Haberler

“Sober October” ya da “No Shave November” gibi ilgi çekici internet challange’larına muhtemelen keşfetinizde gezinirken denk gelmişsinizdir. İşte sanatçı Jake Parker tarafından yaratılan ve yetenek geliştirmeye ve olumlu çizim alışkanlıkları kazanmaya odaklanan bir aylık bir sanat meydan okuması “Inktober” da bunlardan bir tanesi.

Çizerlerin yaratıcılığını kutlayan ve bağımsız sanatçıları görünür kılmayı hedefleyen bu sosyal medya trendi her yıl Ekim ayı boyunca gerçekleşiyor ve meydan okumaya katılan herkes, her gün bir mürekkep çizimi yapıp ve bunu sosyal medya hesaplarında paylaşıyor. Sanatçıların çizimlerini her gün konsept çatısı altında gerçekleştirmeleri gerekiyor. Örneğin bu yıl 7 Ekim Pazartesi’nin çizimleri için anahtar kelime: “Pasaport”. Katılımcılar bu kelimenin kendilerinde çağrıştırdığı görsel dünyayı kendi tarzlarında çizimleriyle hayata geçiriyor. Takip edenlerse bambaşka pratikleri ve bakış açıları olan sanatçıların eserleri sayesinde aynı kavramın ne çok farklı şekilde yorumlanabileceğini görme şansı yakalıyor. 2024 Inktober’ı buradan takip edebilirsiniz.

Çalınan dikkatimiz, konsantrasyon sürelerinin kısalışı ve daha fazlası… Tüm bunlara rağmen edebiyata ve okumaya olan ilgi artıyor olabilir mi? İşaretler stereotiplerin aksine, Z kuşağı okuma canlanmasının ardındaki itici güç olduğunu gösteriyor.

#BookTok bir TikTok janrası olmayı bırakıp kitapçılara sızarken, Nielsen BookData’nın yaptığı bir başka araştırmaya göre Z kuşağının yılda tahmini olarak 61 milyon kitap satın aldığını gösteriyor. Kütüphane kullanımının yeniden artması, Reese Witherspoon gibi ünlülerin de dahil olduğu kitap toplulukları ve hikaye anlatıcılığını tüm biçimleriyle yücelten bakış açısı kitap kültürünün ölmediğini aksine yeni bir anlayışla canlandığını gösteriyor. Durum böyleyken lüks markalar da bu yeniden yükselen kültürün bir parçası olmak üzere kolları sıvıyor. Dior’un book tote yani kitap çantası, Chanel’in  ünlülerle kütüphane anketleri düzenlemesi, Prada’nın yeni koleksiyonunu tanıtırken yazar Mirandy July’ı dahil ettiği  “Now That We Are Here” projesi, Miu Miu’nun Edebiyat Kulübü ve Valentino’nun International Booker Prize’a sponsor olması gibi girişimler kitap kültürünün moda dünyasıyla yoğun bir flört halinde olduğunu kanıtlıyor!

Türkiye’nin yüzde 215,1’lik büyüme oranı ile küresel dijital ses pazarında en fazla büyüyen ülke konumunda yer alıyor. Karnaval Medya Grubu da “Canlı Kal” mottosuyla dijital ses dünyasında radyo dinleme deneyimini daha canlı, interaktif ve sosyal hale getiren yeni bir dönemi başlatmayı hedefliyor.

Sesin dijitalleşme sürecinin yeni pazarlama modellerini de beraberinde getiriyor. Karnaval Medya Grubu da müzikten iletişime kadar sesin yaşamın farklı noktalarına dokunan halini geliştirdiği “Voice2Be” kavramı üzerinden yeniden tanımlıyor. “Voice2Be”, B2C ve B2B kavramlarının iç içe geçtiği ses dünyasında yeni pazarlama modelini ifade ediyor. Dünyada ve Türkiye’de ses ve müzik dinleme alışkanlıklarında yaşanan dönüşüme dikkat çeken Karnaval Medya Grubu CEO’su Burak Can, bu niş alandaki güncel durumu şöyle özetliyor: “Küresel dijital ses pazarında yapılan medya yatırımlarının 5,6 kat büyümesi Türkiye’yi dünya liginde ilk sıraya taşıyor. Günde ortalama 2, 6 saat müzik dinlenen ülkemizde, dinleyicilerin yüzde 75’i müziğe akıllı telefon üzerinden ulaşıyor. Yine dinleyicilerin yüzde 79’u müzik tercihini kendisi belirlemek isterken, yüzde 74’ü müzik zevkine uygun bir akış beklentisi içinde.”

