Evde kalmak durumunda olduğumuz şu günlerde kendimizi oyalayacak, hoşça vakit geçirmemizi sağlayacak hobilere merak saldık ve bolca nasıl yapılır videoları izledik. Bu yazıda kısaca seramik ile neler yapabileceğinizi ve seramik yapım aşamalarını bulacaksınız.

Seramik Nasıl Yapılır? 

Seramikte hammadde olarak sadece çamur kullanılır ve bu çamur doğadan elde edilen kil, kaolen, kuvars ve feldspat maddelerinin belirli oranlarda karıştırılmasıyla elde edilir. Bu maddeler hamur haline getirilerek preslenir ve 1100 derecenin üzerinde yüksek sıcaklıkta fırınlanır. Seramik, doğadan, doğal yollarla elde edilen maddelerden yapıldığı için sağlıklıdır ve ekolojik bir üründür. Seramik çamurlarını elde veya makinede çeşitli yöntemlerle biçimlendirdikten sonra, sertleştirmek üzere yüksek dereceli seramik pişirme fırınlarına verilirler.

Biraz ön bilgiden sonra gelelim seramik ile neler yapabileceğinize. Seramik ile fonksiyonel amaçlı kullanabileceğiniz çeşitli ev ve sofra eşyası yapabilirsiniz; tabak, bardak, saksı, vazo, banyo gereçleri gibi. Bunlar dışında heykel yapımında ya da endüstriyel ürünlerin yapımında kullanılabilir. Sizi daha çok fonksiyonel ürün ve heykel kısmının ilgilendirdiğini tahmin ediyorum. 

Seramik Yapım: Aşamaları

Seramik biraz uzun süren, biraz zahmetli ama bir o kadar da keyifli bir iş. Aşamaları sırasıyla, şekillendirme, rötuş, birinci fırınlama, kuru rötuş, sırlama, ikinci fırınlama olarak gruplayabiliriz. 

Şekillendirme

Seramik çamurunu şekillendirmenin birkaç yöntemi var. Çimdikleme tekniği, bir miktar çamuru hiçbir alet kullanmaksızın, sadece elinizle biçim ve form verdiğiniz, el izlerinizin olduğu, dolayısıyla benzersiz olduğu için benim en sevdiğim, kendinizi en özgür hissettiğiniz yöntem. Elle sıvama tekniği, şekillendirme işleminin yardımcı bir kalıpla desteklendiği elle şekillendirme yöntemlerinden birisidir. Şekillendirilecek form ölçülerine uygun büyüklükte hazırlanmış çeşitli şekil ve biçimlerdeki çamurun uygun kalıba, belli bir düzen içerisinde yerleştirip elle sıvanmasıyla yapılan şekillendirme tekniğidir. Plaka yöntemi, çamurun bir silindir ya da merdane ile açılması ve ardından form verilmesi yöntemidir. Döküm yöntemi, sıvı çamuru alçı kalıplarınıza dökerek ürününüzün alçının formunu aldığı yöntemdir. Tornoda şekillendirme, ayakla çevrilen ya da elektrikli tornada, bir miktar çamurun tornanın dönmesiyle oluşturduğu ve elle kontrolün sağlandığı şekillendirme yöntemidir. Torna yuvarlak formların daha seri olarak üretilmesi için icat edilmiştir. Şu anda daha hızlı ve kolay üretim yapmak için günümüzde ayakla çevrilen tornalardan ziyade elektrik ile çalışan, hız ayarlı, pedallı tornalar kullanılıyor. Torna uzunca bir süre çalışma gerektiren öğrenmesi zor bir yöntem. Son olarak hiç kullanmadığım bir yöntemden bahsedeceğim, sucuk yöntemi, elle yuvarlanarak uzun sucuklar haline getirilen çamur parçaları üst üste dizilerek belirli bir form oluşturulur.

Şekillendirmenizi tamamladıktan sonra, kurumaya bırakırsınız ve deri sertliğine gelmesini beklersiniz. Seramiğin bu aşamasına bisküvi aşaması denir. Bisküvi aşamasında oldukça kırılgan haldedir. Sertçe dokunduğunuzda bisküvi gibi parçalandığını görürsünüz. Deri sertliğini aldıktan sonra son rötuşunuzu yapıp bir sonraki aşamaya geçebilirsiniz. 

Fırınlama

Ürünlerin 1000 derece üzerinde fırınlanması kısmıdır. Burada evdeki fırınlarımız değil, yüksek dereceye çıkabilen seramik fırınları kullanılır. Ürünler fırınlandıktan sonra, düzeltmek istediğiniz yerleri varsa kuru şekilde rötuşlayabilirsiniz ve artık sırlama için hazır haldedirler. Ürünler sırladıktan sonra tekrar fırına verilirler. Her fırınlama işlemi işlemi 24 saat sürüyor ve her ürün iki kere fırınlanıyor. Dolayısıyla kendinize bir kahve bardağı üretmek, işin doğası gereği uzun sürüyor.

Sırlama

Seramiklerin bir kez fırınlandıktan sonraki pişmiş halleri, artık sırlanarak renk vermeye hazır haldedirler. İster desen çizebilir, ister tek renk boyayabilir, isterseniz de renkleri karıştırabilirsiniz. Burası artık işin en eğlenceli kısmı. 

Seramikler fırından canı nasıl isterse o şekilde çıkar, her zaman parlak koyu yeşil olarak çıkan bir ürün, başka bir fırında mat yeşil çıkabilir, bunu kestirmek her zaman mümkün olmayabiliyor. Buna da hazırlıklı olun! 🙂

Keyifli geçsin!

İlginizi çekebilir: Türk Seramik Markaları