Sebze ve meyveleri mevsiminde tüketmek, artık hepimiz için bir norm haline gelmiş olsa gerek. Özellikle “Fonksiyonel Beslenme” -yani mevsimsel sebze ve meyvelerle vücuda ihtiyacı olduğu mineral ve vitaminleri sağlama- trendi, birçok doktor tarafından da önerilirken “Tam da mevsimi!” dediğimiz vitamin deposu bir sebzeyle karşınızdayız: Bal kabağı! İçinde bulunduğumuz mevsim geçişleri döneminde de sağlığınızın koruyucu kalkanı olmaya hazır olan bal kabağının biraz tarihine, biraz tarifine bakmaya ne dersiniz? Yanımızda, organik seçkisiyle Tazedirekt de olacak!

Bal Kabağı | Fotoğraf: Maddy Baker – unsplash.com

“Fonksiyonel beslenme”yi öneren doktorlar çoğaldı: Özellikle mevsim geçişlerinde güçlü lif kaynağı olan sebzeleri mevsiminde tüketmemiz önerilirken bu sebzelerin C vitamini içermesi de önem taşıyor. Kışı hastalıklardan uzak, aktif ve enerji dolu geçirmeniz için Dr. Josh Axe, özellikle sonbahar ve kış aylarında bal kabağını tüketmenin faydalarından bahseden fonksiyonel tıp uzmanlarından. Ayrıca beta-karoten içeriğiyle bal kabağı, kışın pigmentasyonunu ve parıltısını kaybeden cilde en iyi şekilde destek veriyor ve yüksek potasyum oranıyla kan damarlarının gevşemesini sağlayor. Anti-enflamatuar özelliği sayesinde kronik hastalıklara savaş açarken bağışıklık sistemini de destekliyor. Kalp dostu olduğunu da unutmayalım.

Bal Kabağı | Fotoğraf: Aneta Pawlik – unsplash.com

Bal Kabağının Tarihi ve Ülkemize Gelişi

Bal kabağının kökeninin her ne kadar Kuzey Amerika ile ilişkili olduğu düşülse de, yapılan araştırmalarla M.Ö 7000 ile 5500 yıllarında Meksika’da bal kabağı tohumlarına rastlandığını biliyoruz. Ancak bal kabağının ilk defa adlandırılışına baktığımızda karşımıza Yunanca çıkıyor. Tarih boyunca “popon, ponpon, pumpion” gibi farklı isimlerde telaffuz edilen bal kabağı, Amerikan sömürgecileri tarafından “pumpkin” olarak adlandırılıyor ve bugün İngilizce’den bal kabağı olarak tüm dünyaya yayılıyor.

Çok eski dönemlerden beri özellikle Amerika yerlileri tarafından temel gıda maddesi sayılan bal kabağı; lifli, nişastalı ve zengin vitaminli oluşu nedeniyle önemli bir besin kaynağı sayılıyor. Soğuk saklama yöntemlerinin gelişmediği bir dönemde, tarladan toplandıktan sonra serin bir yerde 6 ay kadar bozulmadan muhafaza edilebilen bu sebze, bu sebeple her evde tercih edilmeye başlıyor. Aynı zamanda bal kabağını birçok tarifte içi oyularak ve bir pişirme kabı olarak görmek mümkün.

Bal Kabağı | Fotoğraf: Natalia Y. – unsplash.com

Ülkemize 17. yüzyılda giren ve Anadolu iklim şartlarına uyum sağlayan bal kabağı hızla çeşitleniyor ve ikinci anavatanı haline geliyor. Osmanlı mutfağında da kullanımına rastlanan bal kabağının popülerliğinin ise uzun bir geçmişi var. Anadolu’nun bazı köylerinde kabağın içine pirinç, çam fıstığı, badem, çeşitli kuru meyve gibi malzemeler konularak bal kabağı dolması veya pilavı yapılıyor. Hatay usulü kireçte kabak tatlısının da mutfağımızda ayrı bir yeri olduğunu söyleyebiliriz. Bal kabağı çorbası ise hem yapılışı kolay hem de sofralarımıza renk katan bir seçenek olduğu için bir süredir hepimizin tarif defterinde. Peki, bal kabağı çorbasının renkli bir versiyonunu menünüze katmak ister miydiniz?