Sadece bir müzik platformu değil, müziğin nabzını tutan bir topluluk yaratmayı hedefleyen grup, DJ’lerin gerçek zamanlı içerik kürasyonu ile dinleyicilerin müzik keyfine canlı bir dokunuş ekliyor. Bu süreçte yapılan yatırımlar sayesinde dinleyiciler, müziğin bir parçası olarak akışa dahil olabiliyor. 

Zendaya ve Law Roach‘un sanatçıyı bir çocuk yıldız olmaktan çıkarıp bir moda ikonuna dönüştüren iş birliği uzun zamandır modaseverlerin radarı altında. Law Roach ile ilk defa 14 yaşında tanışan Zendaya’nın moda yoluyla yükselme hikayesini ilginç bulan ve kendi bakış açısıyla işlemek isteyen ilgi çekici bir isimse: Pedro Almodóvar.

İspanyol yönetmen, Vanity Fair Spain’e verdiği röportajda, Roach hakkında bilgi aldığını, onun Zendaya kadar “diva” olduğunu öğrendiğini ve bu ikili hakkında, “All About Eve” ve “The Devil Wears Prada” karışımı bir film yapmayı çok istediğini belirtiyor! Roach’un çalışmasını öven ve onu “moda, sosyallik ve yaratıcılıkla” ilgili büyük bir yetenek olarak değerlendiren Almodóvar’ı etkileyen bir diğer şey ise Roach ve Zendaya arasındaki ilişkisinin gerçek sevgiye dayandığını düşünüyor olması. Zira Instagram’da çalışmayı bıraktığını haber verdiği açıklamada, “Bu iş sadece kıyafetlerden ibaret olsaydı, hayatımın sonuna kadar yapardım. Ama ne yazık ki öyle değil! Siyaset, yalanlar ve yanlış anlatılar beni bitirdi. Siz kazandınız… Ben gidiyorum” diyen Roach, Zendaya ile çalışmaya devam edeceğini belirterek, “Z ile ayrıldığımızı mı sanıyorsunuz? Biz sonsuza kadar birlikteyiz!” diye eklemişti.

Joaquin Phoenix ve Lady Gaga’nın başrollerinde yer aldığı, Joker ile toksik aşkı olan Harley Quinn’i merkeze alan Joker: Folie à Deux filmi Ekim ayında vizyona girmeye hazırlanırken Lady Gaga da ilhamını filmden alan yeni bir albüm ve sergi ile karşımıza çıkıyor.

İçinde Tony Bennett gibi müzisyenlere saygı duruşu niteliğinde çalışmalar barındıran Harlequin isimli albümden yayınlanan teaser videosunda, Harley Quinn karakterinin masum Lee Quinzel haliyle Louvre Müzesi’nde gezen Lady Gaga, Mona Lisa’nın ifadesiz yüzüne Joker’in ikonikleşmiş makyajını yapıyor. Fonda ise albümden ‘There’s Always A Joker’ duyuluyor. Lady Gaga ve Louvre Müzesi’nin eş zamanlı olarak yayınladığı bu video aynı zamanda sanatçı ve Louvre Müzesi işbirliği ile gerçekleşecek bir serginin haberini veriyor. 16 Ekim – 3 Kasım tarihleri arasında gerçekleştirilecek bu sergi, filmin de teması olan “Delilik Figürleri”nden ilhamla ortaçağdan romantik dönem sanatçılarına tarihsel süreç boyunca ‘deli’ figürünün nasıl ele alındığına odaklanıyor. Videoyu buradan izleyebilir, sergiye dair detaylaraysa buradan ulaşabilirsiniz.

Rambert Dans Tiyatrosu tarafından sahnelenen, Peaky Blinders dizisinin yaratıcısı Steven Knight tarafından yazılan ve sahneye uyarlanan Peaky Blinders: The Redemption of Thomas Shelby, 22-25 Kasım tarihleri arasında İstanbulda.

Diziyi izlemeyenler için hikayeyi başa sararsak: İngiltere’nin Birmingham şehrinde bulunan bir sokak çetesi üyelerinin hikâyesini anlatan Peaky Blinders, 1880’lerden 1910’lara kadar faaliyet gösteren işçi sınıfı İngiltere’sinin, sert ekonomik yoksunluklarından doğan bir grup. Ağırlıklı olarak, alt-orta sınıf geçmişe sahip genç suçlulardan oluşan; hırsızlık, şiddet, haraç alma, yasa dışı bahis ve kumar piyasasını yönetme ile uğraşan üyelere sahip. İşte bu topluluğun üyelerinden Shelby ailesinin hikâyesinin tiyatro sahnesine taşıyan, dans tiyatrosu olarak da nitelendirilebilecek projenin yönetmeni ve kareografı:  Benoit Swan. Yapımda, özel olarak bestelenen müziklerin yanı sıra Nick Cave ve The Bad Seeds, Radiohead, Anna Calvi, The Last Shadow Puppets, Frank Carter & The Rattlesnakes ve Black Rebel Motorcycle Club’ın hazırladığı müzikler sahnede canlı orkestra tarafından seslendiriliyor. Döneme özel kostümlerdeyse; özel dikim ceketler, yakalı pardösüler, düğmeli ipek eşarplar, paçalı pantolonlar, deri çizmeler ve sivri düz şapkalar dikkat çekiyor.

