Beslenme konusuna bakışımız zamanla farklı öncelikler çerçevesinde şekilleniyor. İnsani bir güdü olarak yalnızca doymak ya da lezzetli bir şeyler tüketmenin ötesinde sağlık, çevre duyarlığı, etik nedenler gibi pek çok etken beslenme biçimimize dair aldığımız kararları etkiliyor. Farkındalıkla beslenme kavramının artık “yemek yerken anda kalın” gibi bireysel tavsiyelerin ötesine geçip kolektif bir bilinci ifade etmesinin vakti geldi.

Daha az et tüketmek, tümüyle vegan ya da vejetaryen beslenmek, atıksız mutfak ilkelerini benimsemek gibi yaygınlaşan eğilimler, hem etik hem de iklim krizine yönelik farkındalıktan besleniyor. Okullardaki eğitimde edinmediğimiz bu bilgileri edinmek ve çeşitli pratikleri günülk yaşama dahil etmekse özel bir araştırma ve çaba gerektiriyor. İşte şef Xanty Elías’ın “Children Eat The Future” projesi gibi girişimler de bu konuda bizlere yardımcı olmayı hedefliyor.

Farkındalıkla Beslenmeye Yönelik Projeler

Children Eat The Future (Sağlıklı Beslenme)

Basque Culinary World Prize 2021’in sahibi şef Xanty Elías’ın girişimi Children Eat The Future, gelecek nesilleri sağlıklı beslenmeye dair bilgilendirmeyi hedefliyor ve “çocukların gastronomi hafızasının yeme-içme endüstrisinin eline bırakılmaması gerektiği”ni savunuyor. 

Elías, çocuklarda obezite, diyabet ve diğer rahatsızlıkların arttığını ve kendisi de çocukken bunları deneyimlediği için bunların sosyal sorunlar nedeniyle ortaya çıktığını bildiğini söylüyor. Programın hedeflerinden bir tanesi, gastronomiyi sınıfta öğrenilen konular arasına eklemek. Bunun için de çiğ sebze ve meyveleri denenmesi, çeşitli çiftliklerin ziyaret edilmesi gibi besinlerle ilişkiyi güçlendirmeye yönelik bazı etkinlikler planlanmış. Çocuklara sürdürülebilir ve sağlıklı beslenmeye dair eğitimler verilmenin yanı sıra geleneksel Endülüs yemek tarifleri veriliyor ve bunların nasıl uygulanabileceği anlatılıyor. Ayrıca şefler okulları ziyaret ediyor ve atölyeler düzenliyor.

Why Waste? (Yiyecek Atıkları)

Her yıl 286 milyon ton makarna, pilav, ekmek ve mısır gevreğinin ziyan olduğunu biliyor muydunuz? Fine Dining Lovers‘ın “Why Waste?” başlıklı yeni video serisinde şef Massimo Bottura, izleyicilere yiyecek atıklarını nasıl azaltabileceklerini ve artan yiyecekleri nasıl lezzetli yemeklere dönüştürebileceklerini gösteriyor. Seriye konuk olan bir diğer isim Francesco Vincenzi ise ekmeği bir havluya sararak  daha uzun süre saklamak, fazla ekmeleri blenderdan geçirip alt aya kadar saklayabilmek gibi çeşitli ipuçlarını paylaşıyor.

Grand Dishes (Yemek Kültürü Mirası)

Anastasia Miari ve Iska Lupton’ın kendi büyükannelerinden aldıkları ilhamla yola çıkarak hazırladıkları Grand Dishes’da dünyanı farklı yerlerinden 70 büyükannenin yemek tarifi yer alıyor. Kitapta tariflerin yanı sıra tarif sahiplerinin resimleri, yaşam öyküleri, özenle çekilmiş portre fotoğrafları ve yalnızca büyükannelerin bilgiliğinden edinilebilecek görüşler de yer alıyor. Gazeteci Miari ve aşçı/kreatif direktör Lupton bu kitap için dört yıllık süre boyunca Küba’dan Corfu’ya, Moskova’dan New Orleans’a pek çok yeri seyahat ederek büyükannelerle mutfağa girip onların tariflerini hayat hikayelerini topluyorlar. Kitapta yer alan tarifler ise beş ana kategoriye ayrılıyor: çorbalar/ garnitürler, sebze yemekleri, balık yemekleri, et yemekler, ve tatlılar.

Kapak Fotoğrafı: basqueculinaryworldprize.com

İlginizi çekebilir: Gastro Magger’dan Gıda Sektöründe İleri Dönüşüm