Dört Mevsim Film Maratonu: Türkiye'deki Film Festivalleri
Sinemanın ve film izlemenin tadı vizyonda ve evimizde de pekâlâ çıksa da, festival ruhunu yaşamanın tadı bir başka oluyor, film festivalleri sinema aşkını yeri kolay doldurulamayan bir coşkuyla körüklüyor. Türkiye’deki film festivalleri dendiğinde akla birkaç büyük festival gelse de, İstanbul’da ve Türkiye’de sandığınızdan çok daha fazla film festivali var! İşte yıl boyunca İstanbul’da ve diğer kentlerde takip edebileceğiniz film festivalleri…
İstanbul’daki Film Festivalleri
İstanbul Film Festivali
İstanbul’un en köklü film festivali ve sinema etkinliği olma özelliği taşıyan İstanbul Film Festivali, 1982’den bu yana İKSV tarafından düzenleniyor. İlk yılında sadece altı filmin gösterildiği bir film haftasından ibaret olan festival, 1983’te İstanbul Festivali kapsamında “Sinema Günleri” adlı, bir aylık bir programa dönüştü. 1984’te İstanbul Festivali’nden ayrılan Sinema Günleri, nisan ayına taşındı ve Şakir Eczacıbaşı’nın girişimiyle porgrama uluslararası ve ulusal yarışmalar eklendi. Festivalin ilk Altın Lale ödülünü Michael Radford’un 1984 filmi kazandı. Bugün İstanbul Film Festivali, uluslararası ve ulusal yarışmaların yanı sıra Ulusal Kısa Film ve Ulusal Belgesel yarışmalarına da yer veriyor ve Avrupa Konseyi işbirliğiyle düzenlenen Sinemada İnsan Hakları Yarışması’na ev sahipliği yapıyor. Uluslararası konukları, dünya ve Türkiye prömiyerleri, usta yönetmenlerle buluşturan festival sohbetleri, eğlenceli partileri ve heyecanla takip edilen ödülleriyle oldukça hareketli geçen, her yıl nisan ayında düzenlenen İstanbul Film Festivali‘nin lale mevsimiyle beraber İstanbul’a baharı getirdiğine inanılıyor.
Filmekimi
Bize sorarsanız, Filmekimi sinema alanındaki en iyi fikirlerden biri. Yarışmaları, konukları ve etkinlikleri olmadığından bir film festivali sayılmasa da, festival ruhunu yaşatmakta Filmekimi üstüne yok! Düşünürseniz, İKSV‘nin her yıl nisan ayında düzenlediği İstanbul Film Festivali, başta mayıs ayında düzenlenen Cannes Film Festivali olmak üzere dünya sinemasına yön veren önemli bahar ve yaz festivallerinde gösterilen yapımların izleyiciyle buluşması için oldukça geç bir zaman. 2002 yılında bunun farkına varan İKSV, festivalin tam altı ay sonrasında, yani ekim ayında, bir film haftası düzenlemeye ve bu filmleri tam da vaktinde göstermeye karar vermiş, iyi de yapmış! İlk yılında sadece 12 filmin gösterildiği Filmekimi, bugün 60’ın üzerinde filme ev sahipliği yapıyor ve Cannes, Venedik ve Toronto gibi film festivallerinde konuşulan, ödüllendirilen yapımları geç olmadan izlememizi sağlıyor. Filmekimi, 2011’den beri İstanbul‘un yanı sıra Türkiye’nin farklı şehirlerine de uğruyor – bunlardan sürekli olanları Ankara ve İzmir.
Boğaziçi Film Festivali
Uluslararası Boğaziçi Sinema Derneği tarafından ilk kez 2013 yılında düzenlenen Boğaziçi Film Festivali, İstanbul’a ikinci bir ulusal yarışma heyecanı yaşatmakla kalmıyor, uluslararası uzun metraj, uluslararası kısa kurmaca, uluslararası kısa belgesel, ulusal kısa kurmaca ve ulusal kısa belgesel yarışmalarıyla birçok ödül dağıtıyor. Festival her yıl takdim ettiği onur ödülü vesilesiyle, Bent Hamer, Bela Tarr, Sergei Loznitsa ve Kim Ki-duk gibi dünya sinemasının usta yönetmenlerini de onur konuğu olarak İstanbullularla buluşturuyor. İlk altı yılında kasım ayında gerçekleşen Boğaziçi Film Festivali, 2019’da ekim ayı sonuna çekildi.