Amerika’da yaşayan ve teknoloji ile müzik dünyasında lider iki Türk kadını, Ulku Rowe ve Nisan Ak
tarafından New York’ta kurulan Türk Amerikan Orkestrası (TAO), müziğin evrensel dili aracılığıyla farklı
izleyici topluluklarına ilham vermeyi hedefliyor.

Bu yenilikçi orkestra, 50’nin üzerinde profesyonel Türk ve Amerikalı müzisyenden oluşuyor ve sadece klasik batı müziği değil, Türk müziğinin her çeşidini icra ediyor; konserler ve eğitim programları yoluyla farklı kültürler arasında karşılıklı anlayışı ve saygıyı teşvik eden canlı bir kültür elçisi olmayı amaçlıyor. Amerika’nın farklı bölgelerinde yaşayan 50’den fazla profesyonel Türk ve Amerikalı müzisyeni bünyesinde barındıran TAO, klasik batı müziğinden, Türk halk müziğine, klasik Türk müziğinden çağdaş eserlere uzanan geniş bir yelpazede performans sergilemeye hazırlanıyor. Orkestrada, klasik senfoni orkestralarında yer alan enstrümanların yanı sıra kanun ve ud gibi geleneksel Türk müziği enstrümanları da yer alıyor.

Türk Amerikan Orkestrası’nın repertuarı, Türk bestecilere ait eserlerden oluşuyor. Orkestra ayrıca yurtdışında tanınmış Türk besteci ve aranjörlerin eserlerine de yer veriyor. 2024 Grammy Ödülü adaylığı
sahibi Esin Aydıngöz gibi isimlerin eserleri orkestra tarafından icra ediliyor. Bu çeşitlilik, Türk müziğinin uluslararası alanda tanınmasına ve sevilmesine katkıda bulunuyor. Kâr amacı gütmeyen bir sivil toplum kuruluşu olarak kurulan Türk Amerikan Orkestrası’nın gelirlerin bir kısmı, Amerika’da müzik eğitimi almak isteyen Türk öğrencileri desteklemek amacıyla kullanılmak üzere ayrılıyor. Orkestra’nın ilk konseri 26 Ekim’de New York’ta gerçekleşiyor.

Her yıl, yayınevleri en çok konuşulan yeni kitaplarını okul dönemi başlangıcı için sakladığını ve bu kitapların ağırlıklı olarak Eylül ve Ekim aylarında piyasaya çıktığını biliyoruz. Bu yıl da diğerlerinden farklı değil! Havaların soğuması ve yeni iş & okul sezonunun başlangıcı adaptasyon güçlüğüne neden olsa da bu dönem aynı zamanda sevilen yazarlardan uzun zamandır beklediğimiz çalışmaların müjdesini veriyor:

Creation Lake | Rachel Kushner (3 Eylül): 34 yaşındaki gizli ajan Sadie Smith’in hikayesini anlatan romanın hedef kitlesinde Killing Eve hayranları yer alıyor. Kitabın konusu şöyle özetleniyor: Fransız muhaliflerin bir komününe sızmakla görevlendirilen Sadie, cinsel çekiciliğini kullanarak genç ve zengin bir Fransız olan Lucien’i kendisine yardım etmeye ikna eder ancak işbirliğinin sonuçları, ikisinin de hayal edebileceğinden çok daha sinsi ve yıkıcı olur.

Entitlement | Rumaan Alam (17 Eylül): 2018’de çıkardığı, dönemin ruhunu yakalayan romanı That Kind of Mother ve geçtiğimi yıl Netflix tarafından uyarlanan Leave the World Behind ile ismini duyuran Rumaan Alam’ın yeni kitabında öğretmenlik kariyerini bırakarak yaşlı bir milyarderin vakfında çalışmaya başlayan ancak bu zengin dünyaya adım attıkça, güce olan yakınlık karar alma süreçlerine sızmaya ve kendilik algısını aşındırmaya başladığını keşfeden 30 yaşında siyahi bir kadın olan Brooke’un hikayesini merkeze alıyor.

