“Evrim” hakkında çocuklara özel olarak hazırlanmış, anlaşılması kolay ve eğlenceli kaynak bulmak oldukça zor. İngiliz moleküler biyolog ve illüstratör Sabina Radeva bu olaya bir el atıyor; Charles Darwin’in kitabından yola çıkarak oldukça keyifli bir resimli kitap ortaya koyuyor: Türlerin Kökeni. 

“Ne en güçlü olan tür hayatta kalır, ne de en zeki olan. Değişime en çok adapte olabilendir hayatta kalan” diyen Charles Darwin’in 1859 senesinde yayımladığı Türlerin Kökeni kitabını bilirsiniz. Döneminde bilim dünyasına bomba gibi düşen kitap, “Biz nereden geldik?” sorusunu cevaplarken gezegendeki bütün canlıların birbirine bağlı olduğunu ve bazı türlerin yok olma sebeplerini, yeni türlerin kökenini açıklar. Darwin bu kitabında türlerin ayrı ayrı yaratılmadığını ve doğal seçilimin değişimin aracısı olduğunu göstermek gibi bir amacı vardır. 

Evrim hakkında yetişkinler için pek çok sayıda kaynak varken, çocuklar için erişilebilir ve anlaşılır kaynak konusunda aynısını söyleyebilmek oldukça zor. İşte tam bu noktada moleküler biyolog ve illüstratör Sabina Radeva imdada yetişiyor! Tüm zamanların en çok tartışma yaratan kitabı olma özelliğini kaybetmeyen Türlerin Kökeni, Sabina Radeva tarafından çocuklara yönelik olarak yorumlanıyor ve birbirinden etkileyici çizimler ile süslenerek okuyucuya sunuluyor.

Sabina Radeva

Sabina Radeva, İngiliz bir grafik tasarımcı ve illüstratör. 2008 senesinde Moleküler Biyoloji alanında yüksek lisansını tamamlayan Radeva, yaratıcı kariyeri için bilimi bir kenara bıraksa da hayatından tamamen çıkarmıyor. Bilimsel bilgisini sanatla harmanlayarak projeler üreten sanatçı, işlerinde canlılar aleminden faydalanmaya devam ediyor. 

Almış olduğu akademik eğitimden neredeyse on sene sonra -2019 yılında- Hertfordshire Üniversitesi’nde İllüstrasyon yüksek lisansını bitiren Sabina Radeva’nın ilk resimli kitabı ise Darwin’in Türlerin Kökeni uyarlaması oluyor. Çocuklara farklı bakış açıları katarken, eleştirel düşünmeyi öğreten kitap, uzun bir süre çok satanlar listesinde bir numarada kalmayı başarıyor. 30’dan fazla dile çevrilen Türlerin Kökeni, UKLA Kitap Ödülü, İngiliz Kitap Ödülü, Alman Gençlik Edebiyatı Ödülü ve Klaus Flugge Ödülü gibi pek çok ödül kazanıyor.

Türlerin Kökeni

“Doğaya duyulan merakın bizi nasıl inanılmaz keşiflere götürdüğünü” göstermek isteyen Sabina Radeva tarafından uyarlanan Türlerin Kökeni, 8 yaş ve üzeri çocukların evrim konusuna aşina olmalarını, gözlem gücünü harekete geçirmeyi ve doğaya olan meraklarını artırmayı amaçlıyor.

Evrim ve türler hakkında düşünmek çocuklar için “sıkıcı” olabilecek bir konuyken, Sabina Radeva bu konuları oldukça eğlenceli bir dille, çocukların anlayabileceği sadelikte anlatılıyor; kitapta ortaya konulan kavramlar, mavi-yeşil renk paleti ile ilgi çekici resimler aracılığıyla açıklanıyor. Güvercin ve tavşan gibi hayvanlar üzerinden “varyasyon” ve “tür” kavramlarına değiniliyor, “Yaşam Ağacı” ile türlerin nasıl tek bir atadan çoğalarak günümüz çeşitliliğine ulaştığı konusunda fikir veriyor. Doğal seleksiyon, göç, fosillerin oluşumu, genetik kavramlar hakkında pek çok bilgi sunan kitap, yanlış bilinenler, canlıların hayatta kalma mücadelesi ve canlı türlerine dair keyifli bir yolculuk da yaptırıyor okuyucuya.

Kitabın başında ve sonunda çeşitli kelebekler ve böcekler resmediyor Radeva; Alaca Yusufçuk veya Kleopatra Kelebeği mi dersiniz, 15 Benekli Uğur Böceği mi… Bir yetişkin olarak dahi kitaptaki görselleri incelemek, yer verilen kelebek ve böcekleri sayfaların arasında bulmaya çalışmak oldukça keyifli. Çocuklar ile bu kitabı okuyup, sayfaları arasında dolaşırken resmedilen canlıları çizimlerin arasında bulmaya çalışmak sizler için de eğlenceli bir aktivite olabilir.

Sabina Radeva tarafından uyarlanan ve Türkiye’de Domingo Yayınevi aracılığıyla okuyucu ile buluşan Türlerin Kökeni, -bana kalırsa- tüm okullarda, kütüphanelerde ve evlerde bulunması gereken kitaplardan… 

Domingo Yayınevi tarafından yayımlanan Türlerin Kökeni‘ne buradan ulaşabilirsiniz.

Kapak Fotoğrafı: Arina Krasnikova, Mockup: Yaprak Civan

İlginizi çekebilir: Yaprak Civan’dan İneklerin Gizli Hayatı