Dünyaca içinde bulunduğumuz belirsizliği, bu belirsizliğin beslediği kaygıyı fakat bir yandan da umut beslemeye devam etme istencimizi ve tüm bunların yarattığı arada kalmışlık hissini düşünce, arafta kalma halinin varoluşumuzun bir parçası, bir biçimi olmuş gibi düşünüyorum. Peki neden tüm bunlardan bahsederek yazıma başladım? Çünkü Shirine Sbaiti, Are You in Limbo? (Arafta Mısın?)’da tam olarak bu konuları sanatı ile işliyor ve bizi hem bireysel hem de toplumsal düzeyde deneyimlediğimiz arafta kalma halini sorgulamaya davet ediyor. Hadi gelin, Shirine Sbaiti ile arafta kalma haline ve bu durumu sanatı ile nasıl işlediğine yönelik gerçekleştirdiğimiz sohbete yakından bakalım.

Öncelikle röportaj yapmayı kabul ettiğin için çok teşekkür ederim. Kendinden theMagger okuyucularına kısaca bahseder misin?

Merhaba, ben teşekkür ederim😊 Ben Shirine Sbaiti, iç mimar ve sanatçıyım. Eşim Ali Jaam ile beraber restoran tasarımında uzmanlaşmış bir iç tasarım ofisi olan 2d3d.space’i 2015 yılında kurduk. 2019’da, içinde yaşadığım toplumun Lübnan’da hissettiği belirsizlik hissini ifade etmek için insan formunu gerçeküstü bir şekilde aktardığım Limbo dünyası üzerine çalışmaya başladım.

“Are You in Limbo?” serisi ile topluluğunuzun Lübnan’da  içinde bulunduğu duygusal ve bilişsel süreci ifade etmeye çalıştığınız söylediniz. Bu fikir nasıl doğdu?

Aslında tüm bu Are You in Limbo? serüveni 2019 yılına dayanıyor. Ekim 2019’da Lübnan’ın içinde bulunduğu politik krizden sırasında doğdu. O dönem ülkece içinde bulunduğumuz ekonomik kriz nedeniyle iç mimarlık alanında birçok projemi kaybetmiştim. İş alanında yaşadığım bu kayıptan dolayı oluşan boş zamanımı çizim yaparak değerlendirmeye başladım. O süreçte, şimdilerde “Limbo” adını verdiğim, insan bedeniyle hayvan bedenini birbirine entegre eden figürler ortaya çıkarıyordum ve boş zamanlarımı o figürleri çizerek dolduruyordum. Limbo figürleri de bu süreçte ortaya çıktı. Fakat, Are You in Limbo’nun temel aldığı fikir, o dönem yolda yürürken belirli bir siyasi partiyi destekleyen kişilerin isyanına şahit olmamla filizlendi. Orada insanların korkusuna, kaygısına şahit olmak ve o süreçte yeteri desteğin sağlanamamasından dolayı kolektif bir şekilde çaresizlik hissini deneyimlediğimizi görmek beni kolektif bilinçdışı düzeyde hepimizin aynı şekilde nasıl hissettiğini ve topluluk hissiyle birbirimizi nasıl koruduğumuzu düşünmeye itti. Bu olaydan sonra kazandığım farkındalık, Are You in Limbo? nun çıkış noktasını  oluşturdu. Are you Limbo ile aslında toplumsal ve bireysel boyutta arafta kalmışlık hissini yaşayan insanları ve o insanların iç dünyasını yansıtmaya çalıştım.

Çalışmalarında  eriyen ve iç içe geçen insan figürleri ön plana çıkıyor. İnsan figürlerini sürrealist bir biçimde ele almanın altında yatan motivasyon nedir?

Limbolar İlk başta insan gibi görünseler de çoğu zaman normal bir insandan daha fazla veya daha az uzuvlara sahiptir ve genelde uzuvları birbirine dolanmış haldedir. Bu dolanma sonucunda sıkışıp kalırlar ve kendilerini kurtarmak için hiçbir şey yapamazlar veya hiçbir yere gidemezler. Limboların, birbirlerine dolanan uzuvlarından kaynaklı meydana gelen bu sıkışmışlıkları, krizlerle parçalanan bir ülkede yaşamanın getirdiği milyonlarca endişe ve engel nedeniyle işlevselliğini kaybetmiş, sıkışmış kalmış insanın sembolüdür.