The Empusium | Olga Tokarczuk (24 Eylül): Polonyalı, Nobel Edebiyat ödüllü şair ve yazar Olga Tokarczuk’un yeni kitabı, I. Dünya Savaşı öncesinde bir sağlık merkezinde geçiyor ve kendisi ve dünyadaki yeriyle mücadele eden saf bir gencin hikâyesini anlatıyor. Editörü, beklentileri yükselten ancak hayal kırıklığı yaratmamayı başaracak kadar akıcı olduğu söylenen kitabı şöyle tanımlıyor: “Dünyanın karmaşıklığına rağmen her şeyi basit kategorilere ayırmanın tehlikelerini ele alan, keskin bakışlı bir roman.”

Intermezzo | Sally Rooney (24 Eylül): “Y jenerasyonunun edebî sesi” ve “Snapchat neslinin Salinger’ı” olarak gösterilen Sally Rooney’nin yeni romanı, babalarının ölümünden sonra farklı türde romantik ilişkilere giren iki kardeşi konu ediniyor. “Normal İnsanlar”, “Arkadaşlarla Sohbetler” gibi romanlarında olduğu üzere Intermezzo’da da romantik ilişkileri odak noktasına alan yazar, yeni kitabında da eleştiri konusu edilen sade dilini koruyor.

A Voyage Around the Queen | Craig Brown (1 Ekim): Craig Brown’ın yeni kitabı; kraliyet ailesine ilgi duyan ancak okuma seçeneklerinin fazlalığından bunalanlar için kitabı keyifli bir başlangıç noktası sunuyor. Mizah ustası olarak değerlendirilen yazar A Voyage Around the Qeen’de, merhum Kraliçe II. Elizabeth hakkında canlı ve eğlenceli anekdotlar paylaşıyor. Yazarın kronolojik bir biyografi olmadığını özellikle belirttiği kitap, benzerlerinden farklı olarak kraliçeye dair eğlenceli bir anlatı sunuyor.

Yakın zamanda yaşamını yitiren Çağdaş Türk sanatının öncü isimlerinden Mehmet Güleryüz’ün ardından 80’li yıllardan beri Türkiye’de modern sanatın gelişimine sunduğu katkıları saygıyla anıyoruz.

Tiyatro ile de güçlü bir ilişki kurmuş olan Mehmet Güleryüz, İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde gördüğü eğitimin ardından devlet bursu ile resim ve Lithografie ihtisası yapmak üzere gittiği Paris’te Pont des Arts’a gitti ve burada ilk heykellerini yaptı. 80’li yıllardan itibaren yurt içinde ve yurt dışında tanınır hale gelen sanatçı, eserlerinde toplumsal durumlar, bireysel acılar ve sosyal adaletsizlikleri ele aldı. Kariyerine; Uluslararası Plastik Sanatlar Derneği Kurucu Başkanlığı, Bilkent Üniversitesi’nde misafir öğretim görevliliği, oyunculuk gibi pek çok başarı sığdırdı. Sanatsal ve politik görüşlerini sakınmayan sanatçı, sanatçıların özgürlüğünü ve bağımsızlığını savunma isteğini vurgulayarak, kendisiyle birlikte 89 kişiye verilen Devlet Sanatçısı unvanının iptali için dava açtı ve unvanı iade etti. Kanser nedeniyle kaybettiğimiz Güleryüz’e dair daha detaylı bilgi için İş-Kültür Yayınları Nehir Söyleşi dizisinde, Ayşegül Sönmezay’ın yayına hazırladığı Güldüğüme Bakma başlıklı biyografisini okuyabilirsiniz.

Londra Design Museum’da gerçekleşen Barbie®: The Exhibition dünyanın en popüler bebeğinin moda, mimari, tasarım ve beden imajı hikayelerini keşfediyor ve Barbie’nin son altmış yılda çağdaş kültürün kitlesel üretimle yansıtılan bir aynası olarak oynadığı rolü ortaya koyuyor. 250’den fazla kariyer ve 50’den fazla ev… Barbie’nin hikayesi esasen kadınların kariyer tercihleri, ev dekorasyonu, araç tasarımı, bel-kalça oranları, mobilya modaları, saç stilleri ve daha fazlasına yönelik değişen tutumlarını yansıtıyor. Sevelim ya da sevmeyelim Barbie, bu yıl 65 yaşında ve son Hollywood başarısının parıltısında hâlâ parlıyor. Üstelik hem yetişkinlerin hem de çocukların kültürel hayal gücü üzerinde güçlü bir etkiye sahip. 180 bebek ve aksesuarın kronolojik olarak sergilendiği sergiyi 25 Şubat’a dek ziyaret edebilirsiniz.