Haberler

Amerika’da yaşayan ve teknoloji ile müzik dünyasında lider iki Türk kadını, Ulku Rowe ve Nisan Ak
tarafından New York’ta kurulan Türk Amerikan Orkestrası (TAO), müziğin evrensel dili aracılığıyla farklı
izleyici topluluklarına ilham vermeyi hedefliyor.

Bu yenilikçi orkestra, 50’nin üzerinde profesyonel Türk ve Amerikalı müzisyenden oluşuyor ve sadece klasik batı müziği değil, Türk müziğinin her çeşidini icra ediyor; konserler ve eğitim programları yoluyla farklı kültürler arasında karşılıklı anlayışı ve saygıyı teşvik eden canlı bir kültür elçisi olmayı amaçlıyor. Amerika’nın farklı bölgelerinde yaşayan 50’den fazla profesyonel Türk ve Amerikalı müzisyeni bünyesinde barındıran TAO, klasik batı müziğinden, Türk halk müziğine, klasik Türk müziğinden çağdaş eserlere uzanan geniş bir yelpazede performans sergilemeye hazırlanıyor. Orkestrada, klasik senfoni orkestralarında yer alan enstrümanların yanı sıra kanun ve ud gibi geleneksel Türk müziği enstrümanları da yer alıyor.

Türk Amerikan Orkestrası’nın repertuarı, Türk bestecilere ait eserlerden oluşuyor. Orkestra ayrıca yurtdışında tanınmış Türk besteci ve aranjörlerin eserlerine de yer veriyor. 2024 Grammy Ödülü adaylığı
sahibi Esin Aydıngöz gibi isimlerin eserleri orkestra tarafından icra ediliyor. Bu çeşitlilik, Türk müziğinin uluslararası alanda tanınmasına ve sevilmesine katkıda bulunuyor. Kâr amacı gütmeyen bir sivil toplum kuruluşu olarak kurulan Türk Amerikan Orkestrası’nın gelirlerin bir kısmı, Amerika’da müzik eğitimi almak isteyen Türk öğrencileri desteklemek amacıyla kullanılmak üzere ayrılıyor. Orkestra’nın ilk konseri 26 Ekim’de New York’ta gerçekleşiyor.

Yakın zamanda seyahat influencer’ı Chloe Jade Meltzer’in viral haline gelen ağır eleştirilerinin odağı ola avangart restoran Mugaritz’in ismini daha önce duymuş muydunuz?

Dünyanın en iyi restoranları listelerinde zirveye yakın olan tüm fine-dining restoranlar arasında Mugaritz bir anomali olarak öne çıkıyor. İki Michelin yıldızına sahip çünkü Michelin müfettişleri burayı doğru bir şekilde nasıl değerlendireceklerini bilmiyorlar… Çünkü Chloe’nin tadım menüsüne 1000 dolar harcadıktan sonra yaşadığı deneyimi hayatındaki “en kötü yemek” olarak tanımladığı bu restoranın şefi Andoni Luiz Aduriz modern gastronominin kurallarını yeniden yazan bir hareket olan elBulli’nin izinden gidiyor. Aduriz’in çalışmaları, yemek ve fine-dining konusundaki önyargılarımızın ötesinde bir yerde duruyor. Onun için lezzet her zaman her ne pahasına olursa olsun sadık kalınması gereken bir ilke değil. Aksine şef isteyerek “iğrenç” olanı paletindeki bir renk olarak kucaklıyor ve Fine Dining Lovers’ın mutfak sanatının kubizmine benzettiği gustosuna dair şunları söylüyor: “Bir şeyi beğenmeniz gerekmiyor, ama yine de onu sevebilirsiniz. Belki de bir restoranda 1000 dolar harcamadan önce, en azından şefin kim olduğunu ve felsefesini bilmelisiniz.”

Aktif kullandığınız elinizi yatay tutup küçük parmağınıza bir bakın. Orta noktasında içe dönük bir kavis görüyor musunuz? Yanıtınız evetse TikTok ünlü ‘phone pinky’ kavramıyla tanışmaya hazırsınız demektir.

Ortalama bir Z Kuşağı üyesi günde yedi saatten fazla telefonunda vakit geçirirken, ortalama bir Y Kuşağı üyesi günde yaklaşık altı saat harcıyor. Hatta bu rakamlar gerçek telefon bağımlıları için düşük çünkü kronik olarak çevrimiçi olanların ekran süreleri günde 10 veya 15 saate kadar çıkabiliyor. Peki yatakta uzandığınız, bankada sıra beklediğiniz tüm bu aşağı kaydırma anlarında desteği küçük parmağınızdan aldığınızı fark ettiniz mi?

