Farklı dönemlere dair estetik anlayışların satır aralarından kendini gösterdiği, görkemli binaların ara katlarında bir zaman yolcusu olduğumuz Avrupa Birliği’nin fiili başkenti Brüksel’e doğru bir yolculuğa çıkıyoruz. Bugün, Avrupa’nın politik ve ekonomik merkezi olarak kabul edilen Brüksel’de geçmişi 13. yüzyılda bir manastıra uzanan ve 19. yüzyılın ortalarında dünyanın ilk borsası olmak üzere yenilenen La Bourse de Bruxelles’i merceğimize alıyor; dünyanın ilk borsasını tarihî, mimari ve hatta gastronomi yönleri ile dünden bugüne keşfediyoruz.

Borsa kelimesini duyduğumuzda çoğu zaman aklımıza şık iş kıyafetleri ile hiç ara vermeden ekran başına kitlenen bir grup insan gelse de aslında borsa bambaşka sektörden çalışanları fiziksel sınırların kalktığı bir dünyada birleştirir. Tam da bu yüzden borsa binaları sanatın, mimarinin ve insana dair ilgi uyandıran her detayın bulunduğu şehir merkezlerinde yer alır. Biz de bugün, dünyanın ilk borsası La Bourse de Bruxelles’i yakın merceğe alıyor ve bu Brüksel’in en görkemli binalarından birini dünden bugüne dönüşümlerini şehre kattığı farklı dinamikler ile araştırıyoruz.

Bir Manastırdan Dünyanın İlk Borsasına

Dünyanın ilk borsası La Bourse de Bruxelles’in geçmişi, Orta Çağ’ın en prestiji konumlarından Senne Nehri ve Grand- Place arasında kalan 13. yüzyıldaki Fransiskan mezhebinin manastırına uzanıyor. Çağlar boyunca farklı işgaller ve saldırılar gören bu konum, Fransız işgali döneminde ortadan kalkmak üzere iken bir yağ pazarına dönüştürülüyor. Ülkede gelişen yeni sektörlere finansal destek sağlamak ve Brüksel’in merkezini estetik ve sağlık amaçları ile yeniden düzenlemek isteyen dönemin yerel hükümeti, 19. yüzyılın ortalarında dünyanın ilk borsası olarak tarihe geçen ve ekonominin dinamiklerini değiştiren La Bourse de Bruxelles’in planlarını çizmeye başlıyor. La Bourse de Bruxelles, en başta Belçika’nın ekonomisini uluslararası bir prestije taşıyıp birçok sektörü canlandırırken zaman içerisinde Amsterdam, Paris ve Lizbon’daki borsalar ile birleşerek bir Pan- Avrupa borsasına dönüşüyor. Bugün ise La Bourse de Bruxelles binası, borsa faaliyetlerini sürdürmeyi bırakarak Belçika’nın en dikkat çeken sanat ve kültür merkezleri arasında yerini alıyor.

Ekonominin Dinamiklerini Değiştiren Bina

Belçika’nın kentsel genişlemesinde önemli bir yere sahip olan La Bourse de Bruxelles, Sanayi Devrimi’nin ardından farklı sektörlerin ihtiyaç duydukları yatırımlara ulaşabilmeleri amacıyla bir alan sağladı. Bugün Belçika’nın dünyanın en iyi ekonomilerinden biri olmasının temellerini atan La Bourse de Bruxelles’ın ayrıca farklı ülkelerden bir araya getirdiği yatırımcılar ile Avrupa Birliği’nin oluşmasında önemli bir rol oynadığı düşünülüyor. Zaman içerisinde farklı Avrupa ülkelerindeki borsalar ile birleşerek Pan- Avrupa ekonomik temellerini oluşturan La Bourse de Bruxelles, 2000 senesinde Euronext Brussels ismini aldı. Daha sonrasında Euronext Brussels’i merkeze alan Alternext Brussels, EEX Brussels gibi alt platformlar da oluşturuldu.

