Caza Kulak Verin: Türkiye'deki Caz Festivalleri
Müziğin evrenselliğinin ve ruha iyi geldiğinin en büyük kanıtlarından biri kesinlikle caz. Ülkemizde her geçen gün dinleyicisi artan caz, sadece İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerdeki değil, tüm Türkiye’deki caz festivalleri sayesinde daha geniş kitlelere temas ediyor. İstanbul Caz Festivali, Akbank Caz Festivali ve Bozcaada Caz Festivali gibi popüler festivallerin en az birinde bir konsere gittiğinize eminim. Peki Türkiye’nin farklı kentlerindeki ve köşelerindeki bu caz festivalleri?
İstanbul’daki Caz Festivalleri
Avrupa’da caz festivalleri arasında da önemli bir yeri olan, İKSV‘nin düzenlediği İstanbul Caz Festivali, uzun yıllar İstanbul Festivali ve İstanbul Müzik Festivali’nin programındaki caz konserleriyle temsil edildikten sonra, 1994 yılında ilk kez ayrı bir festival olarak konumlanmış. Her yılk temmuz ayında İstanbul’un en güzel yazlık konser alanlarında caz ve farklı müzik türlerini ağırlayan İstanbul Caz Festivali, bugüne kadar Eric Clapton’dan Nick Cave’e, Sting’den Norah Jones’a, Paul Simon’dan Elvis Costello’ya, Tori Amos’tan Björk’e, Seal’den Grace Jones’a dünyaca ünlü yıldızları ağırladı. Festival sadece dünyaca ünlü yıldızları İstanbul’daki bizlerle buluşturmakla kalmıyor, Türkiye’den caz sanatçılarını tanımamızı ve dinlememizi, Avrupa’nın, Latin Amerika’nın caz sahnelerinden yeni keşifler yapmamızı sağlıyor. 29. İstanbul Caz Festivali, Dianne Reeves, Melody Gardot, John McLaughlin, Teoman ve Kalben gibi isimlerle, Harbiye Cemil Topuzlu Açıkhava Tiyatrosu, Cemal Reşit Rey Konser Salonu, Volkswagen Arena gibi mekanlarda gerçekleşti.
İstanbul’un en köklü caz festivali ise Akbank Caz Festivali. 1991’den beri düzenlenen festival, birçok caz festivali gibi klasik ve modern cazın yanı sıra elektronik müzik ve dünya müziğinin farklı projelerine de yer veriyor. Benim için, yeni sezonun açıldığı ve sergiler, bienaller, film festivalleri, konserler, açılışlar gibi türlü etkinliklerle capcanlı geçen eylül / ekim aylarının vazgeçilmezlerinden biri de Akbank Caz Festivali. Festival sadece İstanbul’un önemli konser mekanlarıyla sınırlı kalmıyor ve Kampüste Caz etkinlik serisiyle Anadolu’nun birçok kentindeki üniversiteleri turluyor.
İstanbul’daki diğer iki önemli caz festivali de dikkatinizden kaçmasın: İlk kez 2016’da Beylikdüzü Caz Günleri adıyla, Beylikdüzü Belediyesi tarafından Yaşam Vadisi’nde düzenlenen, geçtiğimiz yıl Beylikdüzü Atatürk Kültür ve Sanat Merkezi’ndeki konserlerle zenginleşen Beylikdüzü Caz Festivali bu haziran ayında dördüncü yaşını kutladı. “Her müziğin caz festivali!” mottosuyla yola çıkmış Zorlu PSM Caz Festivali ise mayıs ayı boyunca Zorlu PSM‘nin tüm sahnelerini blues’dan elektroniğe, world’den funk’a, indie’den klasiğe ve poptan rock’a aklınıza gelebilecek tüm müzik türleriyle dolduruyor, tüm bu türleri caz çatısı altında buluşturuyor.
Ankara ve İzmir Caz Festivalleri
1996 yılında ODTÜ Caz Günleri adıyla başlasa da 2002’de Ankara Caz Festivali adını alan festival, başkentin diğer üniversitelerine yayılmaya, büyümeye ve gelişmeye devam etmiş ve bugün Ankara’nın en büyük festivallerinden biri ve tek caz festivali olarak anılıyor. Festival dünyadaki ve İstanbul’daki çoğu caz festivalinin aksine sadece caz kapsamına giren performanslara yer veriyor, Ankaralılar her mayıs ayında, standart cazdan elektronik caza, etnik projelerden kulüp performanslarına uzanan bir yelpazede sadece caz dinliyor. Tüm geliri caz müzisyenlerinin ve caz eğitiminin desteklenmesi için çalışan Caz Derneği‘ne aktarılan festivalin en önemli özelliklerinden biri de her yıl programında en az 3 grup ya da projenin ilk kez sahne almasının desteklenmesi. 26. Ankara Caz Festivali, Kasım 2022‘de düzenlenecek.
