Delhi’ye 3 aylığına taşınma maceramın ilk gününde aklımda hep aynı şarkı vardı: “Hindistan yavaştan kendini sevdirir…” Kendimi böyle avutuyordum belki de çünkü Delhi’nin size gelir gelmez kendine çeken bir güzelliği ya da çarpıcılığı maalesef yok. Delhi sizi zamanla içine çeken ve hayran bırakan farklı bir cazibeye sahip…

Daria – Badal – Badshah

Delhi tarihi boyunca değişik imparatorluklar tarafından kurulmuş 8 şehirden oluşuyor. Neden bunca imparatorluk burada 8 ayrı şehir kurmuş, koca Hindistan’da yer mi yokmuş diyecek olursanız size eski bir Hindistan atasözüyle cevap vermek isterim:

“Bir şehir kurmak için 3 şeye ihtiyaç vardır: Daria (Nehir), Badal (Yağmur), Badshah (İmparator)”

Delhi de Yamuna ve Aravali nehirlerinin yarattığı bir üçgenin içinde yer aldığı ve yağmurlu Himalaya Tepeleri’nin en dar noktasında bulunduğu için tarih boyunca imparatorların tercihi olmuş.

İlk yedi şehir yani Eski Delhi geleneksel Babür Mimarisi, haraketli renkli sokakları ve karmakarışıklığı temsil ederken, 8. şehir olan Yeni Delhi İngiliz krallığı tarafından kurulmasının da katkılarıyla kentin daha modern daha İngiliz kalan tarafını temsil ediyor. Eski Delhi ile Yeni Delhi’yi kumtaşından yapılmış duvarlar ayırıyor.

Delhi’de Nerede Kalınır? Delhi’ye Ne Zaman Gidilir?

Şehrin merkezi olan şehrin yerlilerinin kısaca CP dediği Connaught Place konaklama için en iyi seçenek. CP her keseye uygun konaklama seçeneklerine sahip olsa da ben biraz paraya kıyıp en az 4 yıldızlı otellerde kalmanızı öneriyorum. Çünkü Hindistan hakkında duyduğunuz kötü koku, fareler ve genel kirlilik maalesef bir şehir efsanesinden ibaret değil.

Delhi’yi ziyaret etmek için en uygun zamanlar ise bence Ekim-Kasım ve Nisan-Mayıs ayları. Bu aylarda şehir ne çok sıcak ne de çok soğuk. Nem oranı yaz aylarına oranla çok daha düşük bu nedenle ülkenin genelinde olan o Hindistan’a özgü mis koku daha az hissediliyor.

Delhi Rehberi:

Mistik Delhi

Delhi birçok inanıştan insanın barış içinde yaşadığı bir şehir. Bu inanışlara ev sahipliği yapan ibadet yerlerini ziyaret etmek de Delhi’de yapabileceğiniz en keyifli şeylerden biri.

Swaminarayan Akshardham: Yapımı 5 yıl içinde tamamlanan ve sizi Hindistan tarihinde derin bir yolculuğa çıkaran Hindu tapınağı. Beni bütün Hindistan’da en çok etkileyen yapılardan bir tanesi. Etkileyici mimarisi huzur veren bahçelerinin yanı sıra Hindistan’ın ve tapınağın geçmişi hakkında hazırladıkları gösterilerle de bir cazibe merkezi haline gelmiş Akshardham. En az yarım gün ayırın, hiçbir şey yapmasanız da bahçesindeki havuzun kenarında oturup huzur bulmak için ideal.

İçeriye kesinlikle hiçbir elektrikli cihaz alınmadığı için maalesef fotoğraf çekmek mümkün değil.

Gurudwara Bangla Sahib: Şehrin en güzel en huzurlu Sikh Tapınağı. Delhi’nin merkezi olan CP’de bulunan bu tapınağa girerken kadın-erkek başınızı bağlamanız gerekiyor. İçinde sürekli ilahilerin okunduğu altın kubbeli binası ve binayı çevreleyen havuzu ile bu tapınak da huzur aşılayacak.

Buraya giderseniz başlarına taktıkları sarıklardan ayırt edebileceğiniz bir Sikh’e tapınağın hikâyesini sormanızı tavsiye ederim. Çok yardımsever ve konuşkan olan size seve seve tapınakta bir tur attıracaktır.

Jama Masjid: Babür İmparatoru Şah Cihan’ın yaptırdığı (hani eşi Begüm Han için Tac Mahal’i yaptıran) hala Hindistan’ın en büyük camisi olma özelliği taşıyan yapı. Jama Masjid çok büyülü bir mimariye sahip olan bir yapı fakat Hindu ve Sikh tapınakları kadar iyi yönetildiği maalesef söylenemez. Giriş resmi olarak ücretsiz ama kapıda turiste benzettiklerinden ayaküstü para koparmaya çalışan insanlar var. Cuma namazı saatlerinde inanılmaz bir kalabalık oluyor. İbadet için değil de turist olarak gidecekseniz cuma günü gitmenizi tavsiye etmem.

