Televizyonun altın çağını yaşadığı günümüzde, sinema ve televizyon arasındaki çizgiler gittikçe belirsizleşiyor. Dijital platformlar sayesinde çok daha kolay ve hızlı ulaşılabilen yapımlar izleyenlere sunuluyor. Ve tabii içerik de toplumsal dönüşüme uyum sağlıyor. Televizyon dizileri bir yandan bu dönüşümden beslenirken, bir yandan da elindeki gücü kullanıp, sınırları ve eşitsizlikleri bir nebze de olsa ortadan kaldırıyor, çeşitliliği ve fırsat eşitliğini her geçen gün biraz daha arttırarak toplum bilincini arttırmaya katkıda bulunuyor. Tabular, yasaklar ya da önyargılar her ne kadar göz ardı etmeye çalışsa da toplumun önemli bir yüzdesini oluşturan, gündelik yaşamımızda etrafımızda olan LGBTİ+ bireylerin televizyondaki temsili ve görünürlüğü de bu dönüşümün çok önemli bir parçası. LGBTİ+ karakterlerin ya da toplulukların yaşamlarını konu alan, hikayesini ve anlatısını LGBTİ+ bireyler üzerine kuran LGBTİ+ temalı diziler arasından seçtiklerimizi bu yazıda bir araya getirdik.

İlginizi çekebilir: En İyi LGBTİ+ Temalı Filmler

Birkaç istisna dışında, neredeyse 2000’lerin sonuna kadar televizyon dizilerinde LGBTİ+ karakterlere rastlamak çok zordu. NBC‘nin 1990’ların sonunda prömiyer yapan dizisi Will & Grace, ana karakterleri LGBTİ+ bireyler olan diziler arasında geniş kitlelere ulaşan, genel izleyici tarafından izlenen ilk örneklerden biri oldu. Yıllar ilerledikçe, öncelikle HBO gibi üyelik sistemiyle izlenebilen kanallardaki yapımlar aracılığıyla LGBTİ+ karakterlerin sayısı ve görünürlüğü arttı.

Ardından son yıllarda, Netflix gibi dijital platformların özgün yapımları arasında, ana karakterleri LGBTİ+ bireyler olan birçok dizi yer aldı. Bununla kalmadı, tıpkı hayatın kendisinde olduğu gibi, LGBTİ+ temalı diziler arasında yer almasa da birçok dizinin yan karakterleri arasında LGBTİ+ bireyler görünür olmaya başladı. Son yıllarda Game of Thrones, Brooklyn Nine-Nine, Elite, Riverdale, American Horror Story ve American Crime Story gibi popüler yapımlardan Crazy Ex-Girlfriend, Dear White People gibi daha az izleyiciye ulaşan yapımlara, hatta Bojack Horseman gibi yetişkinlere yönelik animasyon dizilerde LGBTİ+ bireyler görmezden gelinmedi.

LGBTİ+ bireylerin yaşamlarına odaklanan, ana karakterleri LGBTİ+ bireyler olan LGBTİ+ temalı diziler arasından bazılarını bu yazıda topladık:

LGBTİ+ Temalı Diziler

Will & Grace | 1998 – 2006, 2017 – 2020, NBC

Geniş kitlelere yayın yapan kanallarda LGBTİ+ bireylerin görünürlüğü açısından bir mihenk taşı diyebileceğimiz Will & Grace, New York’ta aynı apartman dairesini paylaşan eşcinsel avukat Will ve heteroseksüel iç mimar Grace’in yaşamını merkeze alıyor. Onlara diziye bolca renk katan iki karakter, en yakın arkadaşları Jack ve Karen eşlik ediyor. 1990’ların sonunda başlayan Will & Grace, 8 sezonun ardından 10 yıllık bir ara vermiş, 2017’de 3 sezonluğuna yeniden ekranlara dönmüştü.

IMDb Puanı: 7.2/10

Angels in America | 2003, HBO

Who’s Afraid of Virginia Woolf, The Graduate ve Closer gibi filmleriyle tanıdığımız yönetmen Mike Nichols‘un Angels in America’sı, Tony Kushner‘ın ünlü Broadway oyununu 6 bölümlük bir mini-dizi olarak HBO‘ya taşıyor. Yapım, 1980’lerde patlak veren AIDS krizinden en çok etkilenen ve yaşamları için savaş verirken bir de türlü önyargı ve homofobiye göğüs germek zorunda kalan LGBTİ+ topluluğunun epik hikayesini anlatıyor. Meryl Streep‘ten Emma Thompson‘a, Al Pacino‘dan Patrick Wilson‘a, Mary-Louise Parker‘dan Jeffrey Wright‘a yıldızlar geçidi oyuncu kadrosuyla 2000’lerin en önemli televizyon yapımları arasında sayabileceğimiz Angels in America, 11 Primetime Emmy ve 5 Altın Küre ödülünün sahibi olmuştu.

