Dijitalin karanlık yüzü olarak nitelendirilen dijital tükenmişlik, dijital cihazlarda ve dijital ortamlarda çok sık zaman geçirmenin sonucunda oluşan ve beraberinde kaygı, stres, yıpranma ve ilgisizlik duygularını arttıran bir sorun. İnsanları birbirine bağlı hale getiren teknoloji ve insanları iş, bilgi akışı için bilgisayarlara, akıllı telefonlara ve tabletlere güvenmeyi zorlayan pandemi, tükenmişlik riskini oldukça arttırıyor.

Dijital Tükenmişlik: Pandemi ile Büyüyen Bir Sorun

Tükenmişliğin artmasıyla 2019 yılında harekete geçen Dünya Sağlık Örgütü (WHO) bu durumu sağlık durumunu etkileyebilecek bir mesleki deformasyon olarak tanımlar. Yapılan çalışmalar sonucunda günün yedi, sekiz saatini ekranlara bakarak geçiren kişilerde dijitale bağlı aşırı yüklenmeden kaynaklanan yorgunluk ve depresyon görüldüğü gözlenerek dijital tükenmişliğin ne kadar yaygın hale geldiğini gösteriyor.  Pandemi ile birlikte büyüyen bir sorun haline gelen dijital tükenmişlik ile ilgili yapılan bir ankette bireylerin % 69’unun tükenmişlik belirtileri gösterdiğine ulaşılıyor. Pandemi ile artan bu yorgunluklar gün boyu aynı yerde oturup aynı ekrana bakarak zaman geçirildikten sonra ortaya çıktığı yönünde.

Dijital tükenmişlik herkesi etkileyebilir. Bununla birlikte dijital tükenmişlik sorunu, dijital cihazlarda çok fazla zaman geçirmekten kaynaklanan yorgunluk, kaygı, depresyon ile ilgilidir. Bunun sonucunda insanlar uyku bozuklukları yaşayabilir, enerjileri günden güne azalabilir, işe olan ilgisini kaybedebilir; baş ağrıları artabilir, fiziksel rahatsızlıkları artabilir ve halsizleşebilir.

Başa Çıkma Yöntemleri

Teknoloji, internet çağı ve pandemi sürecinde dijital tükenmişlik ile mücadele etmek pek kolay olmasa da uygulanabilecek bu beş adım ile dijital tükenmişlik sorunuyla başa çıkmak ve dijital deneyiminizin kontrolünü kolaylaştırmak mümkün.

Belirli Saatlerde Yanıt Verin

Yaptığınız iletişimlerin tümü acil değildir. Hatta birçoğu bekleyebilir. Bu aciliyet duygusu insanlarda endişe yaratabilir ve bunalmış hissetmelerine neden olabilir. Böyle durumlarda mesajlara hemen yanıt vermeyin. Bu duyguyla başa çıkmak için günün belirli saatlerini mesajlarınızı ve e-postalarınızı yanıtlamaya ayırın. Ek olarak otomatik e-posta yanıtını ayarlayabilirsiniz.

E-postanızı Kontrol Etmeyi Bırakın

Gün boyu iletişim halinde olmanızı sağlayan telefon ve bilgisayarınızı mesai bitiminde bırakıp e-posta için gelen bildirimleri kapatarak gerçek iletişim halinde olmaya ne dersiniz? Akşam yemeği yerken veya film izlerken telefonunuzu uzaklaştırmayı deneyin. Uykuya geçmeden önce e-postanızı kontrol etmeyin. Bunun yerine rahat bir gece uykusu alın.

Telefonunuzu ve Bilgisayarınızı Gözden Geçirin

Telefondan uzak durmaya çalışmak epey zor olsa da dikkatinizi dağıtan bildirimleri kapatın ve gerekli olanları günlük programınıza göre ayarlayın. Sizin için en faydalı olan uygulamaları telefonunuza indirin. Telefonunuzu bir kenara koyarak kendinize zaman ayırarak keyfini çıkarın. Bununla birlikte gününüzü huzurlu geçirmek için bilgisayarınızı, tabletinizi gözden geçirin ve gerek görmediğiniz uygulamaları silin. 

Rutinlerinizi Belirleyin

Sabah ve öğleden sonra rutinlerinizi belirleyin. Evden çalışma halinde işe gidip gelme zamanının ortadan kalkması ile günlük aktiviteleriniz için belirli zaman çizelgeleri oluşturmayı deneyin. Kendinize vakit ayırırken iş için kullandığınız bilgisayarınızdan uzaklaşın ve telefonunuzun kullanımını minimuma indirin. Sosyal medya araçlarını kendi ihtiyaçlarınıza ve yaşamınıza göre düzenleyin. Bir süre çevrim dışı kalmak rahatlamanıza ve iyileşmenize yardımcı olacaktır.

Vücudunuzu Harekete Geçirin

Gün boyu ekran önünde oturmak sizi fiziksel ve zihinsel olarak zorlayabilir. Boyun ve sırt ağrıları yaşayabilir, iyi bir gece uykusu almakta zorlanabilirsiniz. Şimdi harekete geçerek duruşunuzu düzeltin, kaslarınızı gerin. 10 dakika bile olsa evin içinde yürüyün veya telefonunuzu evde bırakarak dışarıda yürüyüş yapmaya çıkın ve zihninizi serbest bırakın.

Kapak Fotoğrafı: Anna Tarasevich

İlginizi çekebilir: Melis Esin’den Duyarlılığa Yönlendiren Uygulamalar