Haberler

Baharın gelişi ve uzayan günlerle birlikte ekstra gün ışığını değerlendirmek için planlarınız arasında eni bir kitap alıp dışarı çıkmak varsa değerlendirebileceğiniz seçenekler şu şekilde:

İlk Aşk (Gwendoline Riley): Gwendoline Riley’nin Geoffrey Faber Memorial Ödülü’nün sahibi olan kitabı,  çaresizlik ve düşmanlık arasındaki ilişkiyi cesurca mercek altına alıyor. Otuzlarında bir yazar olan Neve, kendisinden yaşça büyük Edwyn’in ilişkisini mercek altına alan İlk Aşk, karakterlerin geçmişlerinde bir yolculuğa çıkarıyor.

Bir Yangının Tarihçesi (Janika Oza): Janika Oza’nın ilk romanı olan Bir Yangının Tarihçesi,  aile geçmişinin gölgesinde yeni bir hayat arayışı içindeki kahramanının Doğu Afrika’nın demiryollarından Kanada’ya uzanan yolculuğunu anlatıyor.

Dijital Toplumun Sosyolojik Teorisi: Bizi Birbirimize Bağlayan Kodlar: Araştırmacı Ori Schwarz’ın dijital toplumun yapıtaşlarını, sosyal ilişkilerin kodlarla nasıl düzenlendiğini ve bireylerin bu yeni ekosistemde nasıl konumlandığını incelediği kitabı,  dijitalleşmenin sosyal dokuyu nasıl şekillendirdiğini mercek altına alıyor. 

Optik Sinir: Arjantinli sanat eleştirmeni María Gainza’nın on bir ressam ve kendi dünyasından, hayatından on bir anı konu edinen romanı Optik Sinir, sanat tarihinden sahneleri, kitabın anlatıcısının yaşamından anlarla eşleştiriyor.

Şehit! (Kaveh Akbar): 2024 yılının en çok konuşulan kitaplarından biri olan ve pek çok otorite tarafından yılın en iyi 10 romanından biri olarak gösterilen Şehit! sadece bir hikâye anlatmakla kalmıyor, okuyucuyu rahatsız edici bir güzellikle sarsarak derin bir sorgulamaya davet ediyor. İran asıllı Amerikalı Cyrus Şems’in şehitlik kavramıyla olan karmaşık ilişkisi üzerinden ilerleyen roman, kimlik, aidiyet, bağımlılık ve sanat gibi evrensel temaları ustalıkla işliyor.

Louvre’un 45 tasarımcı ve modaevi tarafından hazırlanan eserleri içeren yeni sergisinin ardından moda ve sanat dünyası bir sergide daha bir araya geliyor. Victoria & Albert Müzesi (V&A) Nisan ayında başlayacak  “Cartier” sergisiyle, Birleşik Krallık’ta son 30 yılın en kapsamlı Cartier mücevher ve saat sergisine ev sahipliği yapmayı planlıyor.

20. yüzyılın başından itibaren Cartier’nin sanat, tasarım ve zanaatkârlık mirasının evrimini gözler önüne seren sergi, değerli mücevherler, tarihi taşlar, ikonik saatler ve saat mekanizmaları da dâhil olmak üzere 350’den fazla objeyi bir araya getiriyor. Cartier’nin sanatsal ve teknik evrimini üç ana tema etrafında ele alıyor: Markanın yaratıcı kimliği, teknik ustalığı ve görsel mirası. Serginin küratörleri Helen Molesworth ve Rachel Garrahan “Cartier” ile hedeflediklerini şöyle özetliyor: “Bu sergi, Louis, Pierre ve Jacques Cartier’nin, babaları Alfred ile birlikte, Parisli bir aile mücevhercisini dünya çapında tanınan bir isme dönüştüren özgün tasarım, olağanüstü zanaatkârlık ve uluslararası genişleme stratejisini nasıl benimsediklerini keşfedecek. Cartier’nin en ünlü tasarımlarının yanı sıra, daha önce hiç görülmemiş objeleri ve arşiv materyallerini paylaşmaktan büyük heyecan duyuyoruz. Bu unsurlar, mücevher dünyasını şekillendiren ve bugün kendimizi süsleme biçimimizi hâlâ etkileyen bu efsanevi markayı daha derinlemesine anlamamıza katkı sağlayacak.”

