1 Aralık; Dünya AIDS Günü. Eğer HIV ve AIDS hakkında yeterince bilginiz olmadığını düşünüyor veya Türkiye’de nerede HIV testi yaptırabileceğinizi merak ediyorsanız bu konuya biraz zaman ayırın. Yazının sonunda bir de etkinlik önerimiz var.

Dünya AIDS Günü Nedir?

Pozitif Yaşam Derneği’nin 2015 verilerine göre dünyada 36.9 milyon kişi, Türkiye’de 12 bin kişi HIV ile yaşıyor; Dünya Sağlık Örgütü’nün 2015 verilerine göre ise HIV pozitif kişilerin %60’ından fazlası HIV ile yaşadığından habersiz. Bu konuda yeterli bilinci sağlamak amacıyla Dünya Sağlık Örgütü, 1994 yılında HIV (İnsan Bağışıklık Yetmezlik Virüsü) enfeksiyonları ve AIDS’e (Edinilmiş Bağışıklık Yetmezliği Sendromu) karşı yürütülen çabalara olan destek, katılım ve işbirliğine küresel çapta dikkat çekmek amacıyla 1 Aralık’ı Dünya AIDS Günü ilan etmiş durumda.

HIV ve AIDS Hakkında Yanlış Bilinenler

_HIV, öpüşme, aynı kaptan yiyip içmek, aynı sofrada yemek yemek, aynı tuvaleti kullanmak, aynı ortamda bulunmak, aynı eşyalara dokunmak ya da el ele tutuşmak gibi yollarla bulaşmaz. HIV’nin bulaşmasının üç yolu, korunmadan cinsel ilişkiye girmek, kan yolu (ortak enjektör kullanmak vb.) ve anneden bebeğe (doğum ve süt yoluyla) olarak sıralanır.

_Birçok yanlış söylem yerine parantez içlerindeki doğru kullanımları tercih etmelisiniz: “HIV virüsü” (HIV), “HIV mikrobu” (HIV), “AIDS hastalığı” (HIV), “AIDS hastası” (HIV ile yaşayan / AIDS ile yaşayan), “AIDS’li” (HIV Pozitif kişi), “HIV’li” (HIV Pozitif kişi)”.

_HIV yalnızca eşcinsel erkeklerde değil, cinsel yönelimi ve cinsiyeti fark etmeksizin her insanda görülebiliyor. Üstelik yansıtıldığının ve bilindiğinin aksine Türkiye’de HIV’nin eşcinsel korunmasız cinsel ilişki yoluyla bulaşmasının oranı %15 iken, heteroseksüel korunmasız cinsel ilişki yoluyla bulaşma oranı %40.

_HIV artık küresel bir salgın değil, Dünya Sağlık Örgütü 2030 yılında yeni HIV enfeksiyonlarının oranının %0’a indirilmesini hedefliyor. Fakat ABD ve Avrupa’da HIV oranı azalırken, ne yazık ki örgütün verilerine göre 2004-2013 yılları arasında Türkiye’de yeni HIV enfeksiyonları %467 oranında artış göstermiş.

_1990’lardakinin aksine, HIV enfeksiyonunun artık tedavisi var ve HIV ile yaşayanlar artık yaşamlarını önemli ölçüde bir kısıtlama olmaksızın sürdürebiliyorlar. Bunun en önemli koşulları erken tanı ve tıbbi bakım altına girmek. Erken tanı için test yaptırmaktan ve test öncesi danışmanlık almaktan çekinmeyin.

Unutmayın, cinsel ilişki sırasında korunun ve düzenli olarak HIV testi yaptırın!

Türkiye’de Ücretsiz HIV Testi Yaptırabileceğiniz Klinikler

İstanbul’da Şişli Belediyesi Sağlık İşleri Müdürlüğü binasında uzun yıllardır hafta içi her gün (17:00 – 20:00 saatleri arasında LGBTİ+’lara yönelik) sağlık-danışmalık hizmetinin yanı sıra ücretsiz ve anonim HIV ve hepatit testi yaptırma imkanı sağlanıyor.

Ankara’da Çankaya Belediyesi Halk Sağlığı Merkezi, 1 Aralık 2016’dan beri ücretsiz ve anonim HIV testi hizmeti veriyor. Başvuran kişiler Salı ve Perşembe günleri 09:00 – 20:00, Çarşamba günleri ise 09:00 – 17:00 saatleri arasında hizmetten yararlanabiliyor.

İstanbul’da Beşiktaş Belediyesi Sağlıklı Yaşam Merkezi de, Temmuz 2017’den beri hafta içi her gün 9.30-17.00 saatleri arasında anonim ve ücretsiz HIV testi ve danışmanlık hizmeti veriyor.

İzmir Konak Belediyesi Gönüllü Danışmanlık ve Anonim HIV Test Merkezi, Mayıs 2018’den beri hafta içi her gün 8:30 – 17:00 saatleri arasında ücretsiz ve anonim danışmanlık ve test hizmet veriyor.

Mersin Büyükşehir Belediyesi Kliniği ve Aile Danışma Merkezi, Haziran 2018’den beri HIV hakkında ücretsiz ve anonim danışma ve test hizmeti veriyor. Merkez, Pazartesi ve Çarşamba günleri 08:00 – 17:00; Salı ve Perşembe günleri ise 08:00 – 20:00 saatlerinde açık.

Bursa Nilüfer Belediyesi de Toplumsal Eşitlik Merkezi‘ndeki Gönüllü Test ve Danışmanlık Merkezi ile ücretsiz ve anonim test imkanı sağlayan belediyeler arasına en yeni ekleneni oldu. Merkez, hafta içi her gün 8:00 – 18:00 saatleri arasında hizmet veriyor.

HIV ve AIDS hakkında daha fazla bilgi, ücretsiz ve anonim test yaptırabileceğiniz daha fazla imkan ve çeşitli danışmanlık hizmetlerine ulaşmak için Pozitif Yaşam Derneği’nin websitesini ya da birliktehivdengucluyuz.com adresini ziyaret edebilirsiniz.

Etkinlik Önerisi: Buradayım! III

Pera Film, iki yıl önce Dünya AIDS Günü için Buradayım! başlıklı bir program sunmuş, gösterim programında 2017’nin en iyi LGBTİ+ temalı filmlerinden 120 battements par minute / 120 BPM’in yanı sıra belgeseller ve sanatçı videoları da yer almış, program geçtiğimiz yıl da Pedro Almodóvar’dan Derek Jarman’a uzanan bir film seçkisiyle devam etmişti. 1 – 14 Aralık 2019 tarihleri arasında üçüncü kez gerçekleşecek Buradayım! gösterim programında bu yıl, AIDS/HIV konularında farkındalığı arttırmaya amaçlayan çağdaş sanat organizasyonu Visual AIDS’in yedi kısa filmlik seçkisinin yanı sıra 80’lerden günümüze birçok sanatçının ürettiği video işleri, kısa deneysel ve belgesel filmler yer alıyor.

İlginizi çekebilir: Gökkuşağı Filmleri: En İyi LGBTİ+ Temalı Filmler

Kaynaklar: Pozitif Yaşam Derneği El Kitabı, Dünya Sağlık Örgütü 2015 verileri, Yeditepe Üniversitesi, Türkiye Aile Sağlığı ve Planlaması Vakfı “Güvenli Cinsellik” El Kitabı, Birlikte HIV’den Daha Güçlüyüz (http://birliktehivdengucluyuz.com/)