IMDb Puanı: 8.2/10

Glee | 2009 – 2015, Fox

Televizyonun altın çağında büyük emeği geçen yapımcı, yönetmen ve yazar Ryan Murphy‘nin Popular ve Nip/Tuck ile başladığı televizyon macerası, 2000’lerin sonunda Glee ile devam etmişti. Bir lisenin çok sesli pop/rock korosunu merkezine alan dizi, hem sanat ve yaratıcı kulüplerin eğitim sistemindeki fonlanma savaşını hem de LGBTİ+ ve kuir bireylerin birçok farklı şekilde temsilini layığıyla ekranlara taşıyor. Glee’nin 6 sezonu boyunca sadece pop ve rock müzik tarihinin hit şarkılarının muhteşem çok sesli düzenlemelerini dinlemekle kalmıyor, lise koridorlarındaki ve sınıflardaki zorbalıktan liseli gençlerin kendini bulma mücadelesine birçok konuda bilinçleniyor, eşcinsel, lezbiyen, biseksüel, trans, gender-kuir, panseksüel bireylerin yaşadığı zorlukları daha iyi anlıyoruz.

IMDb Puanı: 6.7/10

Please Like Me | 2013 – 2016, Pivot

Avustralyalı komedyen Josh Thomas‘ın yaratıcısı olduğu Please Like Me, kız arkadaşı tarafından terk edildiğinde eşcinsel olduğunu kabullenen ve kimliğini, cinselliğini yeniden keşfetmeye başlayan 20’li yaşlardaki bir genç adamın yaşadıklarını konu alıyor. Sadece LGBTİ+ bireylerin değil, 20’li yaşlarda hayatı anlamaya, kendisiyle barışmaya ve kendi ayakları üzerinde durmaya çalışan herkesin kendinden bir şeyler bulabileceği, duygusal ve komik bir dizi. Josh Thomas‘ın benzer bir karaktere odaklanan yeni dizisi Everything’s Gonna Be Okay‘in de 2020’de yayınlanmaya başladığını hatırlatalım.

IMDb Puanı: 8.5/10

Orange Is the New Black | 2013 – 2019, Netflix

Netflix‘in ilk orijinal dizisi olma özelliği taşıyan Orange Is the New Black, geçmişte kız arkadaşının işlediği bir suça ortak olduğu için bir buçuk yılını hapishanede geçirmek zorunda kalan bir kadının gözünden, ABD hukuk sisteminin ve hapishane yönetimlerinin yozlaşmışlığını, sistemin ırkçılığını, içselleştirilmiş homofobiyi ve birçok önyargıyı, orantısız şiddeti ve işkenceyi, insanları topluma kazandırmak yerine suça iten kapitalist ve ayrıştırıcı düzeni ve daha bir çok ciddi meseleyi konu alıyor. Piper Kerman‘ın hapishane anılarını topladığı aynı adlı kitabından uyarlanan dizi, başrolündeki biseksüel karakterin yanı sıra lezbiyen, biseksüel ve trans bireyler başta olmak üzere LGBTİ+ bireylerin, siyahların ve göçmenlerin sorunlarını işliyor.

IMDb Puanı: 8.1/10

Looking | 2014 – 2015, HBO

HBO‘da iki sezon yayınlandıktan sonra finali bir televizyon filmiyle yapılan Looking, LGBTİ+ tarihi açısından büyük önem taşıyan San Francisco’da geçiyor. Dizi, modern yaşamın rutinine ve temposuna kendini kaptırmışken bir yandan cinsel ve duygusal bağlar kurmak için arayışını sürdüren üç eşcinsel arkadaşın yaşadıklarını anlatıyor.

IMDb Puanı: 8.2/10

Transparent | 2015 – 2019, Amazon Prime

Transparent, Los Angeles’taki varlıklı bir ailenin babasının trans kimliğini ailesine açıklamasıyla başlıyor. Maura’nın fiziksel ve psikolojik geçiş sürecini önemli noktalara parmak basarak, oldukça duyarlı bir şekilde anlatan bu dizi, birçok LGBTİ+ karakteri ve trans oyuncularıyla, özellikle trans bireylerin televizyondaki görünürlüğü açısından oldukça büyük bir adım – bu yüzden izlenmeyi kesinlikle hak ediyor. Fakat tüm bu çeşitlilik ve kapsayıcılık odağına rağmen dizinin başrolünde cis-heteroseksüel bir erkek oyuncunun, Jeffrey Tambor‘un yer alması, başından beri eleştirilmişti. Tüm bunların üzerine #MeToo hareketi sayesinde ortaya çıkan skandallar arasında Tambor’un setteki tacizleri de gündeme gelince, Amazon Prime diziye bir süreliğine ara vermiş, başrol oyuncusunu diziden kovmuş ve finali müzikal bir bölümle yapmıştı.

