Çocuk kitapları çizeri Özlem Korçak’ı, “Miranın Sandalı” isimli Instagram hesabı sayesinde keşfettim. Yaptığı çizimler hoşuma gitti ve normalde böyle bir ilgim olmamasına rağmen onu takip ederken içimde bu konuya dair bir merak oluştu. Çocuk kitapları illüstratörü olmak çok zevkli bir şey olmalı diye düşündüm ve aklımdakileri sormak için onunla bir söyleşi yapmak istedim, ortaya bu güzel sohbet çıktı. Ayrıca, röportaj teklifimi kabul ettikten sonra araştırdıkça fark ettim ki, sadece illüstrasyon değil, sanatın pek çok dalıyla ilgili Özlem Korçak. Böylece onunla sadece çocuk kitapları çizerliğiyle ilgili değil, fazlasına dair de konuşmuş olduk. Zevk alacağınızı düşünüyorum, iyi okumalar!

Röportaj teklifimi kabul ettiğiniz için teşekkür ederim. Bilmeyenler için kendinizi biraz tanıtır mısınız?

Merhabalar, öncelikle bu güzel sohbet için çok teşekkür ediyorum. Ben Dr. Özlem Korçak. Çocuk kitapları resimlemeye çalışan, bu konuya çok ilgi duyan bir çocuk kitabı çizeriyim. Aynı zamanda doktora yapmış bir kimya mühendisiyim. İki kimlikli, kafası karışık biri olarak da tanımlayabilirim kendimi. Şu an Londra’da ikamet ediyorum. 6 yaşındaki minik kızım Mira ile yeni şeyler keşfetmeye çalışıyorum. Beni ozlemkorcak.com ve miraninsandali.com‘dan takip edebilirsiniz.

Çizmeye nasıl başladınız? Çocuk kitapları illüstratörü olmaya nasıl karar verdiniz, onun öncesinde nasıl şeyler çizerdiniz?

Ufak yaşlardan beri sürekli bir şeyler karalarım. Defter kenarlarım, sıram, hatta bazen kıyafetlerim karalamalarla doluydu. Ortaokul ve lisede daha çok suluboya resimler yapıyordum, genellikle Bursa manzaralarıydı. Üniversitede yağlı boya denemelerim oldu, daha çok soyut denemelerdi; ama bunlar hobiden öteye geçememişti. Kızım Mira doğduktan sonra ailecek çocuk kitaplarına ilgi duymaya başladık. Artık Mira için değil de, çoğunlukla kendim için çocuk kitabı aldığımı fark ettim. Ufak ufak Mira için oyunlar, kartlar çizmeye başladım. Sonra Mira için İyi Uykular Momo adında kısa bir uyku kitabı çizdim. Bunu blogumda e-kitap olarak yayınladım, oldukça ilgi gördü. Sanırım bu bir başlangıç oldu. Bu kitaptan sonra yazar arkadaşım Salim Keskingöz’le beraber çocuk kitapları yapmaya karar verdik; o yazdı, ben çizdim.

Aynı zamanda tiyatro, fotoğrafçılık, müzik gibi diğer sanat dallarına da ilgilisiniz. Örneğin, çizimlerini yaptığınız kitaplardan birindeki ‘Kılkuyruk Popi’ karakteri ile ilgili bir şarkı yarattığınızı gördüm. Çocuk kitaplarındaki karakterleri resmederken, örneğin tiyatronun nasıl bir faydası oluyor?

Tiyatroyla gerçek anlamda üniversitede tanıştım diyebilirim. Fotoğrafçılık ve müzik çok önceden beri hep yanımda oldular. Sanat bana hayatımın birçok alanında her zaman yardımcı olmuş, işlerimi kolaylaştırmıştır. Özellikle tiyatro, çizimlerimde bence çok yardımcı oluyor. Çizerken en çok çizdiğim karakterlerin mimiklerine ve duygusuna dikkat ederim, onu biraz da abartılı şekilde vermeye çalışırım. Sanki çizerken o karakteri oynuyorum gibi düşünüyorum bazen. Hatta çizerken ayna karşısında poz verip çizdiğim çok olur. 🙂

Şimdiye kadar beş kitap için çizimler yaptınız, resimleme tarzınızı nasıl anlatırsınız, en dikkat ettiğiniz şeyler nelerdir? Sizce büyükleri hedefleyen bir kitaptaki çizimlere göre çocuk kitapları nasıl farklar barındırıyor?