TikTok’ta birçok kişi “telefon serçe parmağının” insanlığın bir sonraki evrimi olduğunu espri konusu yapıyor. Gerçekte ise, bu sadece ekleminize fazla yük binmesinden kaynaklanan bir çöküntü. Fizyoterapist Christynne Helfrich “telefon serçe parmağı” telefon kullanımının fiziksel bir yan etkisi olduğunu belirtiyor. Bustle’a verdiği demeçte süreci şöyle açıklıyor: “Telefon serçe parmağı, serçe parmağınızın orta ekleminin, uzun süreli telefon baskısı nedeniyle sapmaya başlaması gibi görünür. Bu durum genellikle telefonun alt kısmı serçe parmağına dayanırken, diğer parmakların telefonu desteklemek için etrafına sarılmasıyla ortaya çıkar, bu da küçük eklem üzerinde baskıya yol açar.” Ufak sızılar dışında ağrıya neden olmayan ancak uzun vadeli etkileri henüz bilinmeyen ‘phone pinky’i önlemek için önerilenler arasındaysa ‘pop socket’ve telefon standı kullanmak öneriliyor.

Stresli bir günün ardından ne yapacağınız bilemeyip kendinizi saatlerce yatakta uzanıp sosyal medyada aşağıya kaydırırken bulduğunuz oluyor mu? İşte çoğunlukla dopamin eksikliği çeken ADHD’liler için önerilen dopamin menüsü yöntemi aslında herkes için bu alışkanlığı kıramaya yarayacak bir antidote vadediyor.

Dopamine menüsü hazırlamak çok basit. Tıpkı bir restoranın yemek menüsünü hazırlar gibi yola çıkıyorsunuz ve sosyal medyada zaman geçirmek dışında size keyif veren aktiviteleri bir menü haline getiriyorsunuz. Örneğin; yoga yapmak, meditasyon, sevdiğiniz bir arkadaşınızı aramak, çizim yapmak, kısa bir yürüyüş, defalarca izlediğiniz favori dizinizin bir bölümünü izlemek, favori romanınızdan 10 sayfa okumak… Burada listeyi yaparken dikkat edilmesi gereken bu önerilerin çok büyük eforlar istemiyor olması. Örneğin; ormanda koşu yapmak sizi mutlu ediyor olabilir ancak evinize çok yakın bir orman yoksa bu etkinlik listenizde yer almamalı çünkü telefonunuza erişip Instagram’fa gezinmek kadar kolay dopamin kaynağına alternatif olması mümkün değil. Dopamine menünüzde yer alacak aktiviteleri seçtikten sonra bunları ufak çizimler, stickerlar ya da fotoğraflarla gerçek bir menüye benzer, görsel bir hale getirmek ve her daim görebileceğiniz bir yerde tutmak öneriliyor. Böylece eliniz her telefona uzandığında kolayca görebileceğiniz alternatifler yakınınızda ve eğlenceli bir biçimde var oluyor.

Meditasyon, esneme, saç yağı sürme, kuru fırçalama ve diğerleri… Aktif çalışan insanlar olarak iyi yaşam ritüellerine dair en temel karşı argümanımız bunları yapacak yeterli süreye sahip olmadığımız yönünde. İşte James Clear’ın Atomic Habits kitabından doğan ve TikTok’ta bu ritüellere uygulanarak popülerleşen ‘wellness stacking’ terimi de aslında bu sorunu çözmek için yeni bir bakış açısı sunuyor.

‘Wellness stacking’ yönteminin temelindeki fikir şu ki, yeni alışkanlıkları baştan yaratmaktansa, eski ya da halihazırda oturmuş rutinlere eklemek daha kolaydır. Örneğin, her sabah yürüyüş yapıyorsanız, aynı zamanda su içmeye de başlayabilirsiniz ve işte — bir anda kendiniz için iyi olan iki şeyi bir arada yapıyorsunuz. Wellness stacking’de de çeşitli ritüelleri aynı anda yaparak öz bakımı kolaylaştırmak öneriliyor. TikTok kullanıcısı Brigette Muller, “wellness stacking” serisinde Saatlerce süren öz bakım yerine, her gün kendine 20 dakika ayırıyor ve bu sürede mümkün olduğunca çok aktiviteyi bir arada yapıyor, ayrıca her gün bir tane daha ekliyor. Örneğin; ilk gün ruh halini dengelemek için manyetik alan terapisi sunan matının üzerinde yatarken ikinci gün bu rutine diş beyazlatma bantlarını sonraki günse saç yağını dahil ediyor. Yorumlar bölümündeyse insanlar, meditasyon müziği dinlemek, göz maskesi takmak, nefes çalışmaları yapmak gibi yeni aktiviteler öneriyor. Günün sonunda adeta bir işe dönüştüğü için ertelenen tüm basit özbakım faaliyetleri 20 dakikalık bir ritüel içerisinde kendine yer bulmuş oluyor ve kişinin kendini yormadan sürdürülebilir ve eğlenceli bir öz bakım rutini yaratmasına aracılık ediyor.

