Paralel Evren: Mutlaka İzleyin

Schrödinger’in düşünce deneyini temel alan “Paralel Evren” (Coherence – 2013), Schrödinger’in Kedisi olarak da anılan bu deneyi hem klasik hem de modern bilimin yaklaşımlarından inceliyor.

Deneyin aslına göre klasik bilim (Aristoteles) kapalı (ve opak) bir kutuda yer alan kedinin, kutudaki zehri içip içmemesi ihtimalini yarı yarıya olarak değerlendiriyor ve kutu açılıp içine bakılana dek bu ihtimalin böyle kalacağını söylüyor. Kant sonrasına denk düşen modern bilim ise kutuya bakılmadığı sürece (dış bir etken müdahil olmadıkça) bu iki ihtimalin aynı anda varlığını sürdürebileceğini, ancak kutu açılınca ihtimallerden birinin bulunulan gerçeklikte varlığını devam ettirebileceğini savunuyor, bunu da Kuantum Teorisi ve paralel evrenler olasılığıyla açıklıyor.

Coherence bu deneyi bir kuyrukluyıldız, yani normalin dışında etki ve durumlara sebep olabilecek bilinmez yanları kuvvetli bir olayla başlatıyor. Dört kadın ve dört erkekten oluşan toplam sekiz kişilik grup yemek için buluştukları evde kuyrukluyıldızların sebep olduğu anormallikler, açıklanamayan etkiler üzerine konuşurken elektrikler kesiliyor ve hikaye asıl meseleye giriş yapıyor. Gariplikler, açıklanamaz olaylarla durum iyice içinden çıkılmaz bir hal alıyor ve bulundukları gerçekliğin bilincine vardıklarında bir yarış, bir mücadele başlıyor.

Korku türünde başlayan, psiko-gerilime doğru kayan ve sonunda gerilimli bir aksiyona dönüşen “Paralel Evren” göze batmayan oyunculuklara, yeterince derin olmamasına rağmen genel itibariyle iyi çizilmiş karakterlere sahip, birçok ilginç detayla hız kazanan düşündürücü bir yapım. İnsanın aklına “eğer”, “keşke”, “acaba” gibi birçok soru kalıbı getirten, izleyiciyi Emily karakteri eşliğinde paradokstaki bilmeceyi çözmeye çağıran keyifli ve değeli film.

Coherence’ın yönetmeni ve senaristi James Ward Byrkit bu felsefi soruyu, yanıtı bulunamayan düşünce deneyini ince detaylarla süsleyip hareketli bir dille anlatıyor. Film boyunca karakterler filmdeki bir “yönlendiremeden” (o da filmin sürprizi olsun) dolayı modern görüşe daha yakın duruyor da olsa Byrkit filmin sonunda kendi fikrini, kendi “inancını” ortaya koyuyor. Fakat şahsen ben kendi fikrini belirtmemesi tercih ederdim, zira bir iki detayı atlayıp yaşananları anlık tercihler olmakta çıkarıp geçmişle ilişkilendirerek kusurlu bir teori ortaya atıyor. Yine de “Paralel Evren”, film bitip ışıklar yandıktan sonra bile insanın etrafına kuşkuyla bakmasına, çevresindeki her detayı daha dikkatli incelemese sebep olacak etkili ve özel bir yapım.