İnsan sanatçılar ile yapay zeka destekli sanat arasındaki mücadele tüm hızıyla devam ediyor. Christie’s müzayedenin yakın zamanda gerçekleşecek müzayedesi ise tartışmaların tam ortasında yer alıyor.

3.000’den fazla sanatçı, “yapay zeka sanatının genişliğini ve kalitesini vurgulayan” seçkin eserler satışa sunulacağı belirtilen müzayedenin derhal iptal edilmesi için açık bir mektuba imza attı. 1960’lardan yapay zeka sanatının öncülerinden Harold Cohen’in eserleri, bu alanda teknolojiyle deneyler yapan günümüzün önde gelen sanatçılarının işleriyle birlikte sunulduğu müzayedede Holly Herndon ve Mat Dryhurst, Refik Anadol, Pindar Van Arman ve Sasha Stiles gibi isimler yer alıyor. Öte yandan müzayedenin iptali için imza sunan sanatçılar, satışa sunulması planlanan birçok eserin, telif hakkına sahip eserler üzerinde lisanssız olarak eğitildiği bilinen yapay zeka modelleri kullanılarak üretildiğini vurguluyor. Sanatçılar, bu modellerin ve onları geliştiren şirketlerin insan sanatçıları sömürdüğünü belirterek şu ifadeleri ekliyor: “Bu şirketler, sanatçıların eserlerini izinsiz ve karşılık ödemeden kullanarak ticari yapay zeka ürünleri geliştiriyor ve bu ürünler doğrudan sanatçılarla rekabet ediyor.”

Suudi Arabistan, Oscar’da en iyi müzik aday listesinin Meryl Streep’i, The Lion King, Dune ve The Dark Knight üçlemesi gibi film müziklerinin yaratıcısı Hans Zimmer’dan milli marşının yeni bir versiyonu üzerinde çalışmasını istedi. Zimmer’ınsa projenin “genel hatlarını” kabul ettiği söyleniyor.

Gelişmeyi Suudi Arabistan Eğlence Otoritesi Başkanı Turki Alalshikh, X’teki paylaşımında şöyle duyurdu: “Birçok gelecekteki projeyi konuştuk ve umarım yakında hayata geçer… Bunlar arasında Suudi milli marşının farklı enstrümanlarla yeniden düzenlenmesi de var.”

Dünyanın en büyük petrol ihracatçısı ve İslam’ın kutsal mekânlarına ev sahipliği yapan Suudi Arabistan, ekonomisini petrolden bağımsızlaştırmaya çalışırken kapsamlı bir dönüşüm süreci geçiriyor. Sinema salonlarını yeniden açmak, kadınların araç kullanmasına izin vermek ve 2018’de ilk kez Müslüman olmayan turistleri kabul etmek gibi adımlardan sonra, dönüşüm sürecine tatil köyleri ve 500 milyar dolarlık bir maliyetle çölde inşa edilen futuristik şehir NEOM gibi büyük çaplı projeler eklendi. Bu yenilik sürecinin bir parçası olan marşın orijinal halininse Mısırlı besteci Abdul Rahman Al-Khateeb tarafından yazıldığı ve “Arap fanfarı” tarzında olduğu belirtiliyor. Zimmer ile görüşmeler marşın yanı sıra Suudi Arabistan ilhamlı bir müzikal olan Arabia ve yaklaşmakta olan The Battle of Yarmuk filmi için film müziği projelerini de kapsıyor.

Bir şehre gittiğinizde orda çekilmiş film ve dizilerin lokasyonlarını ziyaret eder misiniz? “Sex and the City” dizisinin hayranları, artık karakter Carrie Bradshaw’ın Manhattan’daki ünlü evinin merdivenlerinde fotoğraf çektiremeyebilirler çünkü tüm zamanların en çok ziyaretçi alan noktalarından biri olan bu merdivenler için evin sahibi Barbara Lorber, New York şehri yetkililerinden, merdivenleri demir bir kapıyla kapatma izni talep etti.

