90’larda oldukça popüler olan “meka dev robotlar” akımına felsefi ve psikolojik bir biçimde yaklaşan dünyaca ünlü anime Neon Genesis Evangelion (kısaca EVA), izleyenlere bir televizyon programından daha fazlasını, bir ideayı sembolize etmiştir. Bu yazımda Evangelion hakkında düşüncelerimi ve izlerken üzerinde tartıştığım çıkarımları sizlerle paylaşacağım.

EVA Nedir?

Evangelionlar eskiden Ganiax adındaki bir oyuncak şirketi tarafından piyasaya sürülmüştü ve belli bir hikayesi yoktu. Sadece bir oyuncaktan ibaretken Gainax yatırım yapma kararı alıp animesini çıkarma projesini kabul etmişti – animede neler yaşanacağını bilseler yine de kabul ederler miydi, onu bilmiyorum!

Yıl 2015 ve Tokyo’da teknoloji hiç olmadığı kadar gelişmiş bir düzeydedir. Yaşanan “Second Impact” (ikinci patlama) ile kuzey kutbu kanla kaplanmıştır ve insanlığın nesli tükenmek üzeredir. Bir gün nereden geldiği bilinmeyen meleklerin saldırısı ile insanlığın kaderi ise risk altında kalmıştır. Gizli bir organizasyon olan NERV’in ise tek bir amacı vardır o da melekleri yok etmektir. Nasıl icat edildiği bilinmeyen bu dev robotlar, yani Evangelionlar ise insanlığın son umududur. Robotlara binmesi için seçilen pilotlar genç çocuklar arasından seçilmektedir. Ana karakterimiz Shinji Ikari ise “Third Child” yani üçüncü çocuk ünvanı ile insanlığı kurtarması için düşünülen korkak ve içine kapanık bir liselidir. Daha önce hiç görmediği dev bir robota binip hiç dövüşmediği ilahi bir kuvvetle nasıl yapacağını bilmeden insanlığı kurtarması emredilir. Peki gerçekten melekler nerden gelmektedir? NERV’in dünyayı kurtarmadaki amacı bir yanıltmaca mıdır? Second Impact gerçekten sadece bir “kaza” mıdır? Ve en önemlisi; kirpiler dünyanın kaderini etkileyebilir mi?

Yazının bundan sonraki kısmı, spoiler içerecektir. Bu yüzden animeyi Netflix’ten izlemeden önce okumamanızı tavsiye ederim. Okumaya devam etmek isteyenler için de elimden geldiğince az spoiler vermeye çalışacağım. Evangelion izleyen okuyucular ile de yorumlarda uzun uzun konuşmak isterim.

Neon Genesis Evangelion hakkında bahsedilebilecek çok konu var; ben karakter analizi ve bunların psikolojik yanıtları hakkında konuşmak istiyorum ama bundan önce biraz kirpiler hakkında konuşalım.

Kirpi Dilemması

Kirpiler sırtı dikenli canlılardır. Eğer iki kirpi birbirine yakınlaşmaya çalışırsa dikenleri birbirine batar ve uzaklaşırlar. EVA’da da karakterler arasında böyle bir ilişkiye tanık oluyoruz. Shinji kendisini herkesten uzaklaştırmayı tercih eden biridir; onu anlamaya çalışan Misato ise kollarını açmaya çalıştıkça Shinji’den uzaklaştığını görür. Bunun tam tersini Asuka’nın karakter yapısında görüyoruz. İlginin tamamen üstünde olmasını isteyen ben-merkezci kişiliği yüzünden herkes ondan uzaklaşıyor. Bu üç kusurlu çocuk bir araya gelince ise kirpi dilemasına farklı bir açı getirip birbirlerine bağlanıyorlar. Peki bu nasıl oluyor? Aslında olmuyor. Dilemma her zaman bir dilemmadır. Shinji’nin Asuka’ya, Asuka’nın Shinji’ye ihtiyacı vardır. Birbirleri ile geçinemeyen bu ikili bile bir bölümden sonra uyumlu olmayı öğreniyor ve uyumlu olma dışında ikisi de kendilerinde eksik olan şeyi birbirlerinde buldukları için ayrılamayan iki kirpiden farklı değiller.

Ters Giden Şeyler

Neon Genesis Evangelion‘un Latince anlamı, “Yeni Haberin Getiricisi”. EVA izlemeyi bitirirseniz animenin ilk finalini görmüş olursunuz. Bir süre sonra 2 bölüm olarak yayınlanan “The End Of Evangelion” ise animenin tarihe kazınan asıl büyük bölümü. Orijinal finalde vermek istenilen mesajın kendisi oldukça net. Shinji üstüne binilen yüklerin atında ezilmektedir ve her şeyi kendi merkezinde olduğu gibi kavrar ancak kendisi ve gerçekliği ile yüzleşince hiçbir şeyin tek taraflı olmadığını ve kendi gerçekliğini yaratabildiğini, önemli olanın mutlu olmaya devam etmesi olduğunu fark eder. End of Evangelion ise bu gerçekliği reddettiği ve hiçbir şeyin değişmeyeceğini simgeleyen sembolik bir ayin ile sonlanır. Peki gerçekten her şey biter mi?

Evangelion’un Laneti

Belki da yaşanan en büyük sorunlardan biri bu animenin fanları yüzünden yanlış anlaşılması. Evangelion her şeyin güzel olabileceğini ve gerçekliğin tek olmadığını savunur. Ancak tüm animenin yoğunluğu, içerdiği depresyon ve keder, üstüne üstlük The End Of Evangelion’un kasvetli ve sembolik sonu, izleyenler tarafından maalesef tamamen ters anlaşılır. Yapımcılar vermek istedikleri mesajın tamamen tersine bir tepki ile karşılaşınca ise yeniden (bu sefer biraz daha farklı ve keskin) başlamayı denerler fakat fanlarından aldıkları olumsuz tepki işleri daha kötü bir yola sokar. Çünkü topluluk tüm cevabın keder ve umutsuzluk olduğuna kendini o kadar adamıştır ki başka bir cevap önlerine sunulunca reddedeceklerdir. Sizce burada suç EVA’nın mı – yoksa her şeyi yanlış anlayan topluluğun mu?

EVA, yeni çıkacak final bölümünde her şeyi kesin olarak bitireceğini ve mesajı kesin olarak söyleyeceğini açıkladı. 25 yıldan fazla süredir hayatta olan bu anime, kendisiyle artık anlaşamayan bir topluluğa sahip. Bakalım final bölümü bir şeyleri değiştirebilecek mi?

Neon Genesis Evangelion, lise hayatımda beni kendine çeken ve asla bırakamadığım çok değerli bir anime olmuştu. Arkadaşlarım izlemese bile onlara bahsedip duruyor ve internet üzerinden benim gibi saatlerce üzerinde konuşmak istediğim insanlarla iletişime geçiyordum.Topluluğun kötü bir yere gidişini izlemek benim için sürükleyici ve bir bakıma üzücü oldu çünkü bir zamanlar ben de tıpkı yazdıklarım gibi hissediyordum. Ne olursa olsun anime tarihindeki en sarsıcı dizilerden olmaya devam edecek ve benim de en sevdiklerimden biri olarak kalacak.

IMDb Puanı: 8.5/10

Kapak fotoğrafı: Pinterest

İlginizi çekebilir: SineMagger’dan Miyazaki Filmleri ve Studio Ghibli