Bal Kabağı Çorbası | Fotoğraf: James Hardman – unsplash.com

Balkabağı Çorbası Tarifi

Önereceğimiz Tay usülü bal kabağı çorbası, fırınlanarak yapıldığı için ayrıca sağlıklı. İhtiyacınız olan malzemeler için organik çeşitleriyle Tazedirekt’e bir göz atalım: Sevgi Bayat Çiftliği’nden Bal Kabağı ve Şaban Amcanın Çiftliği’nden Organik Balkabağı ile tarife başlayabilirsiniz.

  • 1 kilo bal kabağını, zeytinyağı ve iki yemek kaşığı şekerle harmanladıktan sonra 180 derece fırına gönderin, yarım saat pişsin.
  • O sırada orta boy soğanı küp küp doğradıktan sonra, iki tatlı kaşığı Verita Taze Zencefil’i rendeleyin.
  • Bir çorba kaşığı Akmeşe Organik Süt Çiftliği’nden Organik Terayağı’nı ve iki çorba kaşığı Güven Asa Natürel Sızma Zeytinyağı’nı tencerede gezdirdikten sonra soğan, zencefil ve iki yemek kaşığı tay kırmızı köriyi soteleyin.
  • Fırından çıkan bal kabaklarını sotenin içine ekleyip 3,5 su bardağı sebze suyu katın.
  • Kaynayıp fokurdayınca, blenderdan geçirip Alpro Hindistan Cevizi Sütü’yle biraz daha karıştırın.
  • Tuz ve karabiber eklemeyi unutmayın.
  • Organik ürünlerle “fonksiyonel beslenmeye” uygun bir öğün hazırlamak işte bu kadar kolay!

Bal Kabağı ve Cadılar Bayramı

Bal kabağı denince akla, mevsimsel beslenmeden farklı olarak gelen bir nokta daha var: Cadılar Bayramı! Batıda özellikle Cadılar Bayramı’yla özdeşleşen bal kabaklarının oyulma hikayesi de eski bir Kelt inanışıyla ortaya çıkıyor. Bilinen ilk Cadılar Bayramı kutlamaları, günümüzden yaklaşık 2000 yıl önce Britanya ve Kuzey Fransa’da yaşamış olan pagan Keltler’in “Samhain Festivali”.

Bal Kabağı ve Cadılar Bayramı | Fotoğraf: Bee Feilten-Leidel – unsplash.com

Kelt takvimine göre yazın ve hasatın son günü sayılan 31 Ekim’in gecesinde, inanca göre yaşayanlar ve ölüler arasındaki duvar inceliyor ve ölüler dünyayı ziyarete geliyor. Bu sebeple, kötü ruhları korkutmak için bal kabağı, turp, turunçgil gibi meyveleri çirkin ve korkutucu suratlara benzeterek oyuluyor ve içlerine mum yerleştiriliyor. Amerika’nın keşfi ve göçlerin ardındansa coğrafyada bulunması en kolay olması ve ebatlarının uygunluğundan dolayı bal kabaklarI kullanılıyor. 7. yüzyılda ise Papa IV. Boniface’in 13 Mayıs’ta kutlanan Azizler Günü’nünü Samhain‘in yerini alması için 1 Kasım’a taşıyor. Azizler Günü’nün arifesi (31 Ekim) kutsal kabul edilerek “All Hallow’s Eve” yani kısaltılarak Halloween‘e dönüşüyor.

Bal kabağı, keyifli geçmişiyle birlikte sofralarımızı renklendirmeye hazır. Sağlıklı beslenmek adına her yolu denediğimiz şu günlerde, özellikle “fonksiyonel beslenme” noktasında çoğalan seçeneklerimiz -özellikle bal kabağıyla yapabileceğiniz tarif çok- sayesinde kışa rahat girmemiz mümkün. Bu sebze ve meyve seçeneklerini en organik ve en doğal haliyle Tazedirekt’te bulabilmek içimizi rahatlatıyor. Bal kabağıyla birlikte mevsimin organik sebzelerini de bulabileceğiniz Tazedirekt’in seçkisine buradan bakabilirsiniz.

Kapak Fotoğrafı: Donna G – unsplash.com