Lotus Temple: Lotus çiçeği şeklinde inşa edilmiş, Bahai dini tapınağı. Bahai dinine göre bütün dinler tanrı önünde eşit ve Bahai tapınakları ibadet için herkese açık. Çok etkileyici bir mimariye sahip. Tüm tapınaklarda olduğu gibi buraya da ancak ayakkabılarınızı çıkardıktan sonra girebilirsiniz. İçeride kabaca hiçbir şey yok, o nedenle içeride sessizlik içinde oturmak ya da meditasyon yapmak turistik ajandanızda yoksa içeriye bir bakıp çıkmak girmek için kapı önünde beklemenizi tavsiye etmem.

Romantik Delhi

Birçok gezginin hayalinde Tac Mahal’i ziyaret etmek vardır. Peki, size Tac Mahal’in Delhi’de bulunan Humayun’un Mezarı’ndan esinlendiğini söylesem. Hikâyeleri bile benzer aslında: Ölmek üzere olan Babür imparatoru Humayun eşine rüyasında öldüğünü ve çok güzel ferah bahçelerin ortasında muhteşem mimarili bir yapının olduğu cennet bahçesine gittiğini anlatmış. Humayun’un kısa sure sonra ölmesiyle, onu çok seven eşi imparatorun rüyasında anlattığı cennet bahçesini ve bütün detaylarıyla ortada yer alan yapıyı inşa ettirip eşinin mezarını yapının ortasına koydurmuş.

Humayun’un Mezarı’ndan sonra inşa edilen Tac Mahal ise daha sonraki Babür İmparatoru Şah Cihan’ın ölen eşi Begüm Han’ın mezarı olarak inşa edilmiş. Birebir Humayun’un Mezarı’ndan esinlenilen Tac Mahal’in kenarındaki sütunlar ve beyaz rengi hariç bu binanın aynısı olduğunu söyleyebilirim.

Eski Delhi    Old Delhi ne yapılır

Red Fort (Lal Quila): Yine yine Babür İmparatoru Şah Cihan döneminde inşa ettirilen saray ve kaleden oluşan yapı UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alıyor. Kumtaşından yapılan yapı hafif kırmızı renkte olduğu için Red Fort adını almış. Yamuna nehrinin kıyısında yer alan göz kamaştırıcı bir saray da şehrin hayhuyundan uzak huzurlu bir yer.

Chandni Chowk: Eski Delhi’nin merkezinde yer alan şehrin en egzotik en ucuz alışveriş noktası. Tekstilden baharata, etnik takılardan hediyelik eşyalara kadar birçok ürünü buradan pazarlık yeteneğiniz varsa yok paraya satın alabilirsiniz. Ama eliniz çantanızda gözünüz de tamamen açık olsun zira Eski Delhi’nin en cafcaflı yerindesiniz. Sokak yemeklerini tatmak için de güzel bir nokta ama ben 2 gün gıda zehirlenmesinden hastanede yatmış biri olarak sakın diyorum…

Yeni Delhi    New Delhi’de gezilecek yerler

Yeni Delhi, Delhi’nin İngiliz kalan yüzü. Bu nedenle İngiliz mimarların eserlerine bol bol rastlayabilirsiniz. Bunların en ünlüsü de Edwin LUTYENS. LUTYENS’in tasarımları sonucunda Yeni Delhi’nin ünlü Rajpath Bulvarı, bulvarın başlangıç noktasına dünyanın en büyük parlamento binası olan Rashtrapati Bhawan sonuna da İngiliz savaşlarında ölen Hintli askerlerin anısına India Gate inşa edilmiş. Bütün eserler çok etkileyici bir mimariye sahip. Delhi’ye kadar gidip de görmemek olmaz.

Yeni Delhi’nin diğer bir önemli atraksiyonu kentin en önemli meydanı olan Connaught Place (CP). CP at nalı şeklinde tasarlanmış ilginç bir meydan. Etrafında birçok modern restoran ve dükkanları barındırıyor. Yanlız burada çok çok dikkatli olmakta fayda var çünkü kentin en kalabalık noktalarından bir tanesi.