Hmm, güzel soruymuş. Özel bir tarzım var diyemem sanırım, kendimce çiziyorum. Ama genelde çocukların güleceği komik karakterler çizmeye çalışıyorum. Her sayfaya minik espriler eklemeye dikkat ederim. Çizdiklerimi önce kızıma gösteriyorum, ondan onay alırsam tamamdır.

Çocuk kitabı resimlemeleri eğitici ve öğretici olmalı, toplum değerlerine ve çocuk yaşına uygun olmalı gibi klasik kuralların dışında; bence hayal gücü ve yaratıcılık duygularını harekete geçirmek ve sanat algılarını geliştirmek gibi büyük görevleri var. Yetişkin kitabı çizenlerin böyle kaygıları yoktur sanıyorum. Ayrıca çocuk çizimlerinde her daim umut vardır, karamsarlığa yer verilmez ama yetişkin çizimlerinde gerçek hayattan çarpıcı durumlar da resimlenebilir.

Nasıl hikayeleri resmetmeyi seçiyorsunuz? İllüstratörün özgürlük alanı ne kadar oluyor yazar ve yayıncı ile çalışırken?

Özellikle bir kategorim yok ama bana yakın gelen, okuyunca sıcak bulduğum hikayeleri çizmeyi seviyorum. Bir de, didaktiklikten çok uzak hikayeleri tercih ediyorum özellikle. Ben şimdiye kadarki beş kitabımın dördünde yazar arkadaşım Salim Keskingöz’le beraber bir ekip gibi çalışarak resimlemeler yaptım. Yani bazen ben onun metinlerine müdahale ettim, bazen o benim çizimlerime müdahale etti. O yüzden hep Salim’le beraber bu kitabı yapalım dediğimiz işleri yaptık. Bu projelerde tamamen özgürdüm diyebilirim, yayınevleri de bize bu özgürlüğü tanıdı. Yalnızca bir proje yayınevi tarafından bana “Çizer misin?” diye gönderilmişti. Hikayeyi okuduktan sonra çok sevmiş ve çizmeyi kabul etmiştim. Şimdiye kadar üç yayıneviyle çalıştım. Sanırım yaptığım tüm işlerde çok şanslıydım, genellikle ufak tefek düzeltmeler haricinde aynen basıldı kitaplar.

Devam etmekte olan bir projeniz var mı? En son kitabınızı bize biraz anlatabilir misiniz, evlat edinme gibi teması sosyal sorumluluk içeren bir hikaye sanırım…

Devam etmekte olan iki projemiz daha var Salim Keskingöz’le yine, umarım bu sene onları da basılmış görürüz. En son kitabımız Uğur Böceği Kapınız Çalarsa. Bir aileye kavuşma öyküsü olarak tanımlıyoruz hikayesini. Devlet korumasında olan bir minik kız çocuğunun yeni ailesine kavuşmasını ve yeni ailesiyle olan hikayesini çok sıcak, naif bir şekilde anlatıyor. Ayrıca hikaye dışında, Prof. Dr. Neşe Erol hocamızın çok güzel bilgilendirme metinlerini içeriyor. Bu çok hassas bir konu, bununla ilgili okul öncesi resimli bir kitap Türkiye’de maalesef yoktu, bildiğimiz kadarıyla kitabımız ilk oldu. Umarım bu konuda bir farkındalık yaratabiliriz.

Kitabı satın almak için tıklayın.

Bir kitabın çizimlerini oluşturma süreciniz genelde ne kadar sürüyor?

Kitapları oluşturma süreleri değişiyor aslında, çok hızlı çizen biri değilim. Düşünsel fikir kısmı, çizim sürecinde en uzun zaman alan kısım benim için. Fikri bulunca çizmiş kadar oluyorum.

Sitenizde hayran olduğunuz ve işlerinizi takip ettiğiniz isimlerden bahsetmişsiniz, çok yeni keşfettiğiniz bir isim veya şu sıralar kitabını incelediğiniz bir çizer var mı?

Aslında çok var ismini yazabileceğim kişiler. Mesela ne yapsa severim dediğim, uzun zamandır takip ettiğim kişiler var: Oliver Jeffers, Shaun Tan, David Melling gibi. Ama en yeni olarak Jim Field ile Alex T. Smith’in çizimlerini ve kitaplarını çok seviyorum bu sıralar.

Türkiye’de çocuk kitapları illüstratörü isimlerini pek duymuyoruz eğer konuya özellikle bir ilgimiz yoksa. Burada bu dalın yeterince gelişmemiş olduğunu söyleyebilir miyiz? Yurt dışında bu konuya daha mı çok eğiliniyor?