Limbo halinin sadece Lübnanlılara özel olduğunu mu düşünüyorsun  yoksa Lübnan dışında yaşayan insanları da kapsayan bir yanı var mı?

Limbo halinin Lübnanlılara özgü bir duygu olduğunu düşünmüyorum. Suriye ve Filistinli dostlarımız, İran ve Irak gibi savaşın parçaladığı diğer ülkelerdeki insanlar yıllardır böyle yaşıyorlar. Ayrıca son zamanlarda dünyanın her yerinden birçok insanla, özellikle pandemiden sonra sosyal medya üzerinden iletişime geçtim. Onların da çok benzer süreçlerden geçtiğine şahit oldum. Sanatımla insanlara ulaşabildiğim için mutluyum.

Sosyal ve kültürel konuları sürrealist bir şekilde ele aldığın Are you in Limbo?’nun yapım sürecinde başka ülkelerde yaşamanın üretim sürecine ne gibi katkıları oldu?

Başka bir ülkede yaşamak bana tüm bu durumlara dışarıdan bakmam ve son üç yılda olan her şeyi düşünmem için gereken mesafeyi verdi. Ayrıca bu seyahat süreci Limbo projelerine odaklanmam için bana alan tanıdı ki bu durum tasarım sürecimi çok özgürleştirdi. Hatta ihtiyacım olan motivasyonu ve enerjiyi bana sağladı diyebilirim.

İlk solo serginden bahsetmek ister misin?

Tüm limbolarımın bir odada sergilenmesinin inanılmaz bir his olduğunu söylemek istiyorum. Dahası ilk sola sergimi İstanbul’da gerçekleştirmek çok keyif vericiydi. Are You in Limbo?’nun ilk bölümü sona ermiş gibi hissediyorum. Limbo serisinin gelecekte nereye gideceğini görmek beni çok heyecanlandırıyor. Ayrıca HOOD Base tüm bu süreç boyunca çok cömert ve destekleyici oldu. İlk solomu orada yapmaktan büyük onur duyuyorum.

Çalışmanı farklı bir ülkede yaşayan insanlara buluşturmak nasıl bir deneyimdi?

Sanatımı yeni bir ülkede sergilemek ve limbolarımla bağ kuran, onları seven yeni bir toplulukla beraber olmak ilginç ve mutluluk verici bir deneyimdi. İnsanların onunla nasıl etkileşime girdiğini gözlemek benim için çok heyecan verici bir süreç oldu. Bu süreçte beni en çok heyecanlandıran şeylerden biri insanların çalışmalarımı kendilerine göre yorumlamalarıydı. Böylece tek bir eser kişiden kişiye göre farklı yorumlandı, farklı hisler ve düşünceler uyandırdı. Zaten çalışmalarımı alt metin ile sununmamamın nedeni  eserlerin insanlarda yaratacağı çağrışımların önüne alt metnin geçmesini önlemekti. 

 Gelecekte Limbolalrı nerelerde görebilriz?

En son Limbolarım Peep Art Space’te gerçekleşen ve kolektif bir sergi olan Değilim’de sergilendi. Gelecekte farklı noktalarda Limbolarımı insanlarla buluşturmak istiyorum. Ayrıca  bu ara mobilya ve objeler üretmek ve bu formları işlevsel bir şekilde keşfetme hedefindeyim. Zaten istiflenebilir bir limbo tabure ürettim ama tabii ki daha fazlasını yapmak istiyorum. Nihayetinde en büyük hayalim, gerçeküstü bir tarzda bir limbo alanı tasarlamak diyebilirim.

Kapak Fotoğrafı: Instagram.com/limb.00

İlginizi çekebilir: İrem Çakır’dan Yukarı Bak, Sınırlı Coğrafyanın Yıldızlı Ufukları