IMDb Puanı: 7.8/10

Sense8 | 2015 – 2018, Netflix

2 sezonun ardından finalini bir televizyon filmiyle yapan Netflix dizisi Sense8, The Matrix serisiyle tanıdığımız Lana ve Lilly Wachowski‘nin imzasını taşıyor. Bilimkurgu türündeki dizi, ansızın gelen nöbetlerle telepatik olarak birbirine bağlanan, dünyanın 8 farklı köşesindeki 8 karakterin ve onları bir tehdit olarak görerek peşlerine düşen bir grubun kovalamacasına odaklanıyor. Dizinin LGBTİ+ kimliği, trans kız kardeş yaratıcılarının kimliğinden ibaret değil; ana karakterleri arasında birçok LGBTİ+ karakter/oyuncunun yer aldığı Sense8, televizyondaki en kapsayıcı yapımlardan.

IMDb Puanı: 8.3/10

Schitt’s Creek | 2015 – 2020, Pop

2015’ten beri yayınlanmasına rağmen hak ettiği popülerliğe anca Netflix kataloğuna eklenmesi ve ABD’de de yayınlanmaya başlamasıyla ulaşan Kanada yapımı Schitt’s Creek, bir anda tüm servetlerini kaybeden Rose ailesini,n ellerinde kalan tek şey olan, komik ismi nedeniyle zamanında satın aldıkları küçük bir kasabaya yerleşmesiyle başlıyor. Saf işinsanı Johnny Rose ve diva oyuncu eşi Moira Rose ile çok ileri yaşta hayatın zorluğuyla tanışmak zorunda kalan evlatları Alexis ve David, dizinin 6 sezonu boyunca tüm karakterleri büyük birer dönüşüm geçiriyor. Dizinin yaratıcıları, gerçek hayatta da baba-oğul olan Eugene ve Dan Levy.

IMDb Puanı: 8.4/10

Grace and Frankie | 2015 – …, Netflix

Netflix’in en sevilen komedilerinden, iki duayen oyuncu Jane Fonda ve Lily Tomlin‘i bir araya getiren Grace and Frankie, aynı zamanda iş ortağı olan eşlerinin eşcinsel olduğunu çok geç öğrenen iki kadının gelişen dostluğunu merkezine alıyor. Dizi, kamerasını fazla temsil imkanı bulmayan ve hakkında çok konuşulmayan bir topluluğun, ileri yaştaki LGBTİ+ bireylerin yaşadıklarına da çevirdiği için önem taşıyor.

IMDb Puanı: 8.3/10

Pose | 2018 – …, FX

RuPaul’s Drag Race ile ana akım bir eğlence aracına dönüşen drag kültürü ve ballroom kültürünü merkezine alan Ryan Murphy imzalı Pose, bu alt-kültürlerin köklerini hatırlamamızı sağlıyor. Aslında siyah ve Latin Amerika kökenli eşcinsel ve trans bireylerin aile, aidiyet, sığınma ve güven ihtiyacını karşılayan bir topluluk yaratan bu kültürleri, HIV ve AIDS’in yarattığı korkunun zirvede olduğu 80’ler-90’lar döneminde inceleyen Pose, oyuncu kadrosundaki LGBTİ+ bireylerle de dikkat çekiyor.

IMDb Puanı: 8.6/10

Sex Education | 2019 – …, Netflix

Seks terapisti annesiyle yaşayan liseli Otis, aykırı ve isyankar bir sınıf arkadaşının yardımıyla okuldaki öğrencilere tavsiyeler veren, gizli bir seks terapi kliniğini yürütmeye başlıyor. Otis ve annesini canlandırdan Asa Butterfield ve Gillian Anderson‘ın başrollerini paylaştığı Sex Education, yalnızca ana karakterlerinden bazıları LGBTİ+ bireyler olduğu için değil, ergenlerin ve yetişkinlerin cinsel problemlerini işlerken hiçbir cinsiyet kimliğini ve cinsel yönelimi dışlamadığı için de büyük önem taşıyor.

IMDb Puanı: 8.3/10

Tales of the City | 2019 – …, Netflix

Armistead Maupin‘in 1978-2014 yılları arasında yazdığı dokuz kitaptan oluşan roman serisi Tales of the City, San Francisco’da yaşayan bir grup LGBTİ+ bireyin yaşamlarını konu alıyor. 1993 yılında bir mini-diziye uyarlanan Tales of the City‘nin Netflix tarafından yeniden ekranlara dönen, Laura Linney ve Ellen Page‘in rol aldığı bu versiyonunu, yıllar sonra şehre dönen bir kadın olan Mary Ann’in canlanan anılarını ve burada yeni bir yaşam kurmaya çalışmasına odaklanıyor.

IMDb Puanı: 7.4/10