İzmir’in caz festivali ise İKSEV‘in düzenlediği İzmir Avrupa Caz Festivali. İstanbul ve Ankara caz festivalleri gibi 90’lı yıllardan beri varlığını sürdüren festivalin en önemli özelliği eğitim odaklı olması. İtalya, Fransa, Almanya, Avusturya, Romanya ve İsviçre gibi Avrupa’nın farklı ülkelerinden festivalde sahne almak üzere İzmir’e gelen sanatçı ve grupların birçoğu, festival kapsamında atölye çalışmaları düzenliyorlar. Her yıl, bu atölyelere katılan iki genç müzisyen Siena Caz Vakfı ve İKSEV işbirliği ile İtalya’da Siena Yaz Caz Ustalık Sınıfları kurslarına burslu olarak katılıyor. Sadece müziği değil görsel sanatları da destekleyen festivalin afişi de her yıl genç tasarımcılara yönelik ödüllü bir yarışma sonucu seçiliyor. 29. İzmir Avrupa Caz Festivali, Mart 2022‘de düzenlendi.
Ege ve Akdeniz Sahillerinde Caz Festivalleri
Herkes yaz aylarında Ege ve Akdeniz sahillerine akın ettiği ve tatilde de sosyal etkinlik arayışında ve müzikle beslenme ihtiyacında olduğundan, son yıllarda farklı sahil kasabaları ve tatil destinasyonlarındaki caz festivallerin sayısı da hızla artıyor. Bunlardan en popüleri, 26-28 Ağustos 2022 hafta sonunda altıncı kez düzenlenecek Bozcaada Caz Festivali. Buz gibi denizi, parlayan güneşi, rüzgarı, doğası ve şaraplarıyla vazgeçilmez tatil destinasyonlarından biri olan Bozcaada’nın Ayazma mevkinde düzenlenen festivalde üç gün boyunca yerli ve yabancı konuklar sahne aldı. Ayrıca yoga etkinlikleri, yürüyüşler, söyleşiler, atölye çalışmaları, şarap tadımları gibi yan etkinlikler ilgi çekti.
Ege ve Akdeniz sahillerimizin en köklü caz festivali’yse Antalya’da aslında: Alanya Belediyesi‘nin düzenlediği Alanya Uluslararası Caz Günleri, on beş yıldır Alanya’nın tarihi ve ikonik kalesi Kızılkule’de ücretsiz konserlerle gerçekleşiyor. Alanya Uluslararası Caz Günleri, Eylül 2022′de yine Kızılkule’de olacak. İlk kez 2017’de düzenlenen Bodrum Caz Festivali, Haziran 2022‘de altıncı kez Bodrum Kalesi, Dibeklihan ve çeşitli meydan, otel ve mekanlara yayıldı. Festivalin önemli özelliklerinden biri, “kardeş festivali” Rodos Caz Festivali‘yle karşılıklı olarak Türk ve Yunan caz müzisyenlerini programına dahil etmesi. Son olarak 2019’da sahillerdeki caz festivallerine bir yenisi eklendi: 27-29 Ağustos 2022’de dördüncü kez düzenlenecek Kaş Caz Festivali.
Anadolu’da Caz Festivalleri
Buraya kadar sözünü ettiğim tüm festivallerin adını duymuş ya da adını duymamış olsanız bile tahmin edebileceğiniz yeni bir öğrendiğinizi hissetmişsinizdir muhtemelen. Fakat buna şaşıracaksınız: Türkiye’deki en köklü caz festivallerinden biri 2021 Yılı Kültür ve Turizm Bakanlığı Özel Ödülü’ne layık görülen ve 7-11 Haziran 2022’de 22. kez düzenlenen Afyonkarahisar Caz Festivali. Yıllar önce, müzik öğretmeni Hüseyin Başkadem‘in girişim ve çabalarıyla doğan bu festival, son yıllarda muhafazakar kesimin tepkilerine, protestolarına ve “bizi zorla batılılaştırmaya çalışıyorlar” illüzyonlarına rağmen sürmesi, müziğin evrenselliğini vurgulaması ve özellikle genç nüfusun ilgisini çekmesi sevindirici. Afyon’un tarihi yapılarının bahçelerine de cazı getirmiş bu festival, gelenekselleşmeye başlayan Sucuk Ekmek Caz Gecesi de dikkat çekici.
İlk yorumu siz yazın!