Biriyle tanışırsınız ve aklınızda yer eder. Bir daha görmek, ne yaptığını bilmek, hangi konuda ne düşündüğünü duymak istersiniz. Yazar Maggie O’Farrell’in 2023’ün son ayında okuduğum iki kitabının karakterleri, bu yıl tanıştığım en ilginç, en katmanlı, en özel kişiler oldu. O’Farrel’in karakterleri ve kalemi büyülü gibi; insanların, şeylerin özünü sezme, dünyaya herkesten başka bakma, gelecekte olacakları hissetme gibi sıra dışı özellikleri var. Bu da kitaplarına masalsı bir hava veriyor.

Son dönemde adından övgüyle söz edilen Maggie O-Farrel’in hikmeti nedir derseniz bence efsanevi kurgular yaratması. Tarihten hakkında çok az şey bilinen olayları seçiyor; hikayeyi karakterlerle birlikte ilmek ilmek örüp, kurgusuyla enfes hikayeler anlatıyor. Anlatımı iki kelimeyle büyülü ve sürükleyici. Büyülü olması sadece masalsı ögelerden kaynaklanmıyor; sizi hikayenin içine çekip kahramanları canlı kanlı hissettiriyor ve duygularını yaşatıyor. Hakkında çok az bilgi bulunan gerçek olayları seçmesi ise kurgu açısından çok zekice. Az bilineni kurgulamak; oyun alanın sonsuz olmasını sağlarken hayatın göründüğünden bambaşka şekilde de akmış olabileceği ihtimalini düşünmenizi sağlıyor.

Önce 2020 yılında yazılmış olan “Hamnet” kitabını ele alalım. Kişiliği ve yaşamı hep merak konusu olan Shakespeare’in, hakkında çok az şey bilinen 11 yaşındaki oğlu Hamnet’i kaybetmesi olayını yine hakkında pek fazla bilgi bulunmayan anne Agnes üzerinden anlatıyor. Agnes’in büyülü gerçekliği karakteri yanı başınızda hissettiriyor. Yazı o kadar güçlü, çeviri de o kadar iyi ki bir annenin yaşadığı kayıp burnunuzun direğini sızlatıyor. Olduğunuz yerde doğrulup göz yaşlarının akmasına izin veriyorsunuz. Shakespeare’in 11 yaşında ölen oğlu Hamnet’in ölümü pek fazla üzerine düşülmüş bir konu değil. Ve Hamlet oyunu ile Hamnet arasındaki yaratıcı bağlantının ilk kez Maggie O’farrel tarafından kurulduğu söyleniyor. Kitabın ödüllerine gelecek olursak: 2020 Women’s Prize For Fiction Ödülü, 2020 Amerikan Ulusal Kitap Eleştirmenleri Birliği Ödülü, Yılın En İyi Kitabı Seçkilerinde, New York Times -Waterstones, Bill Gates Kitap Kulübü. Kitaptan anne Agnes’in duygularına dair bir alıntı; “Bir zamanlar hayata ve hayatın getireceklerine güvenen biri olduğunu hatırlıyor, o insanı artık sonsuza kadar yitirmiş. Artık oradan oraya sürüklenen, hayatı tanıyamayan biri.”

2022 yılında çıkan “Evlilik Portresi” kitabına gelince; 1550’ler Floransa’sında Pitti Sarayı’nda, Palazzo’da gizlice dolaşan, küçük kız Lucrezia. Aslında “kaderi başının üzerinde asılı,” hiç özgür olmayan fakat doğuştan özgür bir ruha sahip küçük bir kızın peşine takılıp sular gibi akan bir kitap. Peki Lucrezia gerçekte kim? Grandük Cosimo de’ Medici’nin üçüncü kızı, sonra da Ferrara Dükü Alfonso ile evlenerek Ferrara Düşesi Lucrezia oluyor. Gördüğünüz gibi tarihin hangi döneminde, kim olursanız olun bir kadın olarak kimliğiniz bir erkek üzerinden tanımlanıyor. Kitapta bu konu da ince ince işleniyor. Bizim Lucrezia’mız ise 16 yaşında olmasına rağmen bu düzene kendi üslubuyla kafa tutuyor. Kitap ayrıca Women’s Prize For Fiction Ödülü Finalisti.

Kitaptan bir alıntı; Ferrara Dükü Alfonso’nun ana karakter Lucrezia’yı mükemmel özetleyen cümle: “Onun özünde bir şey, bir çeşit meydan okuma var. Ona baktığımda zaman zaman hissettiğim bir şey; gözlerinin ardından bir hayvan bakıyor sanki.”

Yeni yıla biraz tılsım ve okuma zevki katmak için kendinize bir iyilik yapın; okuma listenize Domingo Yayınları’ndan çıkan Maggie O’farrell kitaplarını ekleyin.

Kapak Fotoğrafı: hollywoodreporter.com

İlginizi çekebilir: Tuana Tuncer’den Akhilleus’un Şarkısı