The Guardian’a göre bu adım, yıllardır dizinin ve yan filmlerinin hayranlarının, dizide Sarah Jessica Parker’ın canlandırdığı Bradshaw’ın dairesinin dış mekanı olarak kullanılan West Village’daki ikonik kahverengi taş binanın merdivenlerinde toplanması ve zaman zaman izinsiz girmeleri nedeniyle atıldı. Lorber, 14 Ocak’ta New York Şehri Anıtlar Koruma Komisyonu’na yaptığı başvuruda, binasının girişine erişimi kısıtlamak amacıyla merdivenlerin altına demir bir kapı yerleştirme isteğini açıkladı. Yıllar içinde, evin önündeki merdivenler, günün her saati fotoğraf çeken, yüksek sesle konuşan ve sosyal medyada paylaşımlar yapan ziyaretçilerle dolup taştığını ve bu durumun yaşam kalitesini olumsuz etkilediğini ve demir kapının, hem kendi mahremiyetini korumak hem de komşularının huzurunu sağlamak amacıyla gerekli olduğunu belirtti. Tasarım üzerinde daha fazla tartışma yapılacak olmakla birlikte yetkililer kapı takma iznini vermiş durumda.

Şişli Belediyesi’nin Nâzım Hikmet’in 123. yaşına özel hazırladığı “Şişli’de Bir Nâzım” kitabı edebiyatımızın en büyük ustalarından biri olan Nâzım Hikmet’in hayatının önemli bir bölümünü geçirdiği Şişli’deki yaşantısının izlerinden ilham alıyor. Dünyanın sesine kulak verdiği bu büyük ustanın şiirlerine, senaryolarına, yazılarına ilham olan dönemin Şişli’sinin atmosferini, sanatsal ilişkilerini, dönüşümünü takip etmeye imkan tanıyan eser şairin doğum günü 15 Ocak’ta Cemal Reşit Rey’de yapılacak büyük bir etkinlikle okurlarla buluşacak.

Çocukluk ve ilk gençlik döneminde ailesiyle Nişantaşı’nda yaşayan şairin bu bölgede geçirdiği günleri kitapta kronolojik ve detaylı bir şekilde irdeleniyor. Proje tasarımını Dündar Hızal’ın üstlendiği editörlüğünü Sibel Oral ve Veysel Saltanoğlu’nun yaptığı kitapta Uğur Aktaş, Bahriye Çeri, Gökhan Akçura ve Sevdagül Kasap gibi isimlerin Nazım Hikmet’in Şişli’de geçirdiği farklı dönemlere odaklanan makaleleri bulunuyor.

Alman Mavileri olarak isimlendirilen haritalar üzerinden yeri ilk kez bu kitapla tespit edilen Nişantaşı Sultanisi’nde öğrenim görerek başladığı Şişli hayatının yanı sıra 1930’ların başında Nişantaşı’ndaki İpek Film Stüdyosu’nda geçirdiği yılları Nâzım Hikmet’in günlük yaşamıyla birlikte dönemin kültürel ve toplumsal dinamikleriyle harmanlamasına dikkat çeken kitap hem bir ustanın dönem tanıklığını hem de bir bölgenin tarihini yeniden gözler önüne seriyor. O tarihlerde Nişantaşı, modern İstanbul’un entelektüel ve estetik merkezi olarak yükselirken usta şaire de ev sahipliği yapıyor. Şairin özellikle Valikonağı Caddesi’ndeki uğrak noktaları ve eşi Piraye ile paylaştığı evin de yeri ilk kez tespit edilmiş, şairin üretkenliğinin yaşandığı mekânlar olarak göze çarpıyor.

Neredeyse Cumhuriyet’le yaşıt bir yaşam süren oyuncu, yönetmen ve hoca Haldun Dormen’in uzun ömrüne sığdırdığı fikirleri bir kitaba dönüştü: “Ben Buyum İşte!” Dormen’in hayata karşı takındığı tutumlara, meseleleri ele alış biçimine ve hayat perspektifine ışık tutuyor.