Suç ve Ceza Film Festivali
İlk kez 2011 yılında, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi öncülüğünde düzenlenen Uluslararası Suç ve Ceza Film Festivali, sinemada hukuk, adalet, demokrasi, kişi hak ve özgürlükleri konularına odaklanan filmlere yer veren, tematik bir festival. Bu özelliğini bu temadaki etkinlikler ve akademik bir programla destekleyen festivalde Uluslararası Altın Terazi Uzun Metraj Film Yarışması ve Uluslararası Altın Terazi Kısa Metraj Film Yarışması olmak üzere iki de yarışma yer alıyor. Uluslararası Suç ve Ceza Film Festivali, kasım ayında gerçekleşiyor.
Filmmor Kadın Filmleri Festivali
Filmmor Kadın Kooperatifi tarafından 2003’ten beri düzenlenen Filmmor Kadın Filmleri Festivali, gezici bir festival. Kadınları ve kadınların sinemasını buluşturmayı amaçlayan festival, İstanbul’un dışında her yıl farklı illeri de ziyaret ediyor. Mart ayının ikinci haftasında başlayan festivalde bir yarışma bulunmuyor ve bunun sebebi kadınları yarışmalarda değil dayanışmada buluşturmak olarak açıklanıyor. Filmmor Kadın Filmleri Festivali, pek tabii ki ülkemizde 5050by2020 taahüdünü imzalayan ilk festivallerden biri…
İşçi Filmleri Festivali
2006’dan beri düzenlenen Uluslararası İşçi Filmleri Festivali, ücretsiz, sponsorsuz ve yarışmasız bir festival olarak “alternatif bir film festivalini sinemada oluşturulan piyasa kurallarının dışında, gönüllü emekle” çalışmayı sürdürüyor. İlk yıllarında yalnızca İstanbul’da ve yalnızca 1 Mayıs günü gerçekleşen festival, bugün mayıs ayının ilk haftasında tüm bir haftaya yayılan ve Türkiye’nin farklı kentlerine de uğrayan ücretsiz bir festival.
Documentarist
2008’den bu yana “İstanbul Belgesel Günleri” alt başlığıyla düzenlenen Documentarist, belgesel sinemaya odaklanan bir film festivali olarak her yıl haziran ayında gerçekleşiyor. Dünya gündemini kısa ve uzun metrajlı belgesel filmlerle takip eden festival, ulusal ve uluslararası bölümlerinin yanında her yıl bir ülkeyi konuk ülke, bir sinemacıyı ise onur konuğu olarak seçerek onlara özel bölümler hazırlıyor.
!f Bağımsız Filmler Festivali
!f İstanbul Bağımsız Filmler Festivali olarak 2001’de hayatımıza giren ve yıllarca ilham verici filmlere yer vermiş, birleştirici, iyileştirici ve kucaklayıcı mesajlarıyla kalbimize iyi gelmiş festival, 2018 sonbaharında festivalin yaratıcıları olan ve uzun yıllar eş-direktörlüğünü üstelenen Serra Ciliv ve Pelin Turgut‘un festivalle ilişiğinin haksızca kesilmesiyle, acı bir şekilde yüz ve yapı değiştirdi. Ekibi tamamen değişen, alıştığımız bölümlerin bir kısmı yok olan, alıştığımız programlama dili başkalaşan festival, tüm bunların yanı sıra şubat ayından eylül ayına taşındı. !f, İstanbul‘un yanı sıra Ankara ve İzmir‘e de uğruyor.