CP’den yürüme mesafesinde olan Janapath Bazaar’a hediyelik alışverişi rengârenk seçenekler sunan mekânlarından. Alışveriş çılgınları için diğer seçenekler ise Dilli Haat, Sarojini Nagar ve Lajpat Nagar. Bu pazarlardan Hint tarzında giysiler, ipek dokuma şallar geleneksel, Hint takıları ve daha birçok geleneksel ürünü satın alabilirsiniz. Değerli taşlara ve deri ürünlere meraklı iseniz gitmeniz gereken yerin ismi Yashwant Palace…

Delhi’de Yemesem Olmaz: Delhi’de Yemek 

Hint mutfağı doğru yerde, temiz koşullarda tattığınız sürece çok leziz. Ben çok dikkatli olmama rağmen ufak bir zehirlenme vakası geçirdiğim. Size tavsiyem sokakta satılan yiyecek-içecek hiçbir şeye bulaşmayın. Ama oralara kadar gidip de Hint yemeği yemeden dönmek olmaz! Temiz ve leziz Hint yemeği için Indian Accent isimli restorana gitmenizi tavsiye ederim. Ben şefin tadım menusunu denedim. Her şey, her şey harikaydı. Biraz turistik bir yer olduğu için yemeklerin yağ ve baharat oranları da düşüktü.

Ama Delhililerin (Onlar kendilerine Delhiites diyorlar) gittiği lokal restoranlara gitmek niyetindeyseniz – ki hiç tavsiye etmiyorum- CP etrafındaki restoranlar genelde temiz ve çok fazla seçenek var. Ama Delhi’de bulacağınız kozmopolit Hint Yemekleri, Türk damak tadına göre oldukça yağlı ve baharatlı. Dolayısıyla Türkiye’de ve diğer Avrupa ülkelerinde tadabileceğiniz Hint yemeklerine maalesef benzemiyorlar.

Delhi’de Dolandırılmak = Kaçınılmaz Son Delhi Güvenli Mi?

17 milyon nüfuslu, karmakarışık bir metropol olan Delhi’de her adımda çok dikkatli olmak lazım. Uçağınızın indiği andan itibaren havaalanında mücadeleniz başlayacak. Yanınıza gelip otelinizin yandığını size başka otele götürebileceklerini söyleyenler, sahte üniforma ile yanınıza gelip yardım teklif edenler olabilir. Bu insanları kesinlikle dinlemeyin.

Taksiye, sokak satıcılarına Hindistan normallerinin üzerinde para vermek ülkenin biraz masum hınzırlıklarından. Zaten Delhi ulaşım bakımından çok ucuz olduğu için verdiğiniz fazla paralar içinizi acıtmayacaktır. Burada kilit nokta gideceğiniz yolun uzaklığını bilmek ve pazarlık yapmak. Şoförle anlaşırsanız bütün gün 600-700 rupiye (30-35 lira) size bütün gün gittiğiniz yerlerde eşlik etmesini de sağlayabilirsiniz.

Ben 3 aylık Delhi maceram boyunca taksilerin en yakın alternatifi “Tuktuk” denilen ulaşım araçlarını kullandım. İlk bakışta kaotik Delhi trafiğinde süzülen bu bisikletten bozma araç tehlikeli gibi görünebilir. Ama Tuktuk hızlı ve ucuz oluşuyla (4-5 km bir yol yaklaşık 2 lira) benim ilk tercihim haline geldi.

Delhi’ye Gitmeden Önce Mutlaka:

Hindistan’ı anlamak gezdiğiniz yerlerden daha fazla zevk almak için Mohandas K. GANDHI’nin hayatını ve Hindistan’ın bağımsızlık mücadelesini anlatan 1982 yapımı “Gandhi” isimli filmi izleyin. Delhi ziyaretini sırasında da Gandhi Müzesi ve Gandhi’nin küllerini yakan ateşin hala sönmediği Gandhi Memorial’ı ziyaret etmeyi unutmayın.

Delhi ve Ötesi

Yukarıda saydıklarım birkaç günlük bir turistik programa sığdırabileceğiniz şeyler ama daha fazla vaktiniz varsa mutlaka Delhi’nin en hip mekanı Hauz Khas’taki kafelerde insanları izleyin, ister 1700lerde kurulan astronomik gözlemevi Jantar Mantar’ı ziyaret edin, ister Vipassana Meditasyon Merkezine uğrayıp 10 günlük programlarına katılın ya da bir günlüğüne bu mistik havayı içinize çekin ister Ulusal Müze’de 5000 yıllık Hindistan tarihinde bir yolculuğa çıkın… Delhi size bu ve bunun gibi birçok seçenek sunuyor.

Ama unutmayın, Hindistan gibi Delhi de kendini yavaştan sevdirir….

Hindistan’a doyamadıysanız Lousalome’nin GOA Rehberi’ne buradan ulaşabilirsiniz…