Kültür-sanat gazetecisi Uğur Ugan’ın sorularıyla oluşturulan nehir söyleşi, Dormen’in kendi ağzından hem kişisel hayatına hem de tanıklık ettiği döneme dair içeriden bir anlatı. Haldun Dormen’in 29 yaşındayken kendi tiyatrosunu kurarak başladığı ve bir ömür boyu sürdürdüğü kariyeri bu kitap vesilesiyle bir kez daha açığa çıkıyor. Başarılar, alkışlar, ödüllerle geçen kariyerinin yanı sıra yaşadığı zorluklar ve üstesinden gelme biçimleri Haldun Dormen’in hayata karşı azmini, tutkusunu bir ilham kaynağı olarak kitapta gözler önüne seriyor. Yeni başlayan tiyatrocu adaylarına rehber bir kitap işlevi güden “Ben Buyum İşte!”, Haldun Dormen’in Batılı anlamda müzikali Türkiye’ye getiren kişi olması, tiyatronun kurallarını yeni baştan yazarak sufleyi kaldırması, mizansen olarak selamlamayı getirmesi ve kendisinden sonra gelen birçok ismi mesleğe kazandırması gibi pek çok kıymetli emeğini mercek altına alıyor.

Yeni yıl hedefleriniz arasında daha çok kitap okumak varsa, 2025’in beklenen kitapları sizi bu hedefi gerçekliğe dönüştürmek için motive ederken aynı zamanda farklı ilgi alanlarına hitap edecek zengin bir seçki sunabilir.

We Do Not Part, Han Kang (21 Ocak): Nobel Ödüllü Han Kang’ın, Korece aslından e. yaewon ve Paige Aniyah Morris tarafından yeni çevrilen We Do Not Part adlı romanı, modern Kore tarihinin trajik bir bölümüne derinlemesine bir bakış sunuyor. Kitapta, bir yaralanma sonucu hastaneye kaldırılan Inseon’ın, arkadaşı Kyungha’dan basit bir iyilik (Jeju Adası’ndaki evine gidip çok sevdiği kuşuna bakmak) istemesi konu ediliyor. Ancak Kyungha, adaya vardığında, Jeju Ayaklanması’nın ülkesine ve halkına bıraktığı yıkıcı etkilerle yüzleşmek zorunda kalıyor. Han Kang’ın romanı, tarihsel travmanın ortasında filizlenen dostluğu ürpertici bir şekilde keşfediyor.

Goddess Complex, Sanjena Sathian (11 Mart): Sanjena Sathian’ın ikinci romanı Goddess Complex’in merkezinde önemli bir soru yer alıyor: “Çocuk sahibi olmak ya da olmamak…” Kitabın kahramanı Sanjana Satyananda, çocuk sahibi olup olmama konusundaki anlaşmazlık yüzünden zor durumdaki aktör eşini terk ediyor ve yıllar önce yarım bıraktığı antropoloji tezine ve hayatına devam etmeye karar veriyor. Boşanma işlerini tamamlamaya çalışırken eşinin ortadan kaybolması üzerineyse onu bulmak için fantastik bir yolculuğa çıkıyor. Bu yolculuk, ebeveyn olmayı seçseydi hayatının nasıl görünebileceğine dair ona bir bakış sunuyor.

Accidentally on Purpose, Kristen Kish (22 Nisan): Şef yarışmalarını izlemekten keyif alanların ilgisini çekecek bu kitap Top Chef 10. sezonunu kazandıktan sonra programın sunuculuğunu üstlenen Kristen Kish’in anılarından oluşuyor. Kish, bu ilk kitabıyla mutfakta kazandığı şöhrete giden yolculuğunu anlatıyor ve mutfaktaki ilk günlerinden başlayarak reality şov deneyimlerinin perde arkasını paylaşıyor. Ayrıca, Koreli bir evlatlık olarak Ortabatı’da geçen çocukluğunu ve yetişkinliğinde açılma sürecini ele alıyor. Gerçek tutkusu olan yemek dünyasına yönelmesine yardımcı olan beklenmedik zorluklar ve mutlu tesadüfleri samimi bir şekilde okuyucuyla buluşturuyor.

