Floransa’da doğan ve yaşayan sanat akımları, yazarlar ve daha fazlası…

Floransa, İtalya’nın banker Medici ailesi ve Rönesans ile ismi özdeşleşmiş şehirlerinin başında gelir. ‘Casa de Medici’ 15. yüzyıldan 18. yüzyıla kadar bölge’nin ve Avrupa’nın siyaset ve ticaretinde çok etkili olmuş asil bir ailedir. Sadece siyaset ve ticaret değil sanatta da Michelangelo, Donatello, Leonardo da Vinci gibi dehaları finansal olarak desteklemişlerdir. Medici soyundan bir öğretmenin İstanbul’da St.Joseph’de öğretmenlik yaptığını St.Joseph’li bir arkadaşımdan duymuştum. Cihangir’de oturan yaşını almış öğretmenin civarın bilinen kafelerinden Susam’ın üstünde oturduğunu ve kafenin yenilenmesiyle ilgili şikayetlerde bulunduğunu da kafenin sahibinden duymuştum ve tesadüfün böylesi demekten kendimi alamamıştım.

Floransa’da Medici sayesinde oluşmuş birçok önemli eser bulunur. Örneğin Boboli bahçeleri, Uffizi Müzesi, Medici villaları gibi… Aile, şehrin tarihiyle o kadar ilintilidir ki Floransa’daki birçok tarihi yapıda Medici’lerden bahsedilebilir.

Fortunato Depero

Rus yazar Dostoyevski’nin 1868-69 civarında Budala romanını burada tamamladığı, Ecinniler ve Karamazov Kardeşler ile ilgili fikirlerinin de Floransa’da oluşmaya başladığı bilinmektedir. Ancak Dostoyevski’nin Floransa’da yaşadığı yer tam olarak belirlenememiştir. Yazarın, şehrin 14. yüzyıldan bu yana ayakta duran köprülerinden Ponte Vecchio civarındaki Pitti Sarayı yakınlarında yaşadığı sanılmaktadır. Dostoyevski Floransa’yı ilki 1862 ikincisi 1868’de iki kez ziyaret etmiş, ikinci gelişinde dokuz ay kalmıştır.

Floransa İtalya’nın en büyük yazarlarının da yaşamlarının bir bölümünü geçirdikleri şehirdir. Decameron‘un yazarı Boccacio (kesin olmamakla birlikte) ve İlahi Komedya’nın yazarı Dante Alighieri Floransa’da doğmuşlardır. Siyaset bilimi yazınının en önemli ismi Machiavelli de Floransa doğumludur. Amerikalı yazarlar Henry James ve dünyada Pulitzer ödülünü ilk kazanan kadın olan Edith Wharton da Floransa’da yaşamlarının bir bölümünü geçirmişlerdir. Türkçesi de yayınlanan Gog kitabının yazarı Giovanni Papini de Floransa’da doğmuş ve ölmüştür.

 Gino Severini

Fütürizm akımı da Milano fütürizmine karşıt Floransa’da bir okul oluşturmuş, yirminci yüzyılın başında etkili olmuştur. Fütürizmin kurucusu kabul edilen Milanolu Marinetti’nin siyasi çizgisinin karşısında yer alan Floransa fütürizmi, fütüristlerin kendilerini ‘tümüyle yenilenmiş bir duyarlılığın ilkelleri’ olarak tanımlayarak uluslararası avangardın öncülleri oldukları iddiasını sorgular. Bilgisi olmayanlar için fütürizmin ne olduğunu kısaca açıklamak gerekirse, yirminci yüzyılın başlarında İtalya’da doğan hız, teknoloji, gençlik ve şiddete vurgu yapan; dinamizm ve hareketi simgeleyen otomobil, bisiklet, uçak gibi araçları hayranlık nesnesi yapan, moderniteyi yücelterek geçmişin ağırlığından kurtulmayı amaçlayan sanatsal ve sosyal bir akımdır. Sürrealizm, dada, yapısalcılık ve art deco akımlarını da bir dereceye kadar etkilemiştir. Fütüristlerin Floransa’daki buluşma mekanı ise Piazza della Repubblica’daki Caffe Giubbe Rosse (Kırmızı Gömlekliler) olur.

Caffe Giubbe Rosse