Türkiye’deki Film Festivalleri
Antalya Altın Portakal Film Festivali
Türkiye’de sinema denince akla gelen ilk festival, kuşkusuz Antalya Altın Portakal Film Festivali. 1964 yılından beri düzenlenen, ülkemizin en köklü film festivali, Dr. Avni Tolunay öncülüğünde hayata geçmiş. Yıllar boyu Yeşilçam’ın ve günümüz Türkiye sinemasının önemli yönetmen ve oyuncularının uğrak yeri olan, görkemli geçit törenleriyle sinemanın büyüsünü yansıtan festival, 2017 ve 2018 yıllarında Ulusal Yarışma‘yı kaldırarak büyük tepki çekse de, 2019’da yönetimin değişmesiyle bu kararından döndü ve hepimizi sevindirdi. Festivalde ulusal yarışmanın yanı sıra Ulusal Belgesel Film Yarışması, Ulusal Kısa Metraj Film Yarışması ve Uluslararası Uzun Metraj Film Yarışması da düzenleniyor. Ayrıca Antalya Film Forum, birçok genç ve bağımsız sinemacıya destek sağlıyor. Antalya Altın Portakal Film Festivali, Antalya Büyükşehir Belediyesi himayesinde, ANSET tarafından ekim ayında gerçekleştiriliyor.
Adana Altın Koza Film Festivali
Türkiye’nin en köklü ikinci film festivalinin İstanbul ya da Ankara’dan değil, Yılmaz Güney gibi değerli bir sinemacının memleketi olan Adana‘dan çıkması şaşırtıcı değil. İlk kez 1969 yılında, Altın Koza Film Şenliği adıyla düzenlenen Adana Altın Koza Film Festivali, 1973’e kadar devam ettikten sonra önce ekonomik nedenlerle on sekiz yıllık bir sessizliğe büründü, 1992-1997 yılları arasında geri döndü ve 2005’ten beri kesintisiz olarak Türkiye’nin önemli sinema etkinlikleri arasındaki yerini aldı. Özellikle 2008 yılından itibaren, tıpkı Antalya Altın Portakal Film Festivali gibi birçok prömiyere yer veren festivalin büyük ödülü Altın Koza, Türkiye sineması için prestijli bir ödüle dönüştü. Festival, ulusal yarışmasının yanı sıra Akdeniz Ülkeleri Uluslararası Kısa Film Yarışması‘na da ev sahipliği yapıyor ve festival bölümleri arasında yer alan Akdeniz Filmleri Seçkisi, festivalin Akdenizli kimliğini pekiştiriyor. Adana Altın Koza Film Festivali, Adana Büyükşehir Belediyesi tarafından, eylül ayında düzenleniyor.
Ankara Film Festivali
İlk kez 1988 yılında, Mahmut Tali Öngören ve Aziz Nesin‘in öncülüğünde Ankara Film Şenliği adıyla düzenlenen Ankara Uluslararası Film Festivali, o güne kadar sinemayla ilgili bu büyüklükte bir organizasyonun düzenlenmediği Ankara için önemli bir gelişmeydi. Kurucularından Mahmut Tali Öngören’in “çölde lale” olarak tanımladığı Ankara Uluslararası Film Festivali, ulusal uzun film, ulusal kısa film, ulusal belgesel olmak üzere üç yarışmaya yer veriyor ve ulusal uzun proje geliştirme desteği de sağlıyor. Dünya Kitle İletişimi Araştırma Vakfı tarafından düzenlenen Ankara Uluslararası Film Festivali, her yıl nisan ayında, İstanbul Film Festivali’nin hemen ardından gerçekleşiyor.
Gezici Festival
1995 yılında yola çıkan ve 1998 yılından beri Ankara Sinema Derneği tarafından gerçekleştirilen Gezici Festival, adı üzerinde, geziyor. Sadece büyük şehirlerde değil, her şehirde (hatta sinema salonu olmayan şehirlerde bile) insanlar sinemayla buluşabilsin diye çalışan festival, her yıl bir ay süresince başka kentlere konuk oluyor. İlk yılından itibaren Ankara, Artvin, Bakü (Azerbeycan), Bursa, Çanakkale, Diyarbakır, Drama (Yunanistan), Edremit, Eskişehir, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kars, Kastamonu, Kayseri, Malatya, Mersin, Ordu, Samsun, Saraybosna (Bosna Hersek), Sinop, Tiflis (Gürcistan), Üsküp (Makedonya) ve Van‘a uğrayan Gezici Festival, film gösterimleri, özel gösterimler ve kısa film seçkilerinin yanı sıra atölye, söyleşi ve film çekimlerine de yer veriyor.
İlginizi çekebilir: Ödüllü Türk Fimleri
İlk yorumu siz yazın!