Her yıl, yayınevleri en çok konuşulan yeni kitaplarını okul dönemi başlangıcı için sakladığını ve bu kitapların ağırlıklı olarak Eylül ve Ekim aylarında piyasaya çıktığını biliyoruz. Bu yıl da diğerlerinden farklı değil! Havaların soğuması ve yeni iş & okul sezonunun başlangıcı adaptasyon güçlüğüne neden olsa da bu dönem aynı zamanda sevilen yazarlardan uzun zamandır beklediğimiz çalışmaların müjdesini veriyor:

Creation Lake | Rachel Kushner (3 Eylül): 34 yaşındaki gizli ajan Sadie Smith’in hikayesini anlatan romanın hedef kitlesinde Killing Eve hayranları yer alıyor. Kitabın konusu şöyle özetleniyor: Fransız muhaliflerin bir komününe sızmakla görevlendirilen Sadie, cinsel çekiciliğini kullanarak genç ve zengin bir Fransız olan Lucien’i kendisine yardım etmeye ikna eder ancak işbirliğinin sonuçları, ikisinin de hayal edebileceğinden çok daha sinsi ve yıkıcı olur.

Entitlement | Rumaan Alam (17 Eylül): 2018’de çıkardığı, dönemin ruhunu yakalayan romanı That Kind of Mother ve geçtiğimi yıl Netflix tarafından uyarlanan Leave the World Behind ile ismini duyuran Rumaan Alam’ın yeni kitabında öğretmenlik kariyerini bırakarak yaşlı bir milyarderin vakfında çalışmaya başlayan ancak bu zengin dünyaya adım attıkça, güce olan yakınlık karar alma süreçlerine sızmaya ve kendilik algısını aşındırmaya başladığını keşfeden 30 yaşında siyahi bir kadın olan Brooke’un hikayesini merkeze alıyor.

The Empusium | Olga Tokarczuk (24 Eylül): Polonyalı, Nobel Edebiyat ödüllü şair ve yazar Olga Tokarczuk’un yeni kitabı, I. Dünya Savaşı öncesinde bir sağlık merkezinde geçiyor ve kendisi ve dünyadaki yeriyle mücadele eden saf bir gencin hikâyesini anlatıyor. Editörü, beklentileri yükselten ancak hayal kırıklığı yaratmamayı başaracak kadar akıcı olduğu söylenen kitabı şöyle tanımlıyor: “Dünyanın karmaşıklığına rağmen her şeyi basit kategorilere ayırmanın tehlikelerini ele alan, keskin bakışlı bir roman.”

Intermezzo | Sally Rooney (24 Eylül): “Y jenerasyonunun edebî sesi” ve “Snapchat neslinin Salinger’ı” olarak gösterilen Sally Rooney’nin yeni romanı, babalarının ölümünden sonra farklı türde romantik ilişkilere giren iki kardeşi konu ediniyor. “Normal İnsanlar”, “Arkadaşlarla Sohbetler” gibi romanlarında olduğu üzere Intermezzo’da da romantik ilişkileri odak noktasına alan yazar, yeni kitabında da eleştiri konusu edilen sade dilini koruyor.

A Voyage Around the Queen | Craig Brown (1 Ekim): Craig Brown’ın yeni kitabı; kraliyet ailesine ilgi duyan ancak okuma seçeneklerinin fazlalığından bunalanlar için kitabı keyifli bir başlangıç noktası sunuyor. Mizah ustası olarak değerlendirilen yazar A Voyage Around the Qeen’de, merhum Kraliçe II. Elizabeth hakkında canlı ve eğlenceli anekdotlar paylaşıyor. Yazarın kronolojik bir biyografi olmadığını özellikle belirttiği kitap, benzerlerinden farklı olarak kraliçeye dair eğlenceli bir anlatı sunuyor.

Yakın zamanda yaşamını yitiren Çağdaş Türk sanatının öncü isimlerinden Mehmet Güleryüz’ün ardından 80’li yıllardan beri Türkiye’de modern sanatın gelişimine sunduğu katkıları saygıyla anıyoruz.

