Bugünden sadece bir yüzyıl önce “okuryazar” olmak dünyaya uyum sağlamak için yeterli olabiliyordu fakat ulaşabileceğimiz haber kaynaklarının sayısının artması ile “medya okuryazarlığı”, sosyal medyanın yükselişi ile “dijital okuryazarlık” ve pandeminin ardından “sağlık okuryazarlığını” da öğrenmemiz gerekti. Peki, sizce bugünün dünyasında hayatta kalacak veya etrafımıza uyum sağlayacak kadar bilmek yeterli mi? Sonuçta “hayatta kalmak” ile “yaşamak” arasında uçsuz bucaksız bir fark var. O zaman hadi gelin, yaşadığımızı hissettiğimiz anları hayatımızın her alanında deneyimleyebilmek adına Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi’ndeki en üst kata artık çıkalım! Nasıl mı? Tabii ki kendimizi gerçekleştirmek için ihtiyacımız olan en temel bilgi Finansal Okuryazarlık ile!

Pazarlama danışmanı Chris Brogan, “Yatırımda hedefi daha çok para kazanmak değil; hayallerine göre belirlediğin bir hayatı yaşayabilmek oluşturuyor.” diyor. Maslow’un İhtiyaç Hiyerarşisi’ne göre düşündüğümüzde güvende olma ihtiyacımızı karşılayan yatırımların, tabii ki kendimizi gerçekleştirebilmek adına bize sağladığı olanaklar da bulunuyor. Bu bahsettiğimiz olanaklar; belki sizin için yatırım kazançlarınız sayesinde kendinize ayırabildiğiniz zaman belki de sevdikleriniz ile paylaşabileceğiniz yeni anıları yaratabilme gücüne sahip olmak anlamına geliyor. Fakat kendimizi gerçekleştireceğimiz yatırımlar için bize sorarsanız dünyanın en önemli yatırımcılarından Warren Buffett’ın “Ne kadar öğrenirsen o kadar çok kazanırsın.” sözünü dinlemekte fayda var. İşte tam da bu sebeple finansal okuryazarlık hakkında bütün detayları radarımıza alıyoruz.

İlginizi çekebilir: Odea’dan Warren Buffett

Finansal Okuryazarlık

Finansal okuryazarlık, bir kişinin finansal konular hakkında sahip olduğu bilgileri ve yetenekleri kapsıyor. Bütçe, tasarruf, yatırım, borç, emeklilik ve finansal planlama, risk ve kredi yönetimi, tüketici hakları gibi konularda bilgi sahibi olmayı gösteren finansal okuryazarlık, bireyler için ekonomik güvenliklerini sağlamak ve geliştirmek; ülkeler için ise ekonomik kalkınmayı başlatmak ve sürdürülebilir kılmak adına kritik bir rol oynuyor. Her ne kadar finansal okuryazarlık dediğimizde birçoğumuzun aklına yalnızca bankacılık veya girişimcilik gibi alanlarda çalışan kişiler gelse de aslında finansal okuryazarlık, kariyer fark etmeksizin daha iyi bir yaşamın hayalini kuran ve herkesin öğrenmesi gereken temel bilgileri sunuyor. Örneğin FINRA’nın Amerika’da gerçekleştirdiği bir araştırmaya göre finansal okuryazarlığa sahip kişiler gelirlerini daha doğru harcayabiliyor, emeklilik fonu açıyor ve acil durumlar için birikim fonları oluşturuyor. Özellikle maaşlı gelirlerimizin, istediğimiz hayatın kapılarını kolayca açamadığı günümüzde, hepimizin sıklıkla başvurduğu yatırımlar için finansal okuryazarlık yalnızca entelektüel bir bilgiyi değil; bir gerekliliği de simgeliyor.

Finansal Okuryazarlığın Beş Prensibi

Öncelikle finansal okuryazarlığın yalnızca “parayı kontrol edebilme” yeteneğinden daha fazlası olduğunu söylememiz gerekiyor. Finansal okuryazarlık, kişisel finans yönetiminin karmaşık görünen dünyasını anlayabilmemizi ve geleceğe dair finansal hedeflerimizi belirlememizi sağlıyor. Finansal kararlar vermemize yardımcı olacak beş prensibi açıklıyoruz!

Kazan: Finansal okuryazarlığın temelini “kazanma” anlayışı oluşturuyor dersek sanıyoruz ki şaşırmazsınız. Gelir kazanabileceğimiz alanların sayısını arttırabilmek ise finansal istikrar ve büyüme için önemli. Bu noktada benimseyebileceğiniz stratejiler arasında; kariyeriniz ve yatırım hakkında daha fazla eğitim almak ve deneyim kazanmak, maaşınız veya sattığınız ürünlerin değeri konusunda karşınızdaki kişi ile pazarlık yapmaktan çekinmemek ve yeteneklerinizi farklı finansal gelirlere çevirebileceğiniz yaratıcı ek işler bulmak yer alıyor. Bizim yatırım hakkında daha fazlasını öğrenmek isteyenler için önerilerimiz; Odeabank’ın Akademi’O içerikleri ve Yatırım Odaklı Podcast ile finansal okuryazarlık hakkında hem güncel hem de temel bilgileri takip etmek.

