Rengarenk bir kültüre ve yemyeşil el değmemiş doğaya sahip, Ukrayna ve Macaristan sınırında, otantik yerel kültürün hala yaşatıldığı birbirinden güzel köylere doğru  bir yolculuk yapmaya ne dersiniz?Romanya’nın Maramureş Bölgesi’nde bulunan Baia Mare ve Sighetu Marmatiei şehirlerine bağlı olan otantik köylere gidip, ahşap mezar taşlarını incelemeye, Unesco Dünya Miras Listesi’nde olan ahşap kiliselerde gezmeye, rengarenk el işi yerel elbiseler içerisinde gezen kadınların fotoğraflarını çekmeye, 1960’lardan kalan alışkanlıkları gözlemlemeye, bomboş köy yollarında doğanın kalbine doğru seyahat etmeye hazırsanız, Romanya’nın Kuzey bölgesi Maramureş’i keşfetmeye başlayalım!

Kuzey Romanya Durakları

Sapanta Köyü, Merry Mezarlığı

Eğer bir Pazar sabahı bu bölgeye gidiyorsanız, birçok sürprizle karşılaşmaya hazır olmalısınız. Pazar sabahı tüm halk en güzel yerel giysilerini giyerek kiliselere, pazar sabahı ayinine gidiyor. Gencinden yaşlısına herkes süslü, rengarenk… Kültürlerine günümüzde hala sahip çıkan böyle bir topluluğu görmek oldukça keyifli. Bu kadar farklı ve otantik bir ortamda olunca insanların fotoğraflarını çekmek, hatta kendinize de bu giysilerden satın almak isteyeceksiniz. Bölgede renkli giyinen insanların yanında yas tutan insanlar da mevcut ve simsiyah giysilerinden hemen fark ediliyorlar.

Sapanta Mezarlığı

Sadece Sapanta Köyüne özgü olan bir gelenek mevcut ve 1935 yılından itibaren günümüze kadar ulaşmış. Bu köyde yaşayan insanlar ölümü bir son olarak değil, bir başlangıç olarak gördükleri için öldükten sonra mezar anıtlarına yazılacak şeyleri yakınlarına vasiyet olarak bırakıyorlar. Mezar taşları ahşaptan el emeği ile yapılıyor ve ölen insanların yaşadıkları süre zarfında yaşamından kesitleri mezar taşlarına işleniyor. Tabii ölümden sonra inanılan hayata dair mesajlar yazdıranlar da mevcut ya da ölen kişinin yakınlarının ölen kişi hakkında karakterine dair betimlemeler de…

Mezar anıtlarında ölen kişinin adı, yaptığı mesleğe dair bir görsel tasvir veya kişinin kendi resmi, kişinin mezarında yazmasını istediği şeyler ahşaptan yapılan mezar anıta işleniyor ve sonrasında fotoğraflarda göreceğiniz üzere tek tek el ile rengarenk bir şekilde boyanıyor. Tüm mezar anıtlarının hepsi el emeği ve bu geleneği sürdüren ustalar günümüzde bir elin parmağını geçmeyecek sayıda. Mezarlıkta rahatça fotoğraf çekerek, etrafı gezebiliyorsunuz, giriş ise ücretli ama oldukça cuzi bir miktar. Bu para kilise giderleri için kullanılıyor.

Ahşap Kiliseler Turu

Mezarlık ziyaretinden sonra bölgede irili ufaklı olan bir sürü köy içerisinde Breb, Deseşti ve Leud köylerini gezmenizi, 14.yy’dan kalan ahşap kiliseleri, içlerinde hala orijinal olarak duran eşyaları ve duvara çizilen tasvirleri görmenizi tavsiye ederim. Ahşap Kiliseler genellikle köy halkı tarafından kullanıldığı ve turistik olmadığı için kapalı oluyor. Pazar günleri ayin saatlerine denk getirerek bir kaç kiliseyi ziyaret edebilir, bölgeye yerel bir tur rehberi ile geliyorsanız onun yardımlarıyla da kiliseleri gezebilirsiniz.