Matriarch: A Memoir, Tina Knowles (22 Nisan): Beyoncé ve Solange’un annesi Tina Knowles’a hikayesini nihayet anlattığı Matriarch, iki süperstar kızı büyütme sürecini anlatırken, aynı zamanda 1950’lerin Galveston, Texas’ında yedi çocuğun en küçüğü olarak geçen mütevazı başlangıçlarını da detaylandırıyor. Yetenekli bir terzi ve kuaför olan Knowles, kitapta, onu dünyanın en ünlü annelerinden biri yapan yaratıcı riskler, tutkulu aşklar ve ebeveynlik derslerini samimi bir şekilde paylaşıyor.

Atmosphere: A Love Story, Taylor Jenkins Reid (3 Haziran): Daisy Jones and the Six ve The Seven Husbands of Evelyn Hugo gibi son yılların en çok satan kitaplarının yazarı Taylor Jenkins Reid, yeni romanı Atmosphere ile uzaya doğru bir yolculuğa çıkıyor. 1980’lerde geçen hikaye, NASA’nın Uzay Mekiği Programı’na katılan ilk kadınlardan biri olmaya çalışan fizik profesörü Joan Goodwin’i konu alıyor.

Londra Tasarım Müzesi, yönetmen Tim Burton’ın elli yıllık kariyerine ışık tutan, özel koleksiyonlardan ve önemli film stüdyolarının arşivlerinden 600’den fazla objeyi içeren “The World of Tim Burton” isimli sergiye ev sahipliği yapıyor.

Sergi, ziyaretçileri Tim Burton’ın dünyasına davet ederek benzersiz estetiğinin tasarımını keşfetme fırsatı sunuyor. Çoğunlukla sinematik eserleriyle tanınan Burton’ın bir illüstratör, ressam, fotoğrafçı ve yazar olarak üretiminin tüm boyutlarını gözler önüne seriyor ve tasarımcılarla gerçekleştirdiği önemli iş birliklerini de inceliyor. Disiplinler arası bir sanatçı olarak, Burton’ın yaratımları, ortamların ve formatların sınırlarını aşıyor. Sergi de onun sanatında ve filmlerinde sıkça karşılaşılan karakterler ve dünyalarda yer alan tekrar eden görsel temalar ve motiflere odaklanıyor.

Sanatçının kişisel arşivinden derlenen ve sanatçının çocukluğundan günümüze kadar uzanan yaratıcı üretimini temsil eden bu koleksiyon; çizimler, tablolar, fotoğraflar, eskiz defterleri, hareketli görüntü eserleri, heykelsi yerleştirmeler, set ve kostüm tasarımlarını içeriyor ve 21 Nisan 2025 tarihine kadar ziyaret eidlebiliyor.

Spotify, 2024 Yılın Özeti’ni açıklayarak Türkiye’de ve dünyada en çok dinlenen sanatçı, şarkı, albüm ve podcast’leri duyurdu. Sizin “en”leriniz arasında hangileri var.

Yılın “en”lerinin yanı sıra merakla beklenen kişiselleştirilmiş kullanıcı deneyimini de görücüye çıkaran Spotify’ın 2024 Yılın Özeti’ne göre Türkiye’de bu yıl da en çok dinlenen sanatçı Semicenk olurken, en çok dinlenen şarkı Era7capone, Batuflex ve Narco’dan CISTAK oldu.

Onu milyonlarca kez dinleyerek bu yıl da zirveye ismini yazdırmasına vesile olan tüm sıkı hayranlarına özel bir teşekkür videosu da hazırlayan Semicenk’i 2024 boyunca başarılı bir yıl geçiren ve en çok dinlenen Top 10 şarkı sıralamasında üç şarkısıyla birden yer alan Lvbel C5 takip etti. Sezen Aksu yılın en çok dinlenen üçüncü sanatçısı olurken BLOK3 ve UZI ise dördüncü ve beşinci sırada yer aldı. 2024’te rap müzik hakimiyetini sürdürürken; dünya çapında 26,6 milyardan fazla dinlenmeyle Taylor Swift, üst üste ikinci kez Spotify’ın globalde en çok dinlenen sanatçısı oldu. Onu sırasıyla The Weeknd, Bad Bunny, Drake ve Billie Eilish takip etti. 2024’ün en çok dinlenen şarkısı ise Sabrina Carpenter’ın 1,6 milyardan fazla dinlenen hit parçası “Espresso” oldu.