İlginizi çekebilir: Odea’dan Yatırım Odaklı Podcast

Biriktir & Yatır: Gelir elde ettikten sonra finansal okuryazarlıktaki ikinci prensibi geleceğimizi güvence altına almak adına başvurduğumuz tercihlerimiz oluşturuyor. Birikim hesaplarının öne çıktığı bu prensipte bireylerin gelecekte ansızın karşılaşabilecekleri bir duruma hazırlıklı olmaları ve hayalini kurdukları bir planı gerçekleştirmeleri merkeze alınıyor. Bu prensibin önerileri arasında; beklenmedik bir duruma hazırlıklı olabilmek adına üç ile altı ay arası yaşam giderlerini karşılayabilecek bir acil durum fonu oluşturmak, her ay harcamalarını ve gelirlerini takip ederek düzene almak ve farklı yatırım alanları ile ilgili bilgi edindikten sonra uzmanlar ile finansal hedeflerine uygun bir yatırım rotası oluşturmak yer alıyor.

Koru: Gelir elde edip bu gelirleri geleceğimizi güvence altına alacak şekilde değerlendirdikten sonra sıra elimizdekileri korumaya geliyor. Finansal iyiliğimiz adına almamız gereken önlemleri kapsayan bu prensipte özellikle emeklilik fonu öne çıkıyor. Ayrıca bu prensip, sigorta yaptırmamız ve kimlik hırsızlığına dair önlemler almamız gerektiğinizi bize bir kere daha hatırlatıyor.

Harca: Dürüst olalım kariyerimizde ve yatırımlarımızda ilerlerken kendimizi gerçekleştirmek ve güvende hissetmek en önemli ihtiyacımız olsa da kazandıklarımızı harcamak da istiyoruz. Her ne kadar Warren Buffett gibi senelerce aynı kapaklı telefonu kullanacak veya Steve Jobs gibi dolabımızda yalnızca birkaç siyah kazağımız olacak kadar minimalist bir hayat yaşamamız gerekmese de bilinçli harcamalar yapmamız finansal okuryazarlığın önemli bir prensibini oluşturuyor.  Finansal okuryazarlık, satın aldığımız ürünlerin miktarındansa uzun zaman kullanabileceğimiz bir kalitede olmasına dikkat etmemiz ve harcamalarımızı app’ler veya farklı araçlar ile takip etmemiz gerektiğinin altını çiziyor.

Borç Al: Finansal okuryazarlığın son prensibi olan “borç” belki de üzerine en çok dikkat etmemiz ve adımlarımızı en bilinçli şekilde atmamız gereken atmamız gereken kritik bir noktayı gösteriyor. Borç, doğru kullanıldığı zaman finansal geleceğimiz için yararlı bir adımı oluştururken yanlış hesaplamalar ile büyük bir sorun oluşturma riskini de taşıyor. Bu noktada uzmanlar borç almadan önce faiz oranlarını, koşullarını ve maddelerini iyi öğrenmemizi tavsiye ediyor. Kredi kartlarımızı bilinçli bir şekilde kullanmak ve borç alımlarında stratejik hamleler belirlemek önem taşıyor.

Uzmanların desteği ve finansal okuryazarlık yeteneklerimiz ile geleceğimiz için daha doğru adımlar atmayı keşfedeceğimiz diğer yazılarımızda görüşmek dileği ile!

Finansal Okuryazarlık yazımızda finansal okuryazarlık için beş temel prensip hakkında bilgi vermeyi amaçlıyoruz. Sitemizdeki bütün içerikler bilgilendirme amacıyla yazılmıştır. İçeriklerdeki bilgiler konusunda konunun uzmanlarına danışmanızı ve önerileri uygulamadan önce bir uzman görüşü almanızı tavsiye ederiz. Yatırım hakkında detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.

***

UYARI NOTU:

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Yatırım yapmadan önce kendi risk ve getiri tercihlerinizi öğrenmeli ve her halükarda söz konusu faaliyetler için yetkili bir kuruluşu ile çalışmanızı ve diğer kaynaklardan faydalanmanızı öneririz. Zira sadece buradaki bilgilerle yatırım yolculuğunuza başlamanız beklediğiniz sonuçları doğurmayabilir. Beklentileriniz kapsamında bir getiri elde edemeyebileceğiniz gibi, risk algınızın üzerinde bir kayıp yaşayabilirsiniz. Buradaki yazılarda yer alan bilgiler, ulaşılabilen ilk kaynaklardan iyi niyetle ve doğruluğu, geçerliliği, etkinliği velhasıl her ne şekil, suret ve nam altında olursa olsun herhangi bir karara dayanak oluşturması hususunda herhangi bir teminat, garanti oluşturmadan, yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla derlenmiştir. İşbu yazılardaki yorumlardan; eksik bilgi ve/veya güncellenme gibi konularda ortaya çıkabilecek zararlardan ve burada yer alan bilgiler dayanarak alınacak yatırım ya da benzeri kararların sonuçlarından Odea Bank A.Ş. ve çalışanları sorumlu değildir.

Kapak Fotoğrafı: Headway – unsplash.com

İlginizi çekebilir: Odea’dan Davranışsal Finans