La Bourse de Bruxelles’in Bugünü

Mimar Léon-Pierre Suys tarafından Neo-Rönesans ve Second Empire mimari akımlarını birleştirerek inşa edilen La Bourse de Bruxelles’in binası, günümüzde bir sanat merkezi olarak kullanılıyor. UNESCO Kültür Mirası tarafından korunan tarihî merkezde yer alan bina, The Bourse Project (Borsa Projesi) kapsamında özel şirketler ve devlet kuruluşları tarafından şehre yeni bir dinamik katması adına dönüşüme sokulmuştu. Bugün, dört ayrı katında sergiler ve etkinlikler düzenleyerek ülkenin yeni kültür ve sanat merkezine dönüşen binanın ilk katında Belçika’nın biralarını tanıtmak adına kalıcı bir sergi bulunuyor. Arkeolojik sit alanına girişin de mümkün olduğu bu bina, özellikle Brüksel’in gerçek sesinin duyulabileceği rivayet edilen merdivenleri ile dikkatleri çekiyor.

La Bourse de Bruxelles’in hemen karşısında ise Le Grand Café yer alıyor. 1874 yılında borsa binasının eklektik mimarisine uygun şekilde mimar Emile Jaulet tarafından tasarlanan bu restoran, açıldıktan yalnızca iki yıl sonra uluslararası bir ödül kazandı. İlk başta Café de La Bourse ve Monico Bourse gibi farklı isimlerle misafirlerini ağırlayan restoran, 70’lerden beri Le Grand Café olarak tanınıyor. 1994 yılında Brüksel yerel hükümetinin tarihî anıt ilan ettiği Le Grand Café, girdiği restorasyonun ardından 2022 yılında International Restaurant and Bar Design Awards (Uluslararası Restoran ve Bar Tasarım Ödülleri) finalisti seçildi. Le Grand Café, bugün Belçika’nın yerel malzemeleri ile hazırlanan geleneksel reçetelerini sunmak adına mevsime özel menüsünü kırk beş farklı Belçika birasını eşleştirerek servis ediyor.

La Bourse de Bruxelles’in bugün bir kültür merkezi olarak kullanılmasının en önemli sebepleri arasında borsa dinamiklerinin değişmesi yer alıyor. Her ne kadar geçmişte borsa işlemleri fiziksel olarak gerçekleşmek zorunda olsa da bugün teknolojik gelişmeler sayesinde dünyadaki bütün borsa alım satımları elektronik ilerliyor. Her gün borsaya dahil olan şirketlerin artması yatırımcılara yeni kapılar aralarken, borsanın elektronikleşmesi ise yatırım yapmayı düşünen her kişiye ulaşılabilir bir alan tanıyor. Kısacası günümüzde bir yatırımcı La Bourse de Bruxelles’i Belçika kültürünü keşfetmek adına tercih ederken yatırım işlemlerini internet üzerinden kolayca gerçekleştirebiliyor.

***

UYARI NOTU:

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Yatırım yapmadan önce kendi risk ve getiri tercihlerinizi öğrenmeli ve her halükarda söz konusu faaliyetler için yetkili bir kuruluşu ile çalışmanızı ve diğer kaynaklardan faydalanmanızı öneririz. Zira sadece buradaki bilgilerle yatırım yolculuğunuza başlamanız beklediğiniz sonuçları doğurmayabilir. Beklentileriniz kapsamında bir getiri elde edemeyebileceğiniz gibi, risk algınızın üzerinde bir kayıp yaşayabilirsiniz. Buradaki yazılarda yer alan bilgiler, ulaşılabilen ilk kaynaklardan iyi niyetle ve doğruluğu, geçerliliği, etkinliği velhasıl her ne şekil, suret ve nam altında olursa olsun herhangi bir karara dayanak oluşturması hususunda herhangi bir teminat, garanti oluşturmadan, yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla derlenmiştir. İşbu yazılardaki yorumlardan; eksik bilgi ve/veya güncellenme gibi konularda ortaya çıkabilecek zararlardan ve burada yer alan bilgiler dayanarak alınacak yatırım ya da benzeri kararların sonuçlarından Odea Bank A.Ş. ve çalışanları sorumlu değildir.

Kapak Fotoğrafı: Yovan Verma, unsplash.com

İlginizi çekebilir: Odea’dan Finans İkonları