Şu an Londra’da yaşıyorum. Buradaki çocuk kitabı sektörü inanılmaz, yeni çıkan kitapların haddi hesabı yok. Çocuk kitabının çok yaygın olduğu ve önemsendiği bir yerde, çocuk kitabına emek verenler de daha değerli görülüyor ve daha çok tanınıyor ister istemez. Ama Türkiye’de de çocuk kitapları oldukça artmaya, çeşitlenmeye başladı. O yüzden, yavaş yavaş iyi illüstratörler de tanınmaya başlıyor.

Bu konuda eğitimler almaya devam ettiğiniz yazıyor sitenizde, bu alanda çalışmak isteyen birine en çok ne önerirsiniz ya da bu konuda sağlam bir eğitim verdiğini düşündüğünüz bir yer var mı?

Ben aslında mühendis olduğum için kendi kendime çizmek dışında sanat alanında çok fazla bir eğitimim olmamıştı. Londra’ya geldikten sonra buranın avantajını kullanarak direkt çocuk kitabı resimlemeleri üzerine veya çizim yapmak üzerine eğitimlere katılmaya çalışıyorum. Türkiye’de bu tarz eğitimleri çok fazla araştırmadım. Ama bildiğim kadarıyla güzel sanatlar veya grafik tasarımı eğitimi alanlar bu işleri yapıyorlar. Bu alanda çalışmak isteyenlere bol bol çocuk kitabı okumalarını, çocukların o keyifli dünyalarından çıkmamalarını öneririm. Hayal güçlerini çocuklar gibi kullanabilirlerse güzel çizimler yaparlar bence.

Çocukların sanatsal etkinlikler üretmeleri ve kendilerini sanatla ifade etmeleri üzerine özellikle de kızınız için çok emek harcıyorsunuz. Sadece çizim değil; drama, müzik, el işleri gibi pek çok alanda çocukların aileleriyle deneyebileceği çok yaratıcı fikirler var sitede. Ben bile okurken denemek istedim çoğunu. Bazılarına özellikle çok bayıldım ve herkese bakmalarını tavsiye ederim. Bu fikirleri kitaplardan mı alıyorsunuz veya size mi ait tamamen? Bizimle, denediğiniz en son aktiviteyi paylaşır mısınız?

Çok teşekkür ederim. Beraber bu tarz şeyler yapmaktan çok keyif alıyoruz; hem kendimize arşiv olsun diye, hem de başkaları da yararlansın diye miraninsandali.com‘da paylaşıyorum. Sanatın her dalının çocuklarda bir uyaran olarak kullanılmasını çok önemsiyorum. Bu fikirleri aldığım çok kaynak var aslında; kitaplar var, bazı yabancı siteler var, bazen aynen uyguluyoruz, bazen değiştirip kendimize göre uyarlıyoruz. Şu son zamanlarda ben de çizime daha çok yoğunlaştığım için, daha çok çizim yöntemleri üzerine denemeler yapıyoruz. Son yaptıklarımız olan kömür kalem çalışması ve boş çerçevelere farklı portreler çizimlerinden bir örnek vereyim:

Yaptığınız çizimlerde görsel olarak yaratılan hikayelerin ve karakterlerin çocuğun kişiliğinde, gelişiminde vs. nasıl bir yeri olduğunu düşünüyorsunuz?

Çocuklar kendilerine yakın hissettikleri karakterle beraber hikayeyi yaşayabilir; karakterin duygu, düşünceleriyle sorunlara çözüm üretebilir ve tepkiler geliştirebilir. Bir anlamda, öyküdeki karakterle kendi kendini tanımayı öğrenebilir. Ben de çizdiğim karakterleri neşeli, komik ve çocukların kendine yakın hissedeceği özelliklerde çizmeye çalışıyorum. Böylece hikayenin içine daha kolay girmelerini amaçlıyorum.

Çok fazla kitabın ve çizimin arasında özgünlüğünüzü korumak için aklınızda tuttuğunuz yöntemleriniz var mı?

Bunun için özel bir yöntemim yok aslında. Sanırım özgünlüğü yaratan çizgiler, renkler ve çizim tarzı. Bunu çok fazla değiştirmeden kendimi geliştirmeye çalışıyorum. Mümkün olduğunca çizim günlüğüme sürekli çizip kendime bir arşiv oluşturmaya çalışıyorum.

Bu keyifli sohbet için Özlem Korçak’a çok teşekkür ederiz!

ozlemkorcak.com/

Instagram: @miraninsandali

İlginizi çekebilir: “Hayatımızdaki Önemli Şeyler Üzerine: Deniz Kızı Olmak Çok Önemlidir”