1901’den beri İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nin düzenli olarak edebiyat, fizik, kimya, barış ve fizyoloji veya tıp alanında üstün başarı elden eden insanlara Nobel Ödülü verildiğini biliyoruz. Edebiyat kategorisinde bu ödül, direkt olarak bir kitabın başarısına bağlı olarak değil, yazarın o güne kadarki başarısının sonucuna bağlı olarak veriliyor. Geçtiğimiz yılın ödülü kazanarak büyük ses getiren Annie Ernaux’nun ardından bu yılın Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Norveçli yazar Jon Olav Fosse oldu.

Ülkesinin en çok sahnelenen tiyatro yazarlarından biri olan 64 yaşındaki Fosse, 40’a yakın oyunun yanı sıra romanlar, kısa öyküler, çocuk kitapları ve denemelerin yanı sıra, şiirleriyle de tanınan Jon Fosse’nin seçilme sebebi Akademi tarafından “söylenemez olana ses veren yenilikçi oyunları ve düzyazıları” şeklinde açıklandı. Nobel Edebiyat Komitesi üyesi Anders Olsson, Fosse’nin eserinin “Norveç kökeninin diline ve doğasına” dayandığına vurgu yaptı.

Bjørnstjerne Bjørnson, Knut Hamsun ve Sigrid Undset’in ardından Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan dördüncü Norveçli yazar olan Fosse “Şaşkınım ve biraz da korkuyorum. Bunu, her şeyden önce edebiyat olmayı amaçlayan edebiyata verilen bir ödül olarak görüyorum.” açıklamasında bulundu. Bu yılın adayları arasında Japon yazar Haruki Murakami, Kanadalı yazar Margaret Atwood ve İranlı yazar Salman Rüşdi gibi Fosse’ya kıyasla daha popüler isimler de bulunuyordu.

Fosse’ye geri dönersek; yazarın 1983’ten 2013’e kadar olan edebiyat kariyerini kapsayan “Scenes from a Childhood” kendisini tanımak için iyi bir başlangıç noktası olabilir. Bu öyküler, eserinin ana temalarına (çocukluk, hafıza, aile, inanç) güçlü bir anlatımla birleştirilmiş bir giriş niteliğinde. ‘‘Kitaplarım olay örgüsü için okunmaz’’ açıklanmasını yapan yazarın Türkçe’ye çevrilen kitapları arasındaysa; “Melankoli”, “Üçleme” ve “Sabahtan Akşama” yer alıyor.

Kapak Fotoğrafı: The Conversation

İlginizi çekebilir: Biblio Magger’dan Nobel Edebiyat Ödüllü Kitaplar