Barsana Köyü

Araçla olacağınızı varsayarak, Köy rotası yaparken doğanın muhteşem sunumu ile seyir edeceğiniz yollar size birçok sürprizle eşlik ediyor. Barsana Köyü’nde görecekleriniz de onlar arasında. Her evin girişinde yüzyıllar önce inşa edilmiş ve birbirinden farklı motiflerde olan ahşap kapılar, kapı önlerinde yerel kıyafetleri, tatlı mı tatlı midi etekleri ile pazar günü kalabalığında gelen geçen insanları izleyen teyzeler, birden karşılaşacağınız orman yolları, araç kullanmanın keyfine varacağınız patika yollar, Unesco Dünya Miras Listesi’nde olan Barsana Manastır Kompleksi, kompleks içerisinde bulunan 14.yy-20.yy arasına ait olan Ahşap kiliseler ve daha nicesi… 

Köy yollarında ilerlerken eski zamanlara ait kıyafetleri ve fötr şapkaları ile dolaşan erkeklerin yanı sıra el işi rengarenk kanaviçelerle süslü beyaz gömlekleri, rengarenk pazen kumaş etekleri ile köy yollarında dolaşan kadınları ve çocukları gördüğünüzde  adeta1960’larda olduğunuzu hissedeceksiniz. Yollarda göreceğiniz ufak barlara, köy bakkallarına uğramanızı, yollarda oturan insanlarla selamlaşmanızı tavsiye ederim. Köy halkı yabancılara alışık olduğu için sizi gülümseyerek selamlayacak ve hatta fotoğraflarını çekmek istediğinizde poz bile vereceklerdir.

Köylerde dolaşırken pazar ayinleri dışında köy düğünlerine denk gelebilir, ansızın size gelen davetle kendinizi bir eğlence masasında bira içerken bulabilirsiniz. Maramureş kadınları günümüzde geleneklerini sürdüren kadınlar olarak karşınıza çıkıyor. Genç kızlarınsa geçmiş ile günümüzü mükemmel şekilde kombinledikleri kıyafetleri ile sizleri şaşırtacağına eminim.

Siz de benim gibi şanslıysanız bir pazar gününde kilise ayini, bir evlenme seremonisi, bir adet de düğün görme şansına erişebilir, hiç tanımadığınız dünya tatlısı insanlarla tanışarak, Dünyanın hala güzel bir yer olduğunu iliklerinize kadar hissedebilirsiniz.

Maramureş’e Ulaşım

Maramureş bölgesini gezmek için tavsiyem araç kiralamak olacaktır. Maramureş bölgesine ulaşmak için öncelikle en yakın büyük şehir olan Cluj’a otobüs, tren veya uçakla gelerek, Cluj şehrinden araba kiralayabilirsiniz. Bu bölgeyi ise hakkı ile gezmek için iki güne ihtiyacınız olacak. Cluj ile Maramureş arası araç ile yaklaşık olarak 3,5 saat sürüyor fakat yollar dağlık ve tek şerit olduğu için bu mesafe biraz daha uzayabilir. Araç kullanamıyorsanız yine Cluj’a gelerek yerel tur satın alabilirsiniz.

Maramureş’te Konaklama

Bu bölgede ağırlıklı olarak tatlı ahşap evler, ev sahipleri tarafından konuk evi olarak işletiliyor. Sabah kahvaltısı dahil, akşam yemekleri de isteğe bağlı olarak ücretli veya ücretsiz olarak veriliyor. Online konaklama sitelerinden bu konuk evlerine rahatlıkla rezervasyon yapabilir, çok tatlı yerel kültürün hakim olduğu, fistolu yatak örtüleriyle bezenmiş bu evlerde kalabilirsiniz. Bölgede 5 yıldızlı otel statüsünde bir konaklama mevcut değil, o yüzden yerel kültürle kaynaşmaya hazır olun derim.

Kapak Fotoğrafı: Seyhan Ahen

İlginizi çekebilir: Eliçe Kılıç’tan Romanya Rehberi