‘Reading Slump’ ya da Türkçe adı ile ‘Okuyamama Dönemi’, aslında birçok okuyucunun yaşadığı ve çoğu zaman farkına bile varmadığı bir durum. Peki sebepleri nedir ve bu dönemi nasıl atlatırız? Kendi deneyimlerinden yola çıkarak hazırladığım bu yazının sizlere rehber olmasını dilerim. Keyifli okumalar!

Reading Slump (Okuma Tembelliği) Nedir?

Reading Slump, en basit tabiri ile kitap okuyamadığınız uzun bir dönemdir. İnsan eline ne kitap almak ister ne de görmek. Başladığınız her kitap yarım kalır. Ne kadar isteseniz de bir türlü kendinizi veremez ve kitaplardan gittikçe uzaklaşırsınız. Bu dönemin uzunluğu ve nedenleri, kişiden kişiye ve birçok faktöre bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

Sebepleri Nelerdir?

Stres

Günlük hayatta hepimiz birbirinden farklı sorunlar ile karşılaşıyoruz. İş stresi, sınav stresi, aile içi sorunlar derken her şey üst üste geliyor ve bütün bunlar içinden çıkılmaz bir hal alabiliyor. İnsan böylesine baskı ve stres altındayken kitap okuması da bir o kadar zor oluyor. Okuduğunuz her cümle zihninizdeki başka bir olayı harekete geçiriyor. Sonra bir bakmışsınız koca bir sayfa okumuşsunuz ama hiçbir şey hatırlamıyorsunuz. Bu durum üst üste tekrarlanınca insan kitap okumaktan da soğuyor haliyle. Böyle durumlarda yapmanız gereken öncelikli şey stres faktörünü ortadan kaldırmaktır. Üzerinizde stres ne kadar çoksa ve uzun sürerse, okuma tembelliğiniz de o kadar uzun sürecektir.

Yanlış Kitap Seçimi

İnsan yanlış kitabı nasıl seçebilir diye soruyor olabilirsiniz şu an ama inanın oluyor.  Mesela bilim-kurgu aşığısınızdır ama dünya klasikleri konusunda eksik olduğunuzu düşünüyorsunuzdur. Bir dünya klasiği seçer okumaya başlarsınız. Eğer bu seçimi bilinçsizce yaptıysanız okuma tembelliği kaçınılmaz olacaktır. Klasiklere giriş kitapları yerine Suç ve Ceza ile başlamak, hiç bilmediğiniz bu evrene karşı sizi soğutur ve kitabı yarım bırakırsınız. Sonra bilinçsizce bir seçim daha yapıp Anna Karenina’yı okumak istersiniz ve kitabın ağırlığı altında ezilir, yine yarım bırakırsınız. Bu süreç sizi gitgide yıpratacağı ve okuma hevesinizi kaybedeceğiniz için çok sevdiğiniz o kurgulara dönüş yaptığınızda aradığınızı bulamazsınız. Kısacası kendinizi okuma tembelliğinin içinde bulursunuz.

Bu durumun çözümü çok daha basit. Yeni ve bilginizin olmadığı bir türe geçiş yapmadan önce, kısa bir araştırma ile okuma listelerine ulaşabilirsiniz. Örneğin “Klasik okumaya hangi kitaplar ile başlamalı?” şeklinde aratma yaptığınızda önünüze yüzlerce sonuç gelecektir. Bunlar arasından ortak tavsiyeleri dikkate alarak, kendiniz için daha bilinçli bir okuma listesi hazırlayabilirsiniz. Yine naçizane önerim, türler arasında çok sert geçişlerden kaçınmanızdır.