Tiyatro ile de güçlü bir ilişki kurmuş olan Mehmet Güleryüz, İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde gördüğü eğitimin ardından devlet bursu ile resim ve Lithografie ihtisası yapmak üzere gittiği Paris’te Pont des Arts’a gitti ve burada ilk heykellerini yaptı. 80’li yıllardan itibaren yurt içinde ve yurt dışında tanınır hale gelen sanatçı, eserlerinde toplumsal durumlar, bireysel acılar ve sosyal adaletsizlikleri ele aldı. Kariyerine; Uluslararası Plastik Sanatlar Derneği Kurucu Başkanlığı, Bilkent Üniversitesi’nde misafir öğretim görevliliği, oyunculuk gibi pek çok başarı sığdırdı. Sanatsal ve politik görüşlerini sakınmayan sanatçı, sanatçıların özgürlüğünü ve bağımsızlığını savunma isteğini vurgulayarak, kendisiyle birlikte 89 kişiye verilen Devlet Sanatçısı unvanının iptali için dava açtı ve unvanı iade etti. Kanser nedeniyle kaybettiğimiz Güleryüz’e dair daha detaylı bilgi için İş-Kültür Yayınları Nehir Söyleşi dizisinde, Ayşegül Sönmezay’ın yayına hazırladığı Güldüğüme Bakma başlıklı biyografisini okuyabilirsiniz.

Birkaç ay önce Gen-Z kadınlar ve erkeklerin politik konularda ciddi görüş ayrılıkları yaşadıklarına ilişkin araştırma sonuçları önemli görüş ayrılıklarını vurgulamıştı. Şimdiyse gençlerin sosyal medya kullanımlarına ilişkin bir araştırma cinsiyetlerin ilgi odakları arasındaki farkı ortaya koyuyor.

İş zekası şirketi Morning Consult tarafından gerçekleştirilen araştırma, genç kadınların Instagram, TikTok ve Pinterest gibi görsel ve video tabanlı uygulamaları daha fazla kullandığını, Z Kuşağı erkeklerinin ise X ve Reddit gibi metin tabanlı uygulamaları kullanma olasılığının daha yüksek olduğunu gösteriyor. Araştırmacılar, genç kadınların sosyal medyada etkileşim kurarken “topluluk tarafından yönlendirildiklerini” ve “yakın arkadaşlık, hediye verme ve başkalarının ihtiyaçlarını kendi ihtiyaçlarının önüne koyma gibi toplumsal ideallerle özdeşleşme olasılıklarının daha yüksek olduğunu” belirtiyor. Öte yandan, genç erkekler yazı-temelli Reddit, X gibi platformları tercih ediyor.

Rapor, ayrıca genç erkek ve kadınların farklı izleme alışkanlıklarına da sahip olduğuna da dikkat çekiyor. Z Kuşağı kadınları genel olarak erkek akranlarına göre daha fazla yayın hizmeti kullanıyor. Genç kadınlar Netflix, Hulu ve Disney+’ı daha çok tercih ederken, erkekler Apple TV+ ve Twitch.tv içerikleri izlemeyi tercih ediyor.

Londra Design Museum’da gerçekleşen Barbie®: The Exhibition dünyanın en popüler bebeğinin moda, mimari, tasarım ve beden imajı hikayelerini keşfediyor ve Barbie’nin son altmış yılda çağdaş kültürün kitlesel üretimle yansıtılan bir aynası olarak oynadığı rolü ortaya koyuyor. 250’den fazla kariyer ve 50’den fazla ev… Barbie’nin hikayesi esasen kadınların kariyer tercihleri, ev dekorasyonu, araç tasarımı, bel-kalça oranları, mobilya modaları, saç stilleri ve daha fazlasına yönelik değişen tutumlarını yansıtıyor. Sevelim ya da sevmeyelim Barbie, bu yıl 65 yaşında ve son Hollywood başarısının parıltısında hâlâ parlıyor. Üstelik hem yetişkinlerin hem de çocukların kültürel hayal gücü üzerinde güçlü bir etkiye sahip. 180 bebek ve aksesuarın kronolojik olarak sergilendiği sergiyi 25 Şubat’a dek ziyaret edebilirsiniz.

New Yorklu multidisipliner sanatçı Finnegan Shannon, izleyenleri engelli bireylerin sanata dünyasına erişimi ile ilgili sorunlar üzerine düşünmeye sevk etmek için provakatif banklar tasarlıyor. Sanatçının 2019’dan beri yürüttüğü Anti Stairs Club Lounge çatısı altında sergilenen bankların üzerinde: “Museum visits are hard on my body. Rest here if you agree (Müze ziyaretleri bedenime çok ağır geliyor. Eğer aynı fikirdeysen burada dinlenebilirsin)” gibi sorunun altını çizen çarpıcı ve net ifadeler yer alıyor. Daha ilgi çekici olan ise sanatçının bu çalışmalarını ilk kez New York’taki Wassaic Project bünyesinde sergilemiş olması çünkü  bu sergi binası yedi kattan oluşuyor ve asansörü bulunmuyor! Finnegan çalışmalarına ilham veren motivasyonu ve amacını şöyle özetliyor: “Çalışmalarımın birincil izleyicisi olarak engelli bireyleri merkeze alarak, deneylerimin engelli bireylerin sadece hoş görüldüğü değil, aynı zamanda birlikte olabileceğimiz ve gelişebileceğimiz ortamlara işaret etmesini ve bunları ortaya koymasını umuyorum.”