerimden biri kendisi bence izleyin pişman olmazsınız.

IMDb Puanı: 8/10

Dünyayı Nasıl Değiştiririz?

Tek cümlelik özetle belgeselde Greenpeace’in nasıl kurulduğu anlatılıyor. Dünyayı nasıl değiştiririz diyerek 1970’lerin hemen başında bir grup aktivist Amerika’nın Antartika’daki  nükleer bomba üretimi ve testini protesto etmek için bir araya geliyor. Çünkü  Amerika, Antartika’ya on binlerce yıl yok olmayacak korkunç zararlar veriyor. Dünya’nın bugün geldiği noktayı düşününce belli ki onlarda değiştiremediler bu düzeni.  Fakat şuan dünyanın birçok yerinde ofisi bulanan bu sivil toplum kuruluşu hükümetleri harekete geçirmek adına oldukça büyük işlere imza da atıyor aslında. Kanada merkezli Yeşil Barış hareketinin nasıl başladığını ve sürecin bu günlere nasıl zorluklarla geldiğini kimi zaman aktivistlerin kendi hayatlarını ortaya koyduğu kimi zamanda çok mantıksız hareket ederek olayları nasıl bambaşka noktaya getirdiklerini göreceksiniz. 2015 yapımı belgesel ortalama 2 saat ben sıkılmadan ve bir kez daha insanlığın nasıl bu kadar bencil olabildiğini düşünüp durarak hayretler içerisinde izledim.

IMDb Puanı: 7.6/10

Plastik Okyanus

Plastik Okyanus, gazeteci Craig Leeson’un nadiren görülebilen mavi balinayı ararken el değmemiş okyanusun ortasında plastik atıklar bulmasıyla başlıyor. Plastiklerle ilgili izlediğim ilk belgeseldi kendisi. O kadar etkilenmiş, o kadar üzülmüştüm ki anlatamam. Ne var ya bu kadar ne için üzüldünüz derseniz belgeselde midesinde 234 parça plastik olduğu için ölen kuş gibi birçok olaydan bahsediliyor. Mesela deniz kuşlarının en az %90’ının hayatında bir kez plastik yediği düşünülüyormuş bizlerde deniz canlılarını tükettiğimiz için dolaylı olarak plastik yiyoruz bu insana oranlandığında 7-8 kilograma denk geliyormuş üstelik bu bilgiler 2016 yılına ait. Bunun gibi çok korkunç bilgiler anlatılıyor 1 saat 40 dakika boyunca.

IMDb Puanı: 8/10

David Attenborough: Gezegenimizden Bir Yaşam

Belgeseli 94 yaşındaki İngiliz televizyoncu David Atterborough anlatıyor. Onlarca yıllık tecrübesiyle öyle güzel anlatmış ki burada nasıl anlatsam eksik kalır. Bu listede yazdıklarımdan tek birini izleyecekseniz kesinlikle bu olmalı. 2020 yapımı olduğu için en son durumu anlamanız açısından çok faydalı olabilir. Belgeselde sadece yaşanan felaketler değil bunlar için çözüm önerileri de sunuluyor. Bütün bunlar yapılırsa 100 yıl içinde dünyanın eskisi gibi olacağı söyleniyor. Önerilerden ilki ise dünya nüfusunun kontrol altına almak gerektiğini hatta belki de doğumları direkt durdurmak gerektiği. Bu da şuan içinde bulunduğumuz durum ile ilgili olarak sürekli dönen komploları akla getirmiyor değil.

IMDb Puanı: 9.1/10

Bonus: Broken ve Eğlenceli Tarih Dersleri

Broken, dört bölümden oluşan bir belgesel dizi aslında. Hepsi bir biriden çok farklı olan dört bölüm. Dördüncü bölümünde plastikler hakkında bahsediyorlar. Son olarak Eğlenceli Tarih Dersleri 10 bölüm olan bir belgesel dizi bu da. Her biri birbirinden çok farklı 10 bölüm den oluşuyor yine Robotlar, Çin’in Yükselişi,  Uzay Yarışı ve Plastikler gibi bölümleri var. Ortalama 20-25 dakikalık bölümler. Listede yer alan belgeselleri yapım yıllarına göre sıraladım. Ayrıca bütün belgeselleri Netflix’de bulabilirsiniz. Keyifli izlemeler demek isterdim ancak görecekleriniz pek keyifli olmadığı olmadığı için diyemiyorum.. Son olarak yorumlarda sizlerin izlediği ve sevdiği çevre, doğa konulu belgeselleri de önerebilirsiniz. İzleyeceklerinizin aksine dünyadaki bütün güzelliklerle dost kalmanız dileği ile…

Kapak Fotoğrafı: Unsplash/@greg_nunes

İlginizi çekebilir: Sine Magger’dan Çevre ile İlgili Filmler