Motivasyon Eksikliği

Bazen de sayılanların hiçbiri sebep olmaz. Kelimenin tam anlamıyla hiçbir sorun yoktur ama kitap okuyamıyorsunuzdur. Bu durumu motivasyon eksikliğine yorabiliriz. Bu motivasyon eksikliğini nasıl çözdüğüme gelirsek… Ben kendi adıma gün içerisinde devamlı olarak ”Kitap okuyabilirsin Nisa, sadece biraz zamana ihtiyacın var.” şeklinde motivasyon sağladım. Sizin motivasyon cümleniz çok daha farklı olabilir tabii ki. Bu motivasyon cümlesi yararlı oldu mu derseniz, benim için bir hafta sonunda sorun çözüldü. Bir sabah kalktığımda yine bu cümleyi tekrarlayarak dolanmaya başladım ve nihayet öğleden sonra 50 sayfa kadar kitap okuyabildim. Çeşitli deneme yanılma yöntemleri ile kendi yolunuzu da geliştirmeniz pek tabii mümkün.

Kitap Zehirlenmesi

Literatürde böyle bir şey var mı bilmiyorum fakat adını ‘Kitap Zehirlenmesi’ koyduğum bu durumun ne kadar zararlı olduğunu anlamam biraz vakit aldı. Her şeyin fazlası zarar olduğu gibi kitapların fazlasının da toksik etki yaptığını çok geç öğrendim.

Eğer benim gibi ayda 15-20, yılda 100’den fazla kitap okuyan biriyseniz; yılın ortalarına doğru reading slump yüzünü yavaş yavaş gösterecektir size. Siz kitap okumaya aç olabilirsiniz fakat beyniniz bir yerden sonra evrenlere, olaylara, bilgilere doyuyor. Ne kadar çok kitap okumak isteseniz de beyninize öyle bir yükleniyorsunuz ki artık zehirlenmeye başlıyor. Siz de farkında olmadan o zehre kitap okumaya devam ederek takviye yapıyorsunuz. Sonra kaçınılmaz son geliyor. Ayda 20 kitaba dayanabilen bünyeniz tek bir kita bile okuyamayacak duruma geliyor.

Peki panzehri nedir? Kitap okumayı aklınızdan çıkarmak. Zaten elinize kitap alamıyorsunuz, başladığınızı yarım bırakıyorsunuz. Böyle bir durumda yapacağınız en yanlış şey kitap okumak için kendinizi motive etmeye çalışmak. Bırakın, aklınızdan silin kitapları. Hatta bir ay kitap namına her şeyden uzak durun. Beyninize toparlanmak için zaman tanıyın. Göreceksiniz bir aya bile  kalmadan toparlanacaksınız.

Ne Tür Kitaplar Okumalı?

Reading Slump (Okuma Tembelliği) dönemini atlatmaya başladığınızı hissettiğinizde kitap okumaya da çalışacaksınız. Bu geçiş döneminde okuyabileceğiniz en iyi kitaplar ‘çerezlik’ olarak adlandırdığımız kitaplar olacaktır. Çerezlik dediğimiz kitaplar genelde ince, çoğunlukla genç yetişkin kategorisinde, aslında çokta anlam ifade etmeyen kitaplardır. Okuduğunuzda size pek bir şey katmazlar fakat eski okuma hızınızı kazanmanız için iyi bir aracıdırlar. Alt metin çok ağır olmadığı için akıcı kitaplardır ve bu da sizi motive eden bir unsurdur. Beni bu dönemden kurtaran birkaç çerezlik kitap önerisi vermek gerekirse:

1. Nefret Oyunu
2. Geekerella
3. Locke&Key
4. Yasak Büyü
5. Rosie Projesi

Benim Reading Slump (Okuma Temelliği) deneyimlerim, çözümlerim ve önerilerim şimdilik bu kadar. Umarım bu dönemden geçen okuyucular için iyi bir rehber hazırlayabilmişimdir. Kendinize iyi bakın, bir sonraki yazıda görüşmek üzere!

Kapak Fotoğrafı: Unsplash/@siora18

İlginizi çekebilir: Melike Büşra’